Ποιος φοβάται την ΤΤΙΡ;

Related Articles

• Το μέλλον των διεθνών εμπορικών συμφωνιών στην εποχή Τραμπ
• Στο επίκεντρο βουλευτών, ευρωβουλευτών και καταναλωτών οι εμπορικές συμφωνίες CETA και ΤΤΙΡ
• Το κρέας παραμένει αγκάθι στην προώθηση της ΤΤΙΡ

Ένας χρόνος μυστικών διαπραγματεύσεων και ελάχιστοι είναι αυτοί που γνωρίζουν τι θα σημάνει για τους Ευρωπαίους (και τους Έλληνες) παραγωγούς η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων - Ποια είναι τα αγκάθια στις ευρωαμερικανικές διαπραγματεύσεις - Γιατί τρίβει τα χέρια της η αμερικανική βιομηχανία κρέατος

 

Γράφει ο Χρήστος Πραμαντιώτης

Δημοσιεύτηκε στο Meat News, τ.18, Ιούλιος-Αύγουστος 2014

 

Όταν στις αρχές Ιουνίου ανακινήθηκε στις ΗΠΑ η συζήτηση για τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (γνωστή ως ΤΤΙΡ) και τις ευρωαμερικανικές διαπραγματεύσεις που γίνονται για την επίτευξη τελικής συμφωνίας, ελάχιστοι απέμειναν πλέον να έχουν αμφιβολίες: τα αγκάθια δεν είναι και λίγα, και αν μιλάμε ειδικότερα για την παραγωγή και το διεθνές εμπόριο κρέατος, μοιάζει με προσπάθεια του καθενός από τα δύο μέρη (ΗΠΑ – Ε.Ε.) να κερδίσει όσα γίνεται περισσότερα από τον άλλο.

Η συζήτηση για την οποία μιλάμε αφορούσε την ανάλυση που εξέδωσε το αμερικανικό Κέντρο για την Ασφάλεια Τροφίμων (CFS) στην οποία έκανε λόγο για τα σημεία τριβής στις διαπραγματεύσεις, που κάθε άλλο παρά είναι ασήμαντα: το αμερικανικό κρέας με αντιβιοτικά και αυξητικές ορμόνες, αλλά και η πολιτική μηδενικής ανοχής των αμερικανικών υπηρεσιών στην παρουσία λιστέρια και E.coli στο κρέας, είναι μερικά μόνο από αυτά. Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά.

 

Τι είναι η ΤΤΙΡ

Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων είναι η ονομασία μιας εμπορικής συμφωνίας η οποία αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι διαπραγματεύσεις αποσκοπούν στην άρση των φραγμών του εμπορίου (δασμοί, περιττές κανονιστικές ρυθμίσεις, περιορισμοί των επενδύσεων κ.λπ.) σε ένα ευρύ φάσμα οικονομικών τομέων. Στόχος είναι η απελευθέρωση του εμπορίου, να καταστεί δηλαδή ευκολότερη η αγορά και πώληση αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ της Ε.Ε. και των ΗΠΑ, που επιθυμούν επίσης να διευκολύνουν τις εταιρείες τους να επενδύσουν στην οικονομία και των δύο χωρών.

