Διαμαρτύρονται οι κρεοπώλες για την παραπλανητική χρήση του όρου «κρέας»

Related Articles

• Tα όχι και τόσο υγιεινά vegan υποκατάστατα κρέατος…
• Η υγεία και η τεχνολογία καθορίζουν το μέλλον του κρέατος στην Ευρώπη
• Κρεοπώλες προς Υπουργεία: Πώς ανοίγει ένα «vegan κρεοπωλείο»;

Χρησιμοποιούνται σύννομα σε αμιγώς φυτικά προϊόντα οι χαρακτηρισμοί μπιφτέκι, κιμάς, κοτόπουλο ή πρέπει να απαγορευτεί η χρησιμοποίησή τους και η διαφήμισή τους;

Η διαφημιστική καμπάνια φυτικών προϊόντων στηριζόμενη σε χώρο κρεοπωλείου και παραπέμποντας σε κρεοπώλη, συνιστά παραπλανητική συμπεριφορά και αθέμιτη πρακτική;

Αυτά και άλλα ερωτήματα θέτει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Καταστηματαρχών Κρεοπωλών σε αναλυτική αναφορά που κατέθεσε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, παίρνοντας αφορμή από διαφημίσεις προϊόντων φυτικής προέλευσης που χρησιμοποιούν τον όρο vegan butcher, αλλά και από δημόσιες προβολές αντίστοιχων προϊόντων.

Η αναφορά - διαμαρτυρία την οποία απέστειλε η ΠΟΚΚ στις 9/3/2023 έχει ως εξής:

Αξιότιμοι κύριε Υπουργέ & κύριε Υφυπουργέ,  

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Καταστηματαρχών Κρεοπωλών (Π.Ο.Κ.Κ.) είναι δευτεροβάθμια επαγγελματική οργάνωση, η οποία ιδρύθηκε, σύμφωνα με το καταστατικό της, το έτος 1964. Στην Ομοσπονδία μετέχουν ως μέλη όλες οι πρωτοβάθμιες επαγγελματικές οργανώσεις λιανοπωλητών καταστηματαρχών κρεοπωλών όλης της χώρας. Μεταξύ των καταστατικών σκοπών της Ομοσπονδίας συγκαταλέγεται και η συστηματική μελέτη των προβλημάτων των κλάδων μας, για την προσφορότερη συλλογική διεκδίκηση και επίλυση αυτών. Για την εκπλήρωση των ανωτέρω, η Ομοσπονδία, δυνάμει του καταστατικού της, μπορεί να απευθύνεται στις δημόσιες και δικαστικές αρχές, την τοπική αυτοδιοίκηση, τις συνεταιριστικές οργανώσεις εσωτερικού και εξωτερικού και τους εκπροσώπους διαφόρων κοινωνικών ομάδων για την υπεράσπιση κάθε ζητήματος που αφορά τα επαγγελματικά συμφέροντα των μελών της για τη διαμόρφωση, τη λήψη και την εφαρμογή των αποφάσεων που αφορούν τα κοινά επαγγελματικά, οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντα των μελών τους και γενικότερα τα συμφέροντα του κοινωνικού συνόλου. Στο σημείο αυτό οφείλουμε να διευκρινίσουμε ότι δεν αποσκοπούμε να έρθουμε σε αντιπαράθεση με τους «vegan» σεβόμενοι τις πεποιθήσεις τους όμως απλά αντιτιθέμεθα στη χρήση του όρου «κρέας» η οποία κατευθύνει τη σκέψη στο επάγγελμα του Κρεοπώλη.

Στα πλαίσια λοιπόν των ανωτέρω Καταστατικών σκοπών της Ομοσπονδία μας αναφέρουμε τα κάτωθι:

Το τελευταίο χρονικό διάστημα υπάρχει πληθώρα διαφημιστικών μηνυμάτων, τόσο στον έντυπο, όσο και στον ηλεκτρονικό τύπο, πληθώρα αντιστοίχων διαφημιστικών βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (you tube, facebook κ.λ.π.) , όσο και τηλεοπτικές διαφημίσεις των φυτικών προϊόντων του τμήματος, όπως το ονομάζουν, «Vegetarian Butcher» της εταιρείας  Unilever Food Solutions και πιο συγκεκριμένα των τεσσάρων προϊόντων της με την ονομασία «Raw NoBeef Burger», το «Raw No Mince», το «NoChicken Nuggets» και το «No Chicken Chunks», μεταφραζόμενα κατά την ίδια την εταιρεία ως: «Ωμό μπιφτέκι χωρίς βοδινό», «Ωμός κιμάς, χωρίς κιμά», «Κοτομπουκιές χωρίς κοτόπουλο», «Κομμάτια κοτόπουλο χωρίς κοτόπουλο».

