Meat News #131
Σε διαβούλευση οι αλλαγές στο ασφαλιστικό
Related Articles
Από το απόγευμα της περασμένης Παρασκευής 24/1 και μέχρι τις 7 Φεβρουαρίου θα βρίσκεται αναρτημένο σε διαβούλευση το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με τίτλο: Ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ψηφιακός μετασχηματισμός εθνικού φορέα κοινωνικής ασφάλισης (μπορείτε να επισκεφτείτε την διεύθυνση: http://www.opengov.gr/minlab/?p=4528)
Αναδημοσιεύουμε από την ιστοσελίδα asfalistiko.gr άρθρο για τις 12 αλλαγές που φέρνει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο (το άρθρο υπογράφει ο Χάρης Δημητρίου):
1. Ποσοστά αναπλήρωσης στις κύριες συντάξεις
Αυξάνεται στα επίπεδα του 50% ο συντελεστής ανταπόδοσης για όσους αποχώρησαν ή πρόκειται να αποχωρήσουν με πλήρη ασφαλιστικό βίο 40 ετών. Οι αυξήσεις θα είναι κλιμακωτές και θα ξεκινούν από τα 30 έτη ασφάλισης και μετά.
Πιο συγκεκριμένα, ο συντελεστής αναπλήρωσης αυξάνεται ως εξής:
- Για 30 συντάξιμα έτη στο 27,14% αντί για 26,37% που προέβλεπε ο ν.4387/2016.
- Για 35 συντάξιμα έτη στο 38,08% αντί για 33,81% που προέβλεπε ο ν.4387/2016.
- Για 40 συντάξιμα έτη στο 50,78% αντί για 42,80% που προέβλεπε ο ν.4387/2016.
Με τον τρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα υπάρξουν περίπου 60.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι θα διαπιστώσουν αύξηση στις συντάξεις τους, αναδρομικά από 1.10.2019.
2. Επανυπολογισμός των συντάξεων
Θα υπάρξουν λογιστικές, αλλά και πραγματικές αυξήσεις ως εξής:
Από 1.10.2019 οι συντάξεις που έχουν ήδη κανονιστεί και καταβληθεί με βάση τις ρυθμίσεις του «νόμου Κατρούγκαλου» ή εκκρεμεί ο υπολογισμός τους αναπροσαρμόζονται σύμφωνα με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης. Ο σχετικός υπολογισμός γίνεται από 1.10.2019, ημερομηνία από την οποία καταβάλλονται και τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις.
Για τις παλιές αιτήσεις συνταξιοδότησης, που έχουν υποβληθεί έως την 30η Σεπτεμβρίου 2019, το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς. Τυχόν διαφορά που προκύπτει καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά. Συνεπώς μετά και τον επανυπολογισμό δεν πρόκειται να υπάρξει μείωση στις συντάξεις παρά μόνο μεταβολή της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς.
Οι ήδη επανυπολογισθείσες κύριες συντάξεις σύμφωνα με το «νόμο Κατρούγκαλου» υπολογίζονται εκ νέου από 1η Οκτωβρίου 2019 με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης.
Αν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μεγαλύτερο εκείνου που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, το επιπλέον ποσό όπως επαναϋπολογίζεται εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων. Με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί η ισορροπία μεταξύ των παλαιών και νέων συνταξιούχων που είχαν λάβει σύνταξη, πριν τις 13.5.2016.
Εάν η επανυπολογισθείσα προσωπική διαφορά είναι μεγαλύτερη του ποσού που προέκυπτε κατά το προϊσχύον καθεστώς, καταβάλλεται η προσωπική διαφορά κατά το προϊσχύον καθεστώς.
Αν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους βάσει των νέων ποσοστών αναπλήρωσης, τότε το ποσόν των συντάξεων προσαυξάνεται κατά το ένα πέμπτο της πρόσθετης διαφοράς που προκύπτει, για την περίοδο από 1η Οκτωβρίου 2019 έως 31η Δεκεμβρίου 2020 και ισόποσα κατ έτος έως την 31η Δεκεμβρίου 2024.