Η ιδέα μιας εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της Ε.Ε. και των ΗΠΑ είναι παλιά, μόνο τα τελευταία χρόνια όμως φάνηκε να έχει ωριμάσει αρκετά ώστε να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για την ευόδωσή της. Έτσι, από το 2011 αξιωματούχοι των δύο πλευρών εξέτασαν διεξοδικά τις ευκαιρίες και τις δυσκολίες μιας τέτοιας συμφωνίας καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι μια συνολική συνεργασία σε όλους τους τομείς, θα είναι ιδιαίτερα θετική, με το άνοιγμα του εμπορίου και την ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Είναι προφανές ότι η απόφαση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων ήρθε σε μεγάλο βαθμό ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης και της αντίληψης που κυριαρχεί στα πολιτικά και οικονομικά επιτελεία και των δύο πλευρών του Ατλαντικού, ότι το άνοιγμα του εμπορίου, η κατάργηση κάθε εμποδίου και η απελευθέρωση γενικώς και για τα πάντα, είναι η αναπτυξιακή απάντηση. Επιπλέον, όπως σημειώνει η πλευρά της Ε.Ε., η μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής κοινής γεωργικής πολιτικής και οι υψηλές τιμές των βασικών προϊόντων διευκόλυναν και τις δύο πλευρές να συζητήσουν για τη γεωργία και να διαπραγματευτούν το άνοιγμα των αγορών τους. Οι Αμερικανοί επιδιώκουν να πωλούν στην Ε.Ε. περισσότερο σιτάρι και σόγια, που είναι από τα βασικά γεωργικά προϊόντα τους. Από την άλλη, οι εξαγωγές της Ε.Ε. στις ΗΠΑ αφορούν τρόφιμα υψηλότερης αξίας όπως αλκοολούχα ποτά, οίνος, μπύρα, και μεταποιημένα τρόφιμα [τυριά, χοιρομέρι (ζαμπόν) και σοκολάτα]. Επομένως, αν σκεφτεί κανείς ότι σήμερα οι ΗΠΑ επιβάλλουν υψηλούς δασμούς σε μερικά τρόφιμα —κρέας 30%, ποτά 22-23%, γαλακτοκομικά προϊόντα μέχρι 139%— γίνεται εύκολα κατανοητό ότι η Ε.Ε. στοχεύει στην τόνωση των εξαγωγών της προς τις ΗΠΑ.

Η άρση των εμπορικών φραγμών εικάζεται λοιπόν ότι θα δώσει σημαντική ώθηση στην οικονομική μεγέθυνση, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα μειώσει τις τιμές. Στο σύνολο της οικονομίας η Ε.Ε. εκτιμά ότι θα ωφεληθεί κατά 119 δισ. ευρώ ετησίως και η οικονομία των ΗΠΑ κατά 95 δισ. ευρώ ετησίως.

 

Άρση υφιστάμενων κανόνων

Εδώ όμως τελειώνουν τα καλά νέα. Καθώς οι δασμοί μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ γενικά είναι ήδη αρκετά χαμηλοί (στο 4% κατά μέσο όρο), γίνεται φανερό ότι το επίκεντρο των διαπραγματεύσεων δεν θα παραμείνει εκεί. Θα επεκταθεί και στους λεγόμενους Μη Δασμολογικούς Φραγμούς. Στην άρση δηλαδή υφιστάμενων κανόνων και κανονισμών.

Στον τομέα της γεωργίας, για παράδειγμα, στις ΗΠΑ η φυτοϋγειονομική νομοθεσία απαγορεύει τα ευρωπαϊκά μήλα, ενώ οι κανόνες τους για την ασφάλεια των τροφίμων καθιστούν παράνομη την εισαγωγή πολλών ευρωπαϊκών τυριών. Η κατάργηση των φραγμών, λένε οι διαπραγματευτές των δύο πλευρών, θα εξοικονομήσει κόστη από την εναρμόνιση προτύπων και προδιαγραφών. Σε αυτό το πεδίο, η Ε.Ε. που υπερηφανεύεται ότι έχει το πιο άρτιο σύστημα κανόνων ασφάλειας τροφίμων, τι θα πρέπει να κάνει; Να αποδεχτεί νέα πρότυπα μικρότερης ασφάλειας; Ή να άρει μερικές από τις αντιρρήσεις της σε εισαγωγή αμερικανικών γεωργικών προϊόντων που ακολουθούν άλλα πρότυπα και προδιαγραφές; Θεωρητικά, σε μια διαπραγμάτευση ισότιμων μερών το να γίνουν πιο συμβατές μεταξύ τους οι διάφορες προδιαγραφές παραγωγής, μπορεί να οδηγήσει σε μια εξίσωση προς τα κάτω. Ειδικά αν το τελικό ερώτημα για τα δύο μέρη παραμένει η μείωση και όχι η αύξηση του κόστους παραγωγής. Από αυτό προκύπτουν κίνδυνοι.