Πέραν του γεγονότος ότι και  τα τέσσερα αυτά προϊόντα, παρότι προϊόντα φυτικής προέλευσης, κατά πιστή μετάφραση, παραπέμπουν απευθείας  σε βοδινό – μοσχάρι και κοτόπουλο, δηλαδή σε προϊόντα ζωικού αποκλειστικού υλικού πρώτης ύλης παρασκευής, στα διαφημιστικά «σποτ», αλλά και στην έντυπη διαφήμιση των προϊόντων αυτών υπάρχει φανερή αντιστοιχία στους χώρους παρασκευής και πώλησης των προϊόντων αυτών σε χώρους  κρεοπωλείου, καθώς και τα προϊόντα αυτά διαφημίζονται με καθαρά συγκαλυμμένο υπόβαθρο προϊόντων κρέατος και παρασκευασμάτων κρέατος και εξηγούμεθα :

1) Η ονομασία του τμήματος αυτού της παραπάνω εταιρείας, με την χρησιμοποίηση της λέξης «butcher», ήτοι κατά την ακριβή μετάφραση του αγγλοελληνικού λεξικού Οξφόρδης (εκδόσεις University press) “person who prepares meet’’, τουτέστιν «κρεοπώλης», «χασάπης», «κρεοτέχνης», παραπέμπει αποκλειστικά σε παρασκευαστή – πωλητή ζωικών προϊόντων. Χρησιμοποιείται λοιπόν η ορολογία «butcher» παραπλανητικά για την πώληση των προϊόντων καθαρά φυτικής προέλευσης της εταιρείας αυτής.

2)Σύμφωνα με την ιστοσελίδα που διατηρεί η εταιρεία και τα διαφημιστικά μηνύματα, τα αποκλειστικά φυτικά αυτά προϊόντα απευθύνονται «από λάτρεις του κρέατος για λάτρεις του κρέατος» ή «έχουν την γεύση, την υφή και την αίσθηση του κρέατος», δηλαδή περιλαμβάνουν εσφαλμένες πληροφορίες για να οδηγήσουν τον καταναλωτή να αγοράσει προϊόν φυτικής προέλευσης, ως ζωικό.

3) Στην τηλεοπτική διαφήμιση, καθώς και στα διαφημιστικά «σποτ» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης των προϊόντων αυτών φυτικής προέλευσης, παρουσιάζεται ο χώρος πώλησης αυτών, ως αμιγώς χώρος κρεοπωλείου, ο πωλητής αυτών ως κρεοπώλης με την χαρακτηριστική ποδιά πώλησης, καθώς και χρησιμοποιώντας εργαλεία και εξαρτήματα κρεοπωλείου, όπως το «μασάτι» και τη «σατείρα», που μόνο κρεοπώλες χρησιμοποιούν, παραπλανητικές δηλαδή εμπορικές πρακτικές που οδηγούν και σε παραπλάνηση του καταναλωτή και σε αθέμιτη πρακτική κατά του πραγματικού κρεοπώλη.

4) Τα φυτικά αυτά προϊόντα παρουσιάζονται και διαφημίζονται ως αμιγώς ζωικά προϊόντα, δηλ. «κιμάς», «μπιφτέκι», «κοτομπουκιές», το λογοπαίγνιο «no» αγγλιστί με αχνή κόκκινη επισήμανση, δεν αναιρεί την παραπομπή σε καθαρά ζωικά προϊόντα κιμά, μπιφτέκι, κοτόπουλο. Έπρεπε να διαφημίζονται κατά ορθή εμπορική πρακτική και ορθή πληροφόρηση του καταναλωτή με τα φυτικά συστατικά τα οποία περιέχουν, χωρίς καμία αναφορά σε ζωικά προϊόντα.

5) Σύμφωνα με την ιστοσελίδα που διατηρούν και τη διαφημιστική εκστρατεία τους, προτρέπουν τον καταναλωτή στην κατανάλωση των φυτικών προϊόντων τους διότι: α) Έχουν την ίδια θρεπτική αξία και γευστική εμπειρία με το κρέας, β) Γιατί είναι καλό να τρώμε (περισσότερα) χορτοφαγικά είδη και τούτο γιατί:

• Οι ζωικές τροφές αποτελούν κατά μέσο όρο το 16% της διατροφής μας. Αυτό σημαίνει ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με τα τρόφιμα φτάνουν το 55%.
• Το κρέας, το τυρί και τα αυγά έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση στο περιβάλλον λόγω των ζωοτροφών, του νερού και του χώρου που απαιτείται για τα ζώα. Επιπλέον, τα ίδια τα ζώα εκπέμπουν πολλά αέρια μέσω της κοπριάς.
• Η κατανάλωση ζωικών τροφών έχει αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον.
• Μια χορτοφαγική ή vegan διατροφή επηρεάζει λιγότερο το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
• Τα φρούτα, τα λαχανικά και οι ξηροί καρποί έχουν το μικρότερο οικολογικό αποτύπωμα.

Για την τεκμηρίωση όλων των παραπάνω επικαλούνται όχι μία διεθνώς αναγνωρισμένη έρευνα, αλλά μία ανάλυση τάσεων από τη Food Inspiration το 2019(!!!!!). Δηλαδή από μία αναπόδεικτη  ανάλυση τάσεων στοχοποιούν το ζωικό προϊόν και προτρέπουν τον καταναλωτή σε στροφή σε περισσότερα φυτικά προϊόντα .

