Γιάννης Τσιρώνης: Η συνεργατικότητα μπορεί να δώσει ώθηση στην ελληνική παραγωγή
Related Articles
Συνέντευξη στον Γιώργο Κατερίνη
(Δόθηκε στις 15/12, δημοσιεύτηκε στο Meat News, Νο 45 - Ιανουαρίου 2017)
Τις άμεσες προτεραιότητες για την κτηνοτροφία παρουσιάζει στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Meat News, o αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιάννης Τσιρώνης. Ο κ. Τσιρώνης δίνει μεγάλη σημασία στην αδειοδότηση των σταβλικών εγκαταστάσεων μέσα από απλοποιημένες διαδικασίες, ενώ δεν διστάζει να πάρει θέση σε όλα τα τρέχοντα θέματα, όπως η αύξηση του ΦΠΑ στα ζώντα ζώα, που τη θεωρεί μια μεγάλη ήττα στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, που ευνοεί τις εισαγωγές. Σημαντική είναι και η επισήμανσή του για την ανάγκη τόνωσης των συνεργατικών λύσεων, ώστε να αντιμετωπιστεί το κόστος παραγωγής και να τονωθεί η εγχώρια παραγωγή.
Meat News: Κύριε υπουργέ, θα θέλαμε να μας περιγράψετε τις προτεραιότητές σας για την κτηνοτροφία.
Γιάννης Τσιρώνης: Η πιο σημαντική προτεραιότητα αυτή τη στιγμή είναι η αδειοδότηση των σταβλικών εγκαταστάσεων, που νομίζω ότι μπορεί να λυθεί σε σύντομο διάστημα. Σε δεύτερο επίπεδο προτεραιότητα είναι η μείωση των εισροών και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των εκροών μέσω καλής δικτύωσης και καλής τιμής αγοράς στη λιανική. Θεωρώ ότι οι παραγωγοί μας αντιμετωπίζουν σύνθετα προβλήματα, όπως το εξής απλό παράδειγμα: Φεύγει ένα αρνί από την Ιεράπετρα για να σφαχτεί στο Ηράκλειο και επιστρέφει σε ψυγείο για να πωληθεί στην Ιεράπετρα. Τέτοια ζητήματα για μένα είναι πρώτης προτεραιότητας, αλλά δεν μπορούν να λυθούν αύριο το πρωί. Το θέμα των σφαγείων είναι πολύ σοβαρό και υπάρχουν προτάσεις για κινητά σφαγεία, υπάρχουν προτάσεις για ένα μεγάλο σφαγείο σε όλη την Ελλάδα που να υποδέχεται όλα τα ζώντα ζώα και να έχει καλύτερες συνθήκες, υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις και πιστεύω μέσα από την ποικιλότητα των απόψεων θα βρεθεί η συναίνεση.
Άμεσης προτεραιότητας είναι να μπορέσουμε να κάνουμε μια καλή έρευνα για ανάδειξη ντόπιων ενδημικών ειδών. Επειδή μιλάμε για τροφή πρέπει να καταλαβαίνουμε ότι αν ένα προϊόν έχει γευστικά πλεονεκτήματα, τότε μπορεί να κερδίσει την αγορά. Αν εξασφαλίσουμε αυτόν τον παράγοντα τότε μέσα από έρευνα αγοράς μπορούμε να δούμε αν π.χ. το Καλαρρύτικο μπορεί να πετύχει μια ψηλότερη τιμή και μπορεί να διεισδύσει στο τουριστικό προϊόν.