Πάντως, μέχρι σήμερα οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αρνούνται κατηγορηματικά το ενδεχόμενο εξίσωσης προς τα κάτω. «Δεν ψάχνουμε τον μικρότερο κοινό παρονομαστή, αλλά αναζητούμε τα σημεία στα οποία διαφέρουμε άνευ λόγου» απαντούν σε κάθε επιφύλαξη που διατυπώνεται. Εξάλλου, λένε, «τόσο η Ε.Ε. όσο και οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας για τους πολίτες, αλλά αυτό το επιτυγχάνουν με διαφορετικές προσεγγίσεις. Η Ε.Ε. μερικές φορές βασίζεται περισσότερο σε κανονισμούς, ενώ οι ΗΠΑ περισσότερο στην επίλυση διαφορών. Και οι δύο προσεγγίσεις μπορεί να είναι αποτελεσματικές, αλλά καμία δεν είναι τέλεια. Υπάρχει περιθώριο για βελτίωση μέσω της ανταλλαγής εμπειριών».

 

Διαπραγμάτευση «δίνω-παίρνω»

Στον κόσμο του διεθνικού εμπορίου όμως, τίποτε δεν είναι αγγελικό, όταν μάλιστα έχουν μεσολαβήσει πολλά χρόνια εμπορικών πολέμων όπου ο καθένας προσπαθεί να δυσκολέψει με διάφορους τρόπους τα προϊόντα του άλλου να εισαχθούν στη δική του αγορά. Θα είχε μια αξία (αν οι διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της ΤΤΙΡ δεν ήταν… μυστικές), να μαθαίναμε αν και τι ανταλλάγματα ζήτησαν οι ΗΠΑ προκειμένου να επιτρέψουν τον περασμένο Μάρτιο στο ευρωπαϊκό βοδινό να εισέλθει στην αμερικανική αγορά (σ.σ. απαγορευόταν επί 16 χρόνια, μέχρι που οι ΗΠΑ αποφάσισαν να εκσυγχρονίσουν τους κανόνες που ακολουθούσαν για την προστασία από τη σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών).

Είναι χαρακτηριστικό, και πρέπει να αναφερθεί εδώ, ότι με αφορμή εκείνη την απόφαση των ΗΠΑ, Αμερικανός αξιωματούχος σημείωνε ότι «με αυτές τις αλλαγές οι εμπορικοί μας εταίροι θα καταλάβουν τη δέσμευσή μας προς τα διεθνή πρότυπα και τις ορθές επιστημονικές γνώσεις, και είμαστε αισιόδοξοι ότι αυτό θα βοηθήσει στην άρση των περιορισμών που ακόμη υπάρχουν για τα προϊόντα των ΗΠΑ».

Ίσως πάλι οι ΗΠΑ να μην πήραν κανένα αντάλλαγμα, για τον πολύ απλό λόγο ότι το είχαν ήδη πάρει αρκετό καιρό πριν, όταν η Ε.Ε. επέτρεψε τη χρήση γαλακτικού οξέος στο βόειο, παρά τις ενστάσεις καταναλωτικών οργανώσεων ότι αυτό θα χρησιμοποιείτο για να καθαρίζει «βρώμικα κρέατα». Κανείς δεν ξέρει αν όλα αυτά έχουν βάση ή είναι προϊόν φημών και συνωμοσιολογικών σκέψεων, και είναι αλήθεια ότι όσο οι διαπραγματεύσεις παραμένουν –επαναλαμβάνουμε– μυστικές, θα δίνουν τροφή σε κάθε φαντασία που οργιάζει.

 

Αγκάθια

Όλοι γνωρίζουν ότι διαπραγμάτευση σημαίνει «κάτι δίνω, κάτι παίρνω». Επομένως, δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς πώς θα παραμείνουν υψηλά τα ευρωπαϊκά στάνταρ ποιότητας στα τρόφιμα. Μπορεί οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι να ορκίζονται ότι τίποτε δεν θα αλλάξει στην ποιότητα, όμως η πραγματικότητα δείχνει ότι τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Τα αγκάθια μεταξύ των δύο μερών, Ε.Ε. και ΗΠΑ, ακόμη επιζητούν λύση.

