Το μέλλον του τομέα κρέατος διερευνά η παγκόσμια επιχειρηματική ελίτ
Related Articles
Στη δημοσιότητα έδωσε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ έρευνα που αφορά την κατανάλωση κρέατος, τις επιπτώσεις της και τα υποκατάστατα κρέατος. Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, που κάθε Ιανουάριο συγκεντρώνει στο Νταβός της Ελβετίας την παγκόσμια επιχειρηματική ελίτ για να συζητήσει για το παρόν και το μέλλον της διεθνούς οικονομίας, παρήγγειλε αυτή την έρευνα στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Κρέας: Το μέλλον». Την πρωτοβουλία αυτή πήρε το Φόρουμ στις αρχές του 2018 με σκοπό να επιταχύνει τη συζήτηση για τις πηγές πρόσληψης πρωτεϊνών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η νέα αυτή έρευνα, την οποία διεξήγαγε η Oxford Martin School του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, δείχνει ότι η εξισορρόπηση της κατανάλωσης κρέατος με εναλλακτικές πηγές πρωτεΐνης θα έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία και το περιβάλλον. Επιπλέον, στοχοποιεί ιδιαίτερα την κατανάλωση μοσχαρίσιου κρέατος: Το μοσχαρίσιο κρέας είναι υπεύθυνο για το 1/4 όλων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την παραγωγή τροφίμων. Η εκτροφή βοοειδών καταναλώνει πολύ νερό και γη. Η κατανάλωση περισσότερου μοσχαρίσιου κρέατος αυξάνει τη θνησιμότητα κατά 1,5%, ενώ η υποκατάστασή του με εναλλακτικές πηγές (έντομα, τόφου, φασόλια, μπιζέλια, μυκοπρωτεΐνη κ.ά.) τη μειώνει έως και 2,4%.
Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κάλυψη των πρωτεϊνικών αναγκών των 10 δισ. ανθρώπων που θα ζουν στον πλανήτη μας το 2050 είναι μια πολύ μεγάλη πρόκληση. Πολύ περισσότερο που αυτές οι ανάγκες πρέπει να καλυφθούν με έναν τρόπο συνολικό, βιώσιμο, υγιεινό και θρεπτικό. Για να γίνει αυτό απαιτείται αλλαγή του διατροφικού συστήματος, αλλά επίσης και καινοτομία και πειραματισμός σε αμφότερες τις εναλλακτικές και παραδοσιακές πηγές πρωτεΐνης. Για το προβλεπτό μέλλον, οι κλάδοι του κρέατος και των εναλλακτικών πηγών πρωτεΐνης θα συνυπάρχουν και θα συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο.
Ωστόσο οι ερευνητές, προφανώς και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, για λογαριασμό του οποίου διεξήχθη η έρευνα, δίνουν έμφαση στα εναλλακτικά και υποκατάστατα του κρέατος. Στον τομέα αυτόν, λένε οι ερευνητές, σημειώθηκε προσφάτως μια «έκρηξη καινοτομίας»: νέες φυτικές πηγές πρωτεΐνης, πρωτεΐνες από έντομα και άλλες πηγές, αλλά και η ανάπτυξη κρέατος εργαστηρίου. Έτσι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων που σκοπεύουν να λειτουργήσουν ως υποκατάστατα: από τα πλούσια σε πρωτεΐνες φυτά σε μη επεξεργασμένη μορφή (π.χ. φακές) και τα μεταποιημένα προϊόντα όπως το τόφου από γάλα σόγιας και το σεϊτάν από σιτάρι ολικής άλεσης, μέχρι τις πρόσφατες καινοτομίες που δημιουργούν μπέργκερ λαχανικών και άλλα προϊόντα που δεν διακρίνονται εύκολα από το πραγματικό κρέας. Και από την εμπορικά επιτυχημένη μυκοπρωτεΐνη μέχρι τις πρωτεΐνες εντόμων.
Ειδικά η περίπτωση των εντόμων έτυχε ιδιαίτερης προσοχής επειδή επιπλέον μπορούν να εκτραφούν με τροφές που δεν είναι κατάλληλες για παραγωγικά ζώα και οι οποίες διαφορετικά θα χάνονταν ή θα είχαν χαμηλή οικονομική αξία. Η καινοτομία στον τομέα αυτό περιλαμβάνει την ανακάλυψη και διερεύνηση νέων ειδών εντόμων που να μπορούν να παράγονται οικονομικά σε μεγάλη κλίμακα.
Η παραγωγή κρέατος στο εργαστήριο είναι μία ακόμη πηγή που μελετά η επιστημονική έρευνα που παραδόθηκε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Την χαρακτηρίζει μάλιστα «ένα τεράστιο τεχνικό κατόρθωμα που κατέστη δυνατό εξαιτίας της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης» και εκτιμά ότι οι εξελίξεις τρέχουν γρήγορα και τα επόμενα χρόνια θα μπορεί να διατεθεί στο κοινό. «Επιπλέον, με την πιο προχωρημένη έρευνα στην τεχνολογία των βλαστοκυττάρων και την ανάπτυξη μυών, και τις ιατρικές εφαρμογές σε τομείς όπως η θεραπεία των πληγών, δημιουργείται μια πραγματική προοπτική για ταχείες εξελίξεις στο πεδίο της κατανάλωσης κρέατος την επόμενη δεκαετία».
Τα προϊόντα εναλλακτικής πρωτεΐνης είναι δυνατόν να διαταράξουν έναν σημαντικό οικονομικό τομέα, όπως αυτός του κρέατος, αναγνωρίζουν οι ερευνητές και σημειώνουν: Το αν θα συμβεί κάτι τέτοιο και πόσο γρήγορα, θα εξαρτηθεί εν μέρει από τον τρόπο που τα υποκατάστατα θα ωφελήσουν την κοινωνία και από το αν ο καταναλωτής θα τα επιλέξει. Θα εξαρτηθεί επίσης: από την πολιτική την οικονομία του διατροφικού συστήματος, αλλά και από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων, τις θέσεις που θα υιοθετήσουν και βεβαίως, από το πώς οι κυβερνήσεις θα απαντήσουν στα επιχειρήματά τους. Ωστόσο, αναφέρει η έρευνα, «αυτή η διαταραχή δεν πρέπει να προσεγγιστεί ως ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος – αν οικοδομήσουμε ένα μέλλον στο οποίο όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι θα ωφεληθούν από την εξάπλωση εναλλακτικών πρωτεϊνών, αυτό μπορεί και να μεγιστοποιήσει την ανθρώπινη ευημερία και να δώσει τα καλύτερα αποτελέσματα για την παγκόσμια υγεία και το περιβάλλον».