Τελευταίο ζήτημα που είναι άμεσης προτεραιότητας είναι οι ελληνοποιήσεις και η διασφάλιση του καταναλωτή για το τι τελικά αγοράζει. Έχω καταγγελία ότι αγοράζει ένας καταναλωτής βόειο κρέας και δεν συνειδητοποιεί ότι εκείνη τη στιγμή αγοράζει μια γριά αγελάδα και όχι μοσχαράκι. Θα πρέπει να κατοχυρώσουμε ότι όταν αγοράζει κάποιος ελληνικό προϊόν είναι ελληνικό και όταν αυτή τη στιγμή ξέρουμε ότι το ελληνικό προϊόν είναι το 20% της αγοράς και ο κόσμος πιστεύει ότι κατά 80% είναι ελληνικό, τότε κάτι πάει στραβά. Κι εδώ υπάρχουν πολλές προτάσεις και νομίζω ότι η Διεπαγγελματική θα βοηθήσει. Είμαι υπέρμαχος της ιχνηλασιμότητας του ζώου και εννοώ την ηλεκτρονική ιχνηλασιμότητα και όχι το ενώτιο, το οποίο ξέρουμε όλοι ότι παραβιάζεται. Πρέπει να κατοχυρώσουμε πρώτα στον παραγωγό την ηλεκτρονική ταυτότητα του ζώου και αυτό να συνοδευτεί με μια βελτίωση της σήμανσης σε λογιστικό επίπεδο στον τελικό καταναλωτή, με συγκεκριμένη αναφορά σε κάθε προϊόν στην ταμειακή μηχανή.
Meat News: Αναφερθήκατε στο θέμα των σταβλικών εγκαταστάσεων, το οποίο μέχρι σήμερα απλά παίρνει παρατάσεις. Πώς ακριβώς βλέπετε να προχωρά αυτό το θέμα;
Γιάννης Τσιρώνης: Επειδή ήμουν σε ένα υπουργείο –του Περιβάλλοντος- και ήμουν ο άμεσα αρμόδιος του θέματος, είχα μια φιλοσοφία, την οποία όσο πρόλαβα την πέρασα σε σημαντικό βαθμό σε όλους τους τομείς που δραστηριοποιήθηκα. H φιλοσοφία μου είναι ότι οποτεδήποτε υπάρχει μια δραστηριότητα που είναι ολιγοπαραμετρική ως προς το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα, μπορεί να υπάρχει μια τυποποίηση και υπάρχει αυτή η πρόβλεψη, με τις πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις (ΠΠΔ). Αυτό σημαίνει ότι όταν εγώ θέλω να φτιάξω μια νέα μονάδα, έχω τη δυνατότητα να ακολουθήσω το πρότυπο και να δηλώσω ότι έχω τηρήσει αυτές τις δεσμεύσεις. Έτσι αποφεύγεται η διαδικασία της αδειοδότησης. Απλά δηλώνεται η τοποθεσία που είναι ιδιοκτησία ή μου έχει παραχωρηθεί με τα αναγκαία έγγραφα και αυτομάτως κάνω την εγκατάσταση. Αν τώρα μια περιοχή εντάσσεται στις προστατευόμενες περιοχές Natura, εκεί είναι προφανές ότι ο ίδιος ο φορέας και το σχετικό Π.Δ. σου δίνει τις προδιαγραφές για το τι επιτρέπεται. Και πρέπει να πούμε ότι παραδοσιακά στις περιοχές Natura υπήρχαν τέτοιες δραστηριότητες.
Τώρα υπάρχει ένα πρόβλημα καθυστέρησης από κάποιες υπηρεσίες π.χ. αρχαιολογικές υπηρεσίες, δασαρχεία κ.λπ. Θεωρώ ότι εκεί η νομοθεσία πρέπει να βελτιωθεί, να μετρηθεί ο όγκος δουλειάς μιας υπηρεσίας και να βρούμε ένα εύλογο χρονικό διάστημα όπου η υπηρεσία θα πρέπει να εκφράσει την αντίρρησή της, π.χ. ένα – δυο μήνες, μετά την παρέλευση του οποίου να θεωρείται ότι είναι θετική η γνώμη της. Δυστυχώς η πείρα έχει δείξει ότι αυτές οι καθυστερήσεις, οι οποίες κρύβονται πίσω από το «φερετζέ» της περιβαλλοντικής ευαισθησίας, ήταν πεδίο υπόθαλψης διαφθοράς και διαπλοκής, που για μένα είναι το καρκίνωμα που κατέστρεψε την πατρίδα μας. Η λογική μας είναι να είναι πολύ εύκολη η αδειοδότηση και πολύ αυστηρός ο έλεγχος. Οι άνθρωποι που καταναλώνουν ώρες επί ωρών να κοιτάνε χαρτιά, θα πρέπει να βγουν στο πεδίο και να ελέγξουν αν αυτό που δεσμεύτηκε ο κάθε παραγωγός, το έχει κάνει.
