ΕΦΕΤ: Μείωση Απώλειας και Σπατάλης Τροφίμων – 29η Σεπτεμβρίου Ημέρα Δράσης

Related Articles

• ΕΦΕΤ: Παγκόσμια Ημέρα Επισιτισμού – Το δικαίωμα στην τροφή και το μέλλον της διατροφής
• Κ. Τσιάρας: Κρίσιμος ο ρόλος του ΕΦΕΤ
• ΕΦΕΤ: Ανάκληση κατεψυγμένου μπιφτεκιού κοτόπουλου λόγω σαλμονέλας

Η 29η Σεπτεμβρίου έχει οριστεί από τα Ηνωμένα Έθνη ως η Διεθνής Ημέρα Ευαισθητοποίησης για την Απώλεια και τη Σπατάλη Τροφίμων, μια πρωτοβουλία που στοχεύει στην ενημέρωση του κοινού και στην προώθηση πρακτικών λύσεων για την αντιμετώπιση ενός σημαντικού προβλήματος. Με εκατομμύρια τόνους τροφίμων να χάνονται κάθε χρόνο, η ανάγκη για δράση είναι επείγουσα. Οργανισμοί, επιχειρήσεις, κυβερνήσεις και καταναλωτές καλούνται να συνεργαστούν για τη μείωση της απώλειας τροφίμων, αλλά και της άσκοπης σπατάλης, που επηρεάζει τόσο το περιβάλλον όσο και την κοινωνία.

Παγκόσμια έκταση του προβλήματος

Η σπατάλη τροφίμων είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο με σοβαρές κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Ένωση παράγει πάνω από 58 εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων τροφίμων ετησίως, ενώ περισσότερα από 37 εκατομμύρια άτομα στην ΕΕ δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ποιοτικά γεύματα ούτε κάθε δύο ημέρες. Αυτή η κατάσταση δημιουργεί μια οξύμωρη πραγματικότητα: ενώ ένας τεράστιος όγκος τροφίμων απορρίπτεται, εκατομμύρια άνθρωποι παλεύουν με την πείνα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί να μειώσει κατά το ήμισυ τη σπατάλη τροφίμων σε επίπεδο λιανικής πώλησης και καταναλωτή μέχρι το 2030. Ωστόσο, για την επίτευξη αυτού του στόχου, χρειάζονται συστηματικές ενέργειες τόσο από τα νοικοκυριά όσο και από τις επιχειρήσεις, καθώς η έλλειψη ευαισθητοποίησης και οργάνωσης οδηγεί σε συνεχείς απώλειες.

Απώλεια και σπατάλη τροφίμων: Διαφορετικές έννοιες

Είναι σημαντικό να ξεχωρίσουμε τις δύο έννοιες της "απώλειας" και της "σπατάλης" τροφίμων. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η απώλεια τροφίμων αφορά τα προϊόντα που χάνονται κατά τη διαδικασία της παραγωγής και της διανομής, δηλαδή από το αγρόκτημα έως το ράφι. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους, όπως κακή διαχείριση ή προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού.

Από την άλλη, η σπατάλη τροφίμων συμβαίνει κυρίως στα νοικοκυριά και στη λιανική πώληση, όταν τα τρόφιμα πετιούνται λόγω κακής διαχείρισης, υπερκατανάλωσης ή μη σωστής αποθήκευσης. Η διάκριση αυτή είναι ζωτικής σημασίας, καθώς οι λύσεις για κάθε κατηγορία απώλειας απαιτούν διαφορετικές στρατηγικές.

Συμβουλές για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων

Ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) συμμετέχει ενεργά στην πανευρωπαϊκή εκστρατεία ενημέρωσης #Safe2EatEU της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA). Μέσα από αυτήν την πρωτοβουλία, προτείνονται απλές αλλά αποτελεσματικές συμβουλές για την καθημερινή μας ζωή, που μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της σπατάλης:

1. Οργάνωση γευμάτων και λίστα αγορών: Ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων είναι η προσεκτική οργάνωση των αγορών. Προγραμματίζοντας τα γεύματά μας και καταγράφοντας τι ακριβώς χρειαζόμαστε, αποφεύγουμε τις άσκοπες αγορές και μειώνουμε την πιθανότητα να πετάξουμε τρόφιμα που δεν καταναλώσαμε.
2. Κατανόηση των ενδείξεων στις συσκευασίες: Πολλοί καταναλωτές πετούν τρόφιμα επειδή δεν γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ των ενδείξεων «ανάλωση έως» και «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από». Η πρώτη αναφέρεται στην ασφάλεια του τροφίμου, ενώ η δεύτερη στην ποιότητά του. Αυτό σημαίνει ότι τρόφιμα με ένδειξη «κατά προτίμηση πριν από» είναι ασφαλή για κατανάλωση ακόμα και μετά την ημερομηνία που αναγράφεται.
3. Αποδοχή των «άσχημων» φρούτων και λαχανικών: Ένα μεγάλο ποσοστό φρούτων και λαχανικών απορρίπτεται λόγω της εμφάνισής τους, παρά το γεγονός ότι είναι απολύτως θρεπτικά και γευστικά. Η επιλογή «άσχημων» προϊόντων μειώνει τα απορρίμματα και εξοικονομεί χρήματα.
4. Σωστή αποθήκευση τροφίμων: Η διατήρηση των τροφίμων στις σωστές θερμοκρασίες είναι καθοριστική για την παράταση της διάρκειας ζωής τους. Για παράδειγμα, το ψυγείο θα πρέπει να ρυθμίζεται σε θερμοκρασίες μεταξύ 1°C και 5°C, ενώ η κατάψυξη στους -18°C.
5. Ανακύκλωση υπολειμμάτων: Τα υπολείμματα από γεύματα δεν πρέπει να καταλήγουν στα σκουπίδια. Μπορούμε να τα αποθηκεύσουμε στο ψυγείο και να τα καταναλώσουμε την επόμενη ημέρα ή να τα χρησιμοποιήσουμε για την παρασκευή άλλων πιάτων. Η ίδια λογική εφαρμόζεται και όταν επισκεπτόμαστε εστιατόρια, είτε ζητώντας μικρότερες μερίδες, είτε παίρνοντας το περίσσευμα μαζί μας.
6. Κομποστοποίηση: Η κομποστοποίηση είναι μια φυσική διαδικασία που μετατρέπει τα οργανικά υπολείμματα σε λίπασμα. Είναι ένας εξαιρετικός τρόπος μείωσης των απορριμμάτων τροφίμων και παράλληλα προσφέρει θρεπτικά συστατικά στο έδαφος.

Κοιτάζοντας το μέλλον

Η καταπολέμηση της σπατάλης τροφίμων είναι μια συλλογική ευθύνη που απαιτεί τη συνεργασία όλων: κυβερνήσεων, επιχειρήσεων, οργανισμών και ατόμων. Οι μικρές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες μπορούν να έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην προστασία του περιβάλλοντος και την εξασφάλιση επαρκούς τροφής για όλους. Η Διεθνής Ημέρα Ευαισθητοποίησης για την Απώλεια και Σπατάλη Τροφίμων αποτελεί μια υπενθύμιση ότι η λύση βρίσκεται στα χέρια μας.