Θα αποδεχθούν οι Ευρωπαίοι τις εισαγωγές αμερικανικού κρέατος που προέρχεται από ζώα τα οποία έχουν λάβει μη-θεραπευτικά αντιβιοτικά και αυξητικές ορμόνες; Θα αποδεχθούν την εισαγωγή αμερικανικού χοιρινού κρέατος που προέρχεται από ζώα στα οποία έχει χορηγηθεί ρακτοπαμίνη (χημική ουσία που χρησιμοποιείται ως αυξητικός παράγοντας); Θα αποδεχθούν κρέας πουλερικών που έχει εμβαπτισθεί σε χημικά;

Οι Αμερικανοί από την πλευρά τους θα αποδεχθούν πιο χαλαρά πρότυπα για τα συστατικά ζωοτροφών που περιέχουν υλικό μηρυκαστικών; Πώς θα σκέφτονταν αν έπρεπε να εισάγουν στο έδαφός τους συσκευασμένο κρέας που δεν πληροί τα στάνταρ μηδενικής ανοχής που εφαρμόζουν για την παρουσία λιστέρια και E.coli;

Πρέπει να σημειωθεί πάντως, ότι η υπόθεση έχει και μία ακόμη πτυχή. Όταν αρθούν οι δασμοί και οι άλλοι φραγμοί και έρθει στην Ευρώπη κρέας εμβαπτισμένο σε χημικά, το οποίο θα είναι φθηνότερο, πόσοι θα είναι αυτοί που θα το αρνηθούν; Με δεδομένο μάλιστα ότι οι Ευρωπαίοι παραγωγοί κρέατος είναι λιγότερο ανταγωνιστικοί σε σχέση με τους Αμερικανούς συναδέλφους τους εξαιτίας του υψηλού κόστους που σχετίζεται κυρίως με τις προδιαγραφές ευζωίας των ζώων, με τις περιβαλλοντικές και υγειονομικές προδιαγραφές; Ήδη πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά και οι κτηνοτρόφοι και οι καταναλωτικές οργανώσεις στην Ευρώπη αρχίζουν να βλέπουν έναν κίνδυνο στην εξέλιξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε. Και είναι αλήθεια ότι καθόλου δεν τους καθησυχάζουν (αντιθέτως μάλιστα) δημοσιεύματα έγκυρων εντύπων όπως η Μοντ Ντιπλοματίκ, που τον περασμένο Δεκέμβριο έγραφε πως οι Αμερικανοί βιομήχανοι κρέατος αγανακτούν και διαμαρτύρονται ότι «μόνο νερό και ατμό επιτρέπει στα σφάγια η Ε.Ε.», αλλά και ότι ο ιδιοκτήτης της αλυσίδας Kentucky Fried Chicken δηλώνει κατηγορηματικά ότι «η ΤΤΙΡ πρέπει να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να αλλάξουν οι ευρωπαϊκές προδιαγραφές υγιεινής ώστε οι Ευρωπαίοι να αρχίσουν να αγοράζουν χλωριωμένα κοτόπουλα».

 

Φίλοι και εχθροί

Η επικείμενη συμφωνία για τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων, όπως κάθε μεγάλη και ιστορική αλλαγή που έρχεται, έχει φανατικούς φίλους και φανατικούς εχθρούς. Δύσκολα μπορεί να πει κανείς ποιοι έχουν δίκιο, αλλά οι διαπραγματεύσεις έχουν ακόμη μέλλον μέχρι να δείξουν με περισσότερο οριστικό τρόπο τι πρόκειται να συμβεί. Μέχρι τότε, ας κρατήσουμε τις δύο διαμετρικά αντίθετες εικόνες, όπως αποτυπώθηκαν σε πρόσφατο ρεπορτάζ του globalmeatnews.gr.