Πολύ γρήγορα θα λήξουμε επίσης και το θέμα των εγκυκλίων που απαιτούνται για τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις, τις οποίες δεν μπορούμε να τις πειράξουμε, ακόμα κι αν γύρω-γύρω χτίστηκε οικισμός. Δεν είναι δυνατόν να μπαίνουν περιορισμοί να απομακρυνθούν οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, από ανθρώπους που έχτισαν εκτός σχεδίου σε αγροτική γη. Όποιος επέλεξε να κτίσει σε τέτοια περιοχή θα πρέπει να ανεχτεί και αυτές τις δραστηριότητες.
Meat News: Είπατε κι εσείς πιο πριν για το ιδιαίτερα ελλειμματικό κτηνοτροφικό προϊόν της χώρας και θέσατε προτεραιότητα για μείωση των εισροών και αύξηση των εκροών. Πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό;
Γιάννης Τσιρώνης: Ένα εργαλείο είναι η «κάρτα του αγρότη». Επειδή είναι χαμηλότοκη δίνει τη δυνατότητα να κλείνει ο παραγωγός μια συμφωνία χωρίς να έχει πάρει ακόμα την επιδότηση ή τα έσοδά του από την παραγωγή του. Αυτή είναι μια άμεση ανακούφιση ρευστότητας. Η πιο μόνιμη λύση είναι η συνεργατικότητα, το συνεταιρίζεσθαι. Δεν είναι δυνατόν να αγοράζουμε φάρμακο στην Ελλάδα 150 ευρώ, όταν στη Βουλγαρία κάνει 40. Όλα τα φάρμακά μας είναι από 200 έως 300% επάνω. Οι ζωοτροφές επίσης είναι πιο ακριβές σχεδόν 10% από τον ανταγωνισμό μας και ξέρουμε ότι αποτελούν το 70% του συνολικού κόστους των κτηνοτρόφων. Θα πρέπει να ασχοληθούμε και να δούμε σε συνεργασία με τους εμπόρους ώστε με κατάλληλο logistic να πετύχουμε καλύτερη τιμή. Η λύση, όπως είπα, είναι η συνεργατικότητα.
Ένα ακόμα ζήτημα είναι με τα σφαγεία, που κι εκεί χρειάζεται συνεργατικότητα. Στα σφαγεία ένα επιπλέον ζήτημα είναι ότι δεν αξιοποιούνται τα υποπροϊόντα. Οι ίδιοι οι παραγωγοί μου λένε ότι π.χ. στην Ολλανδία τα υποπροϊόντα είναι το 40% του τζίρου των σφαγείων.