3. Επικουρικές συντάξεις
Αίρεται το πλαφόν κύριας και επικουρικής σύνταξης στα 1.300 ευρώ, που είχε ως αποτέλεσμα τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις τον Σεπτέμβριο του 2016. Η ρύθμιση αφορά 465.000 συνταξιούχους. Έτσι οι ήδη καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις έως 30 Σεπτεμβρίου 2019, που αφορούν σε αιτήσεις που είχαν υποβληθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2014, συνεχίζουν να καταβάλλονται από 1η Οκτωβρίου 2019 στο ύψος του ποσού που είχαν διαμορφωθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις στις 31 Δεκεμβρίου 2014. Το καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται του προ φόρου καταβαλλόμενου ποσού στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. Αυτό έχει αναλογική εφαρμογή και στις εκκρεμείς αιτήσεις που είχαν υποβληθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2014.
4. Μηχανισμός στήριξης των χαμηλοσυνταξιούχων
Προβλέπεται η δημιουργία ενός μηχανισμού στήριξης ορισμένων χαμηλοσυνταξιούχων. Προς αυτήν την κατεύθυνση, υπολογίζεται αυξημένη ετήσια χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος κατά 0,5% του ΑΕΠ ως το 2070. Από την 1η Ιανουαρίου 2020 στον ετήσιο κοινωνικό προϋπολογισμό εγγράφεται δαπάνη ύψους 0,5% του ΑΕΠ, από την οποία καλύπτεται η δαπάνη που δημιουργείται ετησίως σε εφαρμογή των αποφάσεων της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας και η δαπάνη εφάπαξ παροχής, η οποία καταβάλλεται τον Δεκέμβριο κάθε έτους σε δικαιούχους σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, σε δικαιούχους προσυνταξιοδοτικής παροχής, επιδομάτων σύνταξης με αιτία την αναπηρία και ανασφάλιστους υπερήλικες. Η δαπάνη της εφάπαξ παροχής χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Τα κριτήρια απονομής, ο φορέας και η διαδικασία καταβολής, το ύψος της εφάπαξ παροχής ανά κατηγορία δικαιούχων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια πρόκειται να οριστούν με σχετική ΚΥΑ.
5. Εισφορές για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους
Το νέο σύστημα υπολογισμού των εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους περιλαμβάνει κλιμακωτά επίπεδα ασφάλισης ελεύθερης επιλογής, καθώς και πιο ευνοϊκό καθεστώς για όλους τους επαγγελματίες κατά τα πέντε πρώτα χρόνια της δραστηριοποίησής τους.
Όσον αφορά ειδικά στις εισφορές κύριας ασφάλισης των ελευθέρων επαγγελματιών, οι ασφαλιστικές κατηγορίες διαμορφώνονται ως εξής:
- 1η κατηγορία : 155 ευρώ
- 2η κατηγορία : 186 ευρώ
- 3η κατηγορία : 236 ευρώ
- 4η κατηγορία :297 ευρώ
- 5η κατηγορία : 369 ευρώ
- 6η κατηγορία : 500 ευρώ
Οι εισφορές υγείας ανέρχονται στα 55 ευρώ για την 1η κατηγορία και στα 66 ευρώ για τη 2η έως 6η κατηγορία.
Οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται με ελεύθερη επιλογή τους σε μία από τις έξι ασφαλιστικές κατηγορίες. Η κατάταξη σε μία από τις έξι αυτές κατηγορίες είναι υποχρεωτική.
Από 1η Ιανουαρίου 2020 θεσπίζεται ειδική ασφαλιστική κατηγορία για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, της οποίας το ποσόν της μηνιαίας εισφοράς αντιστοιχεί σε 93 ευρώ. Στην ειδική κατηγορία κατατάσσονται οι νέοι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι για πέντε έτη από την έναρξη ασκήσεως του επαγγέλματος κατόπιν αιτήσεώς τους.
Από 1η Ιανουαρίου 2023 τα προαναφερθέντα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους.
