Meat News #132
Ευρω-αλλαγές στη χρηματοδότηση των επίσημων ελέγχων
Related Articles
Κάθε μεγάλη και φιλόδοξη μεταρρύθμιση θέλει το χρόνο της. Αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά έχει η μεγάλη αλλαγή που επιδιώκει να φέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση στους επίσημους ελέγχους στα τρόφιμα. Έτσι λοιπόν μια διαδικασία κωδικοποίησης, επανεξέτασης και τροποποιήσεων έχει ξεκινήσει πριν από ένα χρόνο, και συνεχίζεται ακόμη. Ο πιο πρόσφατος σταθμός σε αυτή τη διαδικασία ήταν στις 20 Φεβρουαρίου 2014, όταν η αρμόδια Επιτροπή ENVI (Περιβάλλον, Δημόσια Υγεία και Ασφάλεια των Τροφίμων) του Ευρωκοινοβουλίου συνεδρίασε για να εκφράσει τη γνώμη της για το σχέδιο Κανονισμού που προτείνει η Κομισιόν και το οποίο έχει τον μακρύ τίτλο: «για τους επίσημους ελέγχους και τις άλλες επίσημες δραστηριότητες που διενεργούνται με σκοπό την εξασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές και των κανόνων για την υγεία και την καλή μεταχείριση των ζώων, την υγεία των φυτών, το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, καθώς και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 999/2001, 1829/2003, 1831/2003, 1/2005, 396/2005, 834/2007, 1099/2009, 1069/2009, 1107/2009, των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1151/2012, και των οδηγιών 98/58/ΕΚ, 1999/74/ΕΚ, 2007/43/ΕΚ, 2008/119/ΕΚ, 2008/120/ΕΚ και 2009/128/ΕΚ».
1.069 τροπολογίες
Όσο μεγάλος φαίνεται ο τίτλος αυτού του Κανονισμού, άλλο τόσο και μεγαλύτερος είναι ο κόπος που μάλλον θα έπρεπε να καταβάλουν τα μέλη της Επιτροπής ENVI μέχρι να καταλήξουν στο τι θα αποδεχτούν και τι θα απορρίψουν, καθώς είχαν μπροστά τους να συζητήσουν ούτε λίγο ούτε πολύ 1.069 προτάσεις τροπολογιών του σχεδίου Κανονισμού. [Αρκεί να πούμε ότι μέχρι τις 9 Ιανουαρίου, οπότε και έληγε η περίοδος δημόσιας διαβούλευσης, περισσότεροι από 100 φορείς ενδιαφερομένων είχαν καταθέσει τη γνώμη και τις προτάσεις τους για το σχέδιο Κανονισμού].
Και βεβαίως δεν είναι αυτό το τέλος του δρόμου, αφού πρόκειται να ακολουθήσουν νέες διαβουλεύσεις. Το Ευρωκοινοβούλιο θα καταλήξει σε μια πρώτη θέση μέχρι τον Απρίλιο και οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν. Όσοι πάντως γνωρίζουν πώς εξελίσσονται οι ευρωπαϊκές διαδικασίες, λένε ότι το συγκεκριμένο νομοθέτημα έχει τόσο μεγάλο βαθμό συνθετότητας, ώστε θεωρείται πιθανό να χρειαστεί πολύς χρόνος ακόμη. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η εφαρμογή της τελικής μορφής του Κανονισμού τοποθετείται για το 2015 και μετά.
Τέλη, διαφάνεια, επίσημος κτηνίατρος
Τα επίδικα σημεία του σχεδίου Κανονισμού για τους επίσημους ελέγχους, το οποία αφορούν τον κλάδο του κρέατος επικεντρώνονται σε τέσσερα σημεία: χρηματοδότηση των επίσημων ελέγχων, διαφάνεια των επίσημων ελέγχων, υποχρεωτική παρουσία του επίσημου κτηνιάτρου στα σφαγεία και στις εγκαταστάσεις χειρισμού θηραμάτων κατά τη διάρκεια των επίσημων ελέγχων.