Ο αυξημένος ΦΠΑ στα ζώντα ζώα ευνοεί τις εισαγωγές
Meat News: Σίγουρα σας έχουν θέσει οι κτηνοτρόφοι τα προβλήματα με τα κτηνοτροφικά και πτηνοτροφικά δάνεια, τα οποία τους «πνίγουν». Επίσης υπάρχει το σοβαρό πρόβλημα με την αύξηση του ΦΠΑ στα ζώντα ζώα, που δημιουργεί μεγάλη στρέβλωση στην αγορά. Αν και τα δυο θέματα αγγίζουν τα οικονομικά υπουργεία, εσείς πώς σκέφτεστε να τα αντιμετωπίσετε;
Γιάννης Τσιρώνης: Για το θέμα του ΦΠΑ εγώ ήμουν από τους πρώτους που το αντιμετώπισα πέρσι στο τέλος Ιουλίου και αμέσως επικοινώνησα με τον συνάδελφό μου, τον κ. Τσακαλώτο, μεταφέροντάς του ότι αυτό είναι λάθος και αδικεί τον μικρό παραγωγό και δεν δημιουργεί κανένα δημοσιονομικό όφελος. Με λύπη μου σας λέω ότι μου διευκρίνισε πως δόθηκε μάχη γι αυτό και οι εκπρόσωποι των δανειστών ήταν ανένδοτοι. Έχω πει επανειλημμένα ότι οι θεσμοί δεν έρχονται να βοηθήσουν την Ελλάδα, απλά η Ελλάδα βρίσκεται στην ανάγκη τους και αυτοί οι άνθρωποι έρχονται και έχουν στο μυαλό τους τα συμφέροντα των δικών τους χωρών. Εκ προοιμίου σας λέω ότι αυτοί οι εκπρόσωποι των θεσμών κοιτούν να εξυπηρετήσουν τα κρέατα των δικών τους χωρών, είναι προφανές ότι αυτή η διαφοροποίηση του ΦΠΑ ευνοεί τις εισαγωγές. Ας μην έχουμε καμιά αυταπάτη για το πώς λειτουργούν οι θεσμοί, βρεθήκαμε σε ανάγκη και μας γονατίζουν. Και πρέπει να καταλάβουν οι φίλοι μας οι παραγωγοί ότι αν πηγαίναμε σε μνημόνιο με δραχμή, θα ήταν ένα εφιαλτικό σενάριο που έπρεπε να το αποτρέψουμε και γι αυτό δεχτήκαμε κάποιες ήττες για να σώσουμε υπέρτερα πράγματα. Αυτό ακριβώς ήταν μια ήττα και θα πρέπει να είμαστε τίμιοι με τους πολίτες.
Όσο αφορά τα δάνεια, έχω εισηγηθεί από το προηγούμενο υπουργείο με θετική ανταπόκριση και ο αρμόδιος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, ο κ. Δραγασάκης, μου είπε να το επισπεύσω, να ιδρυθεί και στην Ελλάδα μια «ηθική» τράπεζα. Είναι ένας όρος που αφορά πιστωτικά ιδρύματα που δεν δανειοδοτούν με κριτήριο την πιστοληπτική ικανότητα. Κάποιος που είναι ακτήμων, ή που έχει κόκκινα δάνεια σε μια άλλη τράπεζα και είναι στον Τειρεσία μπορεί να δανειοδοτηθεί με κριτήριο τη βιωσιμότητα της πρότασης και από περιβαλλοντική και από κοινωνική και από οικονομική άποψη. Δεύτερη διαφοροποίηση αυτών των τραπεζών είναι ότι το τοκοχρεολύσιο δεν είναι με βάση αυτό που έχεις δανειστεί, αλλά με το πώς πήγε η χρονιά. Που σημαίνει ότι αν εγώ έχω διπλάσια παραγωγή φέτος μπορεί να πληρώσω διπλάσιο τοκοχρεολύσιο κι αν έχω την επόμενη χρονιά μειωμένη παραγωγή θα πληρώσω μειωμένο τοκοχρεολύσιο. Μια τέτοια τράπεζα νομίζω ότι είναι απόλυτα αναγκαία στη χώρα μας, υπάρχουν στην Ισπανία, στην Ιταλία και βέβαια ξεκίνησαν από την Ινδία και το Μπαγκλαντές. Έχω ρίξει στο τραπέζι αυτή την πρόταση και μπορεί να συνεισφέρει το Υπουργείο μας που έχει τεράστια ακίνητη περιουσία, η Εκκλησία και το Πράσινο Ταμείο που συγκεντρώνει μεγάλα ποσά και μένουν αναξιοποίητα.