6. Παράλληλη ασφάλιση
Οι ασφαλισμένοι του ΕΦΚΑ οι οποίοι ασκούν παράλληλα δύο ή περισσότερες επαγγελματικές δραστηριότητες, μισθωτού ή αυτοτελώς απασχολούμενου ή ελεύθερου επαγγελματία επάγγελμα ή επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ, καταβάλλουν αντίστοιχα για κάθε ασκούμενη επαγγελματική δραστηριότητα τις προβλεπόμενες νέες ασφαλιστικές εισφορές.
Στις περιπτώσεις που πραγματοποιούνται παράλληλα περισσότερες της μίας μισθωτές απασχολήσεις, καταβάλλονται για κάθε μισθωτή απασχόληση, οι εισφορές που προβλέπονται κατά περίπτωση και έως του ανωτάτου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών.
Στις περιπτώσεις μισθωτής απασχόλησης ή απασχολούμενων με έμμισθη εντολή που παράλληλα αυτοαπασχολούνται ή ασκούν ελεύθερο επάγγελμα ή επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ καταβάλλεται υποχρεωτικά η νέα προβλεπόμενη ασφαλιστική εισφορά. Η εν λόγω εισφορά δεν είναι δυνατόν να υπολείπεται του ποσού της εισφοράς της δεύτερης ασφαλιστικής κατηγορίας συμπεριλαμβανομένης της εισφοράς για την ασφάλιση ασθενείας.
Εάν υπολείπεται του ποσού της δεύτερης ασφαλιστικής κατηγορίας καταβάλλεται η διαφορά από τον ασφαλισμένο.
Μισθωτοί που παράλληλα αμείβονται με δελτία παροχής υπηρεσιών από το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο παρέχουν μισθωτή εργασία ή σε συνδεδεμένα με αυτά πρόσωπα εφαρμόζονται αναλογικά ως προς το ύψος, τον τρόπο υπολογισμού και τον υπόχρεο καταβολής της εισφοράς. Οι παραπάνω ασφαλισμένοι για υγειονομική περίθαλψη υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του φορέα, κλάδου ή τομέα που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ με την ιδιότητα του μισθωτού.
Στους ασφαλισμένους που αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών (μπλοκάκια) και για τους οποίους προκύπτει ότι το εισόδημά τους προέρχεται από την απασχόλησή τους σε έως δύο φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εφαρμόζονται αναλογικά, ως προς το ύψος, τον τρόπο υπολογισμού και τον υπόχρεο καταβολής της εισφοράς, οι διατάξεις που αφορούν τους μισθωτούς.
7. Εισφορές για επικουρική ασφάλιση και πρόνοια
Οι εισφορές επικούρησης και εφάπαξ υπέρ ΕΤΕΑΕΠ, κυμαίνονται από 42 έως 61 ευρώ η επικούρηση και από 26 έως 37 ευρώ η πρόνοια. Και αυτές οι εισφορές, ακολουθώντας το μοντέλο της κύριας ασφάλισης, είναι κατηγορίες σταθερών ποσών ελεύθερης επιλογής, χωρίς σύνδεση με τον κατώτατο μισθό. Οι κατηγορίες εισφορών ελεύθερης επιλογής για επικουρική είναι 3 και άλλες 3 για εφάπαξ.
Από την 1η Ιανουαρίου 2021 στην ασφάλιση του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ υπάγονται προαιρετικά, μετά από αίτησή τους:
α) οι αυτοαπασχολούμενοι υγειονομικοί,
β) τα πρόσωπα που ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ,
γ) τα πρόσωπα που βάσει ειδικής ή γενικής διάταξης νόμου εξαιρούνται της υποχρεωτικής υπαγωγής στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ.
Στην ασφάλιση του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ υπάγονται, μετά από αίτησή τους, προαιρετικά:
Οι μισθωτοί, οι αυτοτελώς απασχολούμενοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και τα πρόσωπα που ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ, που από 1η Ιανουαρίου 2021 αναλαμβάνουν ασφαλιστέα εργασία-απασχόληση ή αποκτούν ασφαλιστέα ιδιότητα, για την οποία ασφαλίζονται υποχρεωτικά σε φορέα κύριας ασφάλισης. Η προαιρετική υπαγωγή στην ασφάλιση από την έναρξή της διέπεται από τους κανόνες της υποχρεωτικής ασφάλισης.
8. Απασχολούμενοι συνταξιούχοι
Στους συνταξιούχους, οι οποίοι συνεχίζουν να εργάζονται, μειώνεται η περικοπή του ποσοστού της σύνταξής τους, λόγω απασχόλησης, από το 60% στο 30%. Η μεταβολή του ποσοστού παρακράτησης των συντάξεων ισχύει για το σύνολο των συνταξιούχων, εκτός από τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους, τους πτηνοτρόφους, τους μελισσοκόμους και τους αλιείς συνταξιούχους, για τους οποίους δεν εφαρμόζεται κανένα μέτρο περικοπής της σύνταξής τους, ενόσω παράλληλα εργάζονται.
9. ΕΦΚΑ-ΕΤΕΑΕΠ
Συγχωνεύεται με λογιστική και οικονομική αυτοτέλεια το ΕΤΕΑΕΠ στον ΕΦΚΑ και δημιουργούνται χωριστές διευθύνσεις μεταβάλλοντας ριζικά το οργανόγραμμα του νέου φορά(e-ΕΦΚΑ).Καταργείται η θέση του Διοικητή του ΕΤΕΑΕΠ και το διοικητικό συμβούλιο και ορίζεται ένα διοικητής του e-ΕΦΚΑ ΚΑΙ 4 υποδιοικητές. Παράλληλα δημιουργούνται νέες διευθύνσεις εντός του νέου φορέα που περιλαμβάνουν και τις αρμοδιότητες του πρώην ΕΤΕΑΕΠ.
10. Ψηφιακη έκδοση συντάξεων
Πέρα από τη διοικητική ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών φορέων απονομής σύνταξης και εφάπαξ υπό τον «εθνικό ψηφιακό ασφαλιστικό φορέα e-ΕΦΚΑ», εκπονείται σχέδιο για την ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού ιστορικού, την επικοινωνία των εντασσόμενων ταμείων μεταξύ τους, την ηλεκτρονική πρόσβαση των πολιτών σε δημόσια έγγραφα και την ψηφιακή ταυτοποίησή τους μέσω των πληροφοριακών συστημάτων, την ηλεκτρονική «άντληση» πιστοποιητικών κ.λπ.
11. Διαδοχική ασφάλιση
Μειώνονται οι ελάχιστες προϋποθέσεις που απαιτούνται για να μπορέσει κάποιος να λάβει σύνταξη από τον τελευταίο-εντασσόμενο φορέα ασφάλισής του. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, απαιτούνται πλέον 1.000 ημέρες ασφάλισης συνολικά, έναντι 1.500 που ισχύει σήμερα, και 300 ημέρες ασφάλισης την τελευταία 5ετία, έναντι 500 που ισχύει σήμερα. Αντίστοιχα, για συντάξεις λόγω αναπηρίας ή θανάτου θα απαιτούνται εφεξής, 600 ημέρες ασφάλισης οποτεδήποτε.
12. Ασφαλιστικές εισφορές στους μισθωτούς
Από 1ης Ιουνίου 2020 στις περιπτώσεις πλήρους απασχόλησης οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών μειώνονται κατά 0,90 μονάδες ως ακολούθως:
Κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλίστρων υπέρ κλάδου ανεργίας. Η μείωση επιμερίζεται κατά 0,48 ποσοστιαίες μονάδες στο ασφάλιστρο του εργοδότη και κατά 0,27 ποσοστιαίες μονάδες στο ασφάλιστρο του εργαζομένου. Το συνολικό ασφάλιστρο υπέρ ανεργίας διαμορφώνεται σε 4,25 ποσοστιαίες μονάδες και κατανέμεται 2,69 ποσοστιαίες μονάδες στον εργοδότη και 1,56 μονάδες στον εργαζόμενο.
Κατά 0,15 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλίστρων υπέρ του Ενιαίου Λογαριασμού για την εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών (ΕΛΕΚΠ) .
Υπενθυμίζεται πως κυβερνητική δέσμευση είναι η μείωση των εισφορών κατά 5 μονάδες την περίοδο 2020-2023.