Σε σχέση με το πρώτο, η πρόταση Κανονισμού ορίζει ότι εκτός από τα υποχρεωτικά τέλη που εισπράττουν οι αρμόδιες Αρχές για τη διενέργεια των επίσημων ελέγχων, τα κράτη μέλη μπορούν να εισπράττουν και άλλα τέλη για την κάλυψη των δαπανών που συνεπάγονται οι επίσημοι έλεγχοι. Στο πεδίο αυτό η βιομηχανία του κρέατος προέβαλε μια διαφορετική λογική: οι τακτικοί έλεγχοι να είναι δωρεάν ως δημόσια παροχή και να καταβάλλονται τέλη μόνο για επανελέγχους στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται πρόβλημα. Η Επιτροπή ENVI πάντως απέρριψε κάθε τροπολογία που κατατέθηκε για αυτό το θέμα. Να σημειωθεί ότι στο αρχικό σχέδιο Κανονισμού οι επιχειρήσεις που έχουν λιγότερο από 10 άτομα προσωπικό και των οποίων ο ετήσιος τζίρος δεν υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ εξαιρούνταν από την καταβολή των υποχρεωτικών τελών (επίσημοι έλεγχοι συμμόρφωσης, έκδοσης επίσημων πιστοποιητικών κ.ά.). Η Επιτροπή ENVI παρόλα αυτά έκανε δεκτή τροπολογία που απαλείφει τη διάταξη αυτή (κρίθηκε πολύ ευρεία αφενός και αφετέρου εναπόκειται σε κάθε κράτος-μέλος να αποφασίσει σε ποιον βαθμό θα λάβει υπόψη το είδος και την έκταση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων κατά τον καθορισμό τελών και επιβαρύνσεων).
Όσον αφορά το δεύτερο θέμα (διαφάνεια επίσημων ελέγχων), απορρίφθηκαν από την Επιτροπή ENVI όλες οι σχετικές τροπολογίες κι έτσι παρέμεινε το σχέδιο Κανονισμού να αναφέρει ότι «Οι αρμόδιες αρχές διασφαλίζουν την τακτική και έγκαιρη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με: α) το είδος, τον αριθμό και το αποτέλεσμα των επίσημων ελέγχων, β) το είδος και τον αριθμό των περιπτώσεων μη συμμόρφωσης που εντοπίζονται, γ) τις περιπτώσεις στις οποίες ελήφθησαν μέτρα από τις αρμόδιες αρχές, δ) τις περιπτώσεις στις οποίες επιβλήθηκαν κυρώσεις. Δεν ελήφθη επομένως υπόψη η ανησυχία της βιομηχανίας κρέατος ότι η συγκεκριμένη διατύπωση αφήνει πολύ μεγάλο περιθώριο να πληγεί η εικόνα επιχειρήσεων «για ψύλλου πήδημα».
Για το τρίτο ζήτημα, πρέπει να σημειωθεί ότι παρέμεινε στο σχέδιο Κανονισμού η πρόβλεψη που καθιστά μη-υποχρεωτικό τον επίσημο κτηνίατρο σε σφαγεία και εγκαταστάσεις χειρισμού θηραμάτων κατά τους επίσημους ελέγχους. Έτσι, αν παραμείνει μέχρι τέλους η σχετική πρόβλεψη, η Κομισιόν θα εξουσιοδοτηθεί να θέτει τα κριτήρια με τα οποία θα καθορίζεται πότε, βάσει ανάλυσης κινδύνου, ο επίσημος κτηνίατρος δεν υποχρεούται να είναι παρών.
Η διαδικασία, όπως είπαμε και προηγουμένως δεν τελειώνει εδώ. Επόμενος σταθμός είναι η συζήτηση στην ολομέλεια της Ευρωβουλής, που αναμένεται να διεξαχθεί στις 14 Απριλίου.