Και σαν να μην αρκούσαν τα παραπάνω, πρόσφατα vegan σεφ παρουσίασε τα «καινοτόμα» προϊόντα του, όπως τα χαρακτήρισε, στους επενδυτές του “Dragon’s Den”, της νέας εκπομπής του ΑΝΤ1. Τα προϊόντα αυτά θυμίζουν σε υφή και γεύση το κρέας, χρησιμοποιώντας όμως φυτικές και υγιεινές πρώτες ύλες. Τα μαγειρικά του αυτά δημιουργήματα εντυπωσίασαν τους επενδυτές του παιχνιδιού, οι οποίοι χρηματοδότησαν την προσπάθειά του να ανοίξει το δικό του vegan κρεοπωλείο με την ονομασία “Vegan Butcher 269“.

Κατόπιν των ανωτέρω : 

Επειδή το νομικό πλαίσιο της διαφήμισης καθορίζεται από το ν.2251/1994 περί προστασίας των καταναλωτών, όπως ισχύει τροποποιημένος με τους ν. 3587/2007 και 4512/2018, που απαγορεύει τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, τις παραπλανητικές διαφημίσεις ή και παραλείψεις στη διαφήμιση.

Επειδή η Οδηγία 2006/114/EΚ για την παραπλανητική και τη συγκριτική διαφήμιση θέλει να προστατεύσει τους επαγγελματίες από την παραπλανητική διαφήμιση άλλων επιχειρήσεων (δηλ. Β2Β) η οποία θεωρείται αθέμιτη εμπορική πρακτική. Στο πλαίσιο αυτό, ορίζει επίσης τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες είναι νόμιμη η συγκριτική διαφήμιση.

Ορμώμενοι από :

Την απόφαση του Ευρωπαικού Δικαστηρίου από το 2017 (ECLI:EU:C:2017:458 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έβδομο τμήμα) της 14ης Ιουνίου 2017 ), που αποφάνθηκε ότι οι όροι γαλακτοκομικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του γάλακτος, του τυριού, του βουτύρου και του γιαουρτιού, θα μπορούσαν να αναφέρονται μόνο σε προϊόντα που προέρχονται από ζώα και όχι σε φυτικές εναλλακτικές λύσεις. 

Την απόφαση της Υπηρεσίας Προτύπων Διαφήμισης του Ηνωμένου Βασιλείου(ASA) τον Ιούνιο 2022 που απαγόρευσε την διαφήμιση του Οργανισμού «Vegan Friendly UK», ως περιέχουσα παραπλανητικούς ισχυρισμούς από την κατανάλωση ζωικών προϊόντων.

Όμοια απόφαση της Υπηρεσίας Προτύπων Διαφήμισης του Ηνωμένου Βασιλείου(ASA), που απαγόρευσε διαφήμιση των Σ.Μ. Tesco για τα φυτικά μπιφτέκια Plant Chef, η κατανάλωση των οποίων, κατά τη διαφήμιση, θα έκανε θετική διαφορά στο περιβάλλον, διότι από κανένα στοιχείο δεν αξιολογούνταν η περιβαλλοντική επίπτωση του μπιφτεκιού κρέατος από το φυτικό προϊόν.

Με τα ανωτέρω διαλαμβανόμενα :

Δέον όπως εξεταστεί από την Υπηρεσίας Σας αρμοδίως:

1. Αν χρησιμοποιείται σύννομα η λέξη Butcher στο λογότυπο του τμήματος της παραπάνω εταιρείας ή πρέπει να απαγορευτεί η χρησιμοποίησή της και η διαφήμισή τους.
2. Αν χρησιμοποιηθεί ορθώς και νομίμως η ονομασία vegan butcher, σε καταστήματα πώλησης αμιγώς φυτικών προϊόντων.
3. Αν χρησιμοποιούνται σύννομα σε αμιγώς φυτικά προϊόντα οι χαρακτηρισμοί μπιφτέκι, κιμάς, κοτόπουλο ή πρέπει να απαγορευτεί η χρησιμοποίησή τους και η διαφήμισή τους.
4. Αν η διαφημιστική καμπάνια φυτικών προϊόντων στηριζόμενη σε χώρο κρεοπωλείου και παραπέμποντας σε κρεοπώλη, συνιστά παραπλανητική συμπεριφορά και αθέμιτη πρακτική.
5. Αν η διαφήμιση θετικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος των φυτικών  προϊόντων, σε σχέση με των αντίστοιχων ζωικών προϊόντων στηρίζεται σε επαρκή αποδεικτικά στοιχεία ή εμπεριστατωμένες έρευνες , ειδάλλως πρέπει να απαγορευτεί.
6. Αν η διαφήμιση ότι το φυτικό προϊόν είναι πιο θρεπτικό του αντίστοιχου ζωικού προϊόντος στηρίζεται σε επαρκή αποδεικτικά στοιχεία ή εμπεριστατωμένες έρευνες, ειδάλλως πρέπει να απαγορευτεί .