Αξιωματούχος της αμερικανικής Ομοσπονδίας Εξαγωγέων Κρέατος σημείωνε σκωπτικά σε πρόσφατες δηλώσεις του για τα θέματα της υγιεινής και ασφάλειας στο κρέας: «Έχετε συναντήσει ποτέ Ευρωπαίο πολίτη που βρέθηκε στις ΗΠΑ και δεν δοκίμασε αμερικανικό κρέας;» Και επίσης: «Το βρετανικό βοδινό υποτίθεται πως για χρόνια δεν ήταν κατάλληλο για κατανάλωση στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά ήταν απολύτως ασφαλές για κατανάλωση στη Βρετανία».

Από την άλλη, στέλεχος της περιβαλλοντικής οργάνωσης Φίλοι της Γης, διέκρινε μια γενικευμένη απειλή και αναρωτιόταν για τη σημασία της ΤΤΙΡ: «Γιατί πρέπει να παράγουμε περισσότερα βιομηχανοποιημένα κοτόπουλα εδώ στην Ευρώπη για να τα πουλήσουμε στις ΗΠΑ, όπου επίσης παράγουν περισσότερα βιομηχανοποιημένα κοτόπουλα για να τα πουλήσουν στην Ευρώπη;»

Αν υπάρχει πάντως κάτι που πρέπει να σημειωθεί για το τέλος, είναι ότι οποιαδήποτε συμφωνία προκύψει θα τεθεί υπό την έγκριση του Συμβουλίου της Ε.Ε., όπως και του Ευρωκοινοβουλίου. Κάτι είναι κι αυτό, μετά από τις μυστικές διαπραγματεύσεις που θα έχουν προηγηθεί μεταξύ των δύο μερών…

 

Οι γύροι των διαπραγματεύσεων που έχουν γίνει μέχρι σήμερα

5^ος Γύρος – 19-23 Μαΐου 2014 - Άρλινγκτον, ΗΠΑ

4^ος Γύρος – 10-14 Μαρτίου 2014 - Βρυξέλλες

3^ος Γύρος – 16-21 Δεκεμβρίου 2013 – Ουάσινγκτον

2^ος Γύρος – 11-15 Νοεμβρίου 2013 – Βρυξέλλες

1^ος Γύρος – 7-12 Ιουλίου 2013 - Ουάσινγκτον

 

Αγκάθια στις διαπραγματεύσεις

- Θα αποδεχθούν οι Ευρωπαίοι τις εισαγωγές αμερικανικού κρέατος που προέρχεται από ζώα τα οποία έχουν λάβει μη-θεραπευτικά αντιβιοτικά και αυξητικές ορμόνες;

- Θα αποδεχθούν οι Ευρωπαίοι την εισαγωγή αμερικανικού χοιρινού κρέατος που προέρχεται από ζώα στα οποία έχει χορηγηθεί ρακτοπαμίνη (χημική ουσία που χρησιμοποιείται ως αυξητικός παράγοντας);

- Θα αποδεχθούν οι Ευρωπαίοι κρέας πουλερικών που έχει εμβαπτισθεί σε χημικά;

- Οι Αμερικανοί θα αποδεχθούν πιο χαλαρά πρότυπα για τα συστατικά ζωοτροφών που περιέχουν υλικό μηρυκαστικών;

- Πώς θα σκέφτονταν οι Αμερικανοί αν έπρεπε να εισάγουν στο έδαφός τους συσκευασμένο κρέας που δεν πληροί τα στάνταρ μηδενικής ανοχής που εφαρμόζουν για την παρουσία λιστέρια και E.coli;

 

Συνεργασία στρατηγικού χαρακτήρα

Η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) πρόκειται να είναι ένα γεγονός με κεντρική σημασία στις διατλαντικές σχέσεις τα επόμενα χρόνια. Μια φιλόδοξη συμφωνία που θα επιφέρει οφέλη τουλάχιστον 0,5% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Αυτό μεταφράζεται σε 119 δισ. ευρώ ετησίως για την οικονομία της Ε.Ε. Σύμφωνα με τους εμπνευστές της έχει μάλιστα στρατηγικό χαρακτήρα, αφού αντανακλά τη δέσμευση της Ε.Ε. και των ΗΠΑ να δείξουν ότι εργάζονται για ελεύθερες και ανοιχτές αγορές.

Οι οικονομικές σχέσεις ΗΠΑ και Ε.Ε. αντιστοιχούν στο 45% του παγκόσμιου ΑΕΠ και στο 1/3 της αξίας του παγκόσμιου εμπορίου. Είναι μεταξύ τους ο μεγαλύτερος εμπορικός συνεργάτης ο ένας του άλλου, καθώς το διμερές εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών ανέρχεται σε αξία άνω των 700 δισ. ευρώ ετησίως.

 

Ερωτηματικά εθνικής κυριαρχίας

Ιδιαίτερη κριτική, ασχέτως των συζητήσεων που γίνονται στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, έχει προκαλέσει το γεγονός ότι η ΤΤΙΡ θα εισχωρήσει σε μερικά σημεία που αποτελούν ταμπού για την παραδοσιακή ευρωπαϊκή πολιτική σκέψη. Ο λόγος για τη διευθέτηση των διαφορών μεταξύ επενδυτών και κρατών, με τους πρώτους να ελπίζουν ότι θα προστατευτούν αποτελεσματικά απέναντι σε αποφάσεις ή πράξεις των κυβερνήσεων.

Σύμφωνα με την τρέχουσα φιλολογία όλων των άμεσα εμπλεκόμενων με την ΤΤΙΡ, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η κυβέρνηση μιας χώρας μπορεί να θεσπίσει νομοθεσία ή να λάβει αποφάσεις που ελαχιστοποιούν την αξία μιας επένδυσης που έχει κάνει επενδυτής στη χώρα αυτή. Αν οι επενδυτές δεν μπορούν να προσφύγουν σε τοπικά δικαστήρια ή τα τοπικά δικαστήρια δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν μια απαίτηση «αποτελεσματικά», τότε δεν έχουν πού να στραφούν για να ζητήσουν αποζημίωση, λένε τα στελέχη της Ε.Ε. Υπό αυτές τις συνθήκες, μία διάταξη για την επίλυση διαφορών μεταξύ επενδυτών και κράτους προσφέρει εγγυήσεις για τους επενδυτές, που θα μπορούν να απαιτήσουν και να λάβουν αποζημίωση. Δηλαδή ένας διεθνής επενδυτής θα τρέχει στα δικαστήρια ένα κράτος που αυτός πιστεύει ότι τον ζημιώνει.

Βεβαίως η τελική συμφωνία και η εφαρμογή της θα δείξουν τι σημαίνει κάτι τέτοιο, όμως θεωρητικά μια κυβέρνηση ίσως να μην μπορεί να εφαρμόζει με τον τρόπο αυτό την πολιτική της, αν η πολιτική της αντιβαίνει στα εγκατεστημένα συμφέροντα ενός ξένου επενδυτή - ή αν μία απόφασή της ζημιώνει τον ξένο επενδυτή. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με διεθνή δικαστήρια και υποχρεωτικές αποζημιώσεις, κάτι που για πολλούς εγείρει ζήτημα εθνικής κυριαρχίας.

 

Ο Αμερικανός υπουργός Γεωργίας είχε συναντήσεις με αρκετούς Ευρωπαίους υπουργούς και με τον Επίτροπο Γεωργίας Ντ, Τσιόλος στα μέσα Ιουνίου

 

Η ευρωαμερικανική συμφωνία και η ελληνική φέτα

Σοβαρά υπόψη στις διαπραγματεύσεις για την Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων θα πρέπει να ληφθεί η σημασία που έχουν για την ευρωπαϊκή γεωργία και αγροτική οικονομία τα προϊόντα ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) και γεωγραφικών ενδείξεων (ΠΓΕ). Αυτό επεσήμανε στον Αμερικανό ομόλογό του Τομ Βίλσακ, ο Έλληνας υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Καρασμάνης (ως προεδρεύων, κατά το α’ εξάμηνο του έτους, του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας της Ε.Ε.) στη διάρκεια διμερούς συνάντησης που είχαν στα μέσα Ιουνίου στο Λουξεμβούργο.

«Το ευρωπαϊκό αγροτο-διατροφικό μοντέλο βασίζεται στα υψηλής ποιότητας προϊόντα με γεωγραφικές ενδείξεις, ενώ το αντίστοιχο αμερικανικό μοντέλο βασίζεται στα εμπορικά σήματα. Και αυτή είναι μια διάσταση που θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη κατά τη διάρκεια της κατάρτισης της συμφωνίας ΤΤΙP» υπογράμμισε ο Έλληνας Υπουργός, που χρησιμοποίησε το παράδειγμα της ελληνικής φέτας τονίζοντας την αναγκαιότητα της πλήρους προστασίας της σε κάθε συμφωνία με χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω της ιδιαιτερότητας και μοναδικότητας του προϊόντος, τόσο από οικονομικής πλευράς, όσο και από κοινωνικής για την ελληνική ύπαιθρο.

Υπενθυμίζουμε ότι το ζήτημα της ελληνικής φέτας και των κινδύνων που αντιμετωπίζει στο πλαίσιο της παγκοσμιοποιημένης αγοράς, αλλά και εξαιτίας αυθαιρεσιών που έχουν σημειωθεί σε εκτός Ε.Ε. χώρες, απασχολεί έντονα τους Έλληνες κτηνοτρόφους και έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις με επίδικο το αν οι κυβερνήσεις φροντίζουν να την προστατέψουν ή όχι.

 

Στα αζήτητα της δημόσιας συζήτησης

Αν όλα όσα διαβάσατε μέχρι τώρα για την ΤΤΙΡ σας φαίνονται… κινέζικα, μην ανησυχείτε. Φταίει το γεγονός ότι για το ζήτημα αυτό είναι ελάχιστη (ή μάλλον μηδαμινή) η δημόσια συζήτηση που γίνεται στην Ελλάδα. Λίγο η πολιτική ατζέντα που κυριαρχείται καθημερινά από την πιθανότητα λήψης νέων μέτρων, λίγο η επιμονή των βασικών πολιτικών δυνάμεων να ασχολούνται μόνο με τα τρέχοντα και με ό,τι καταλαβαίνουν, λίγο το γεγονός ότι τα μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης προτιμούν να ασχολούνται με ό,τι πουλάει, όλα αυτά έχουν οδηγήσει τους Έλληνες να θεωρούν άγνωστη λέξη το ακρωνύμιο ΤΤΙΡ. Κι όμως, η συμφωνία της Ε.Ε. με τις ΗΠΑ είναι κρίσιμης σημασίας, είτε το δει κανείς με τη θετική πλευρά είτε το δει με την αρνητική. Η μυστικότητα που σκεπάζει τις ευρωαμερικανικές διαπραγματεύσεις, όπως και η αποφυγή κυβερνήσεων και αξιωματούχων να ασχοληθούν με το θέμα και να δώσουν απαντήσεις, εντείνει ακόμη περισσότερο την καχυποψία των Ευρωπαίων πολιτών – όσων τουλάχιστον γνωρίζουν κάτι για την ΤΤΙΡ. Στην Ελλάδα, το θέμα είναι σχεδόν σαν να μην υπάρχει. Και προφανώς δεν βοηθάει καθόλου στη συζήτηση η στάση φορέων που αποφεύγουν να πάρουν μέρος στη συζήτηση. Για παράδειγμα, το MeatNews έπεσε πάνω σε μια ακατανόητη και αναιτιολόγητη σιωπή όταν προσπάθησε να ζητήσει τη γνώμη του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου για όλα αυτά τα θέματα. Αυτό γίνεται ακόμη πιο περίεργο, αν σκεφτεί κανείς ότι το συγκεκριμένο Επιμελητήριο έχει πραγματοποιήσει και έρευνα μεταξύ των μελών του, στην οποία έρευνα φαίνεται ότι: Το 90% του δείγματος έχει ελάχιστη ή καθόλου γνώση για την ΤΤΙΡ. Το 96% του δείγματος είναι ελάχιστα ή καθόλου ικανοποιημένο από την ενημέρωση που του παρέχουν για το θέμα αυτό, το κράτος ή άλλοι ιδιωτικοί επιχειρηματικοί φορείς.