Meat News #132
Αθανάσιος Καπρέλης: Η αλλαγή στα διατροφικά μοντέλα απαιτεί και νέα μοντέλα παραγωγής
Related Articles
Σε φάση αναμόρφωσης της λειτουργίας του με στόχο την μεγαλύτερη συνοχή και τις συνέργειες μεταξύ των συνιστωσών του βρίσκεται ο Ελληνικός Γεωργικό Οργανισμός – Δήμητρα. Αυτό τόνισε στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Meat News ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού, Αθανάσιος Καπρέλης.
Δημοσίευθηκε στο περιοδικό Meat News, Τ.38, Μάιος 2016
Συνέντευξη στον Γιώργο Κατερίνη
Meat News: Δώστε μας μια εικόνα των προτεραιοτήτων που έχει ο Οργανισμός αυτή την περίοδο. Ποια είναι τα ζητήματα που «τρέχουν»;
Αθανάσιος Καπρέλης: Αυτή την περίοδο σηματοδοτεί η παρούσα σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου, που ανέλαβε στα τέλη Οκτωβρίου 2015. Θέσαμε ως προτεραιότητα καταρχήν να μαζέψουμε το «σπίτι μας» κι έτσι η πρώτη μας ενέργεια ήταν να συγκεντρωθούν όλες οι υπηρεσίες σε νέο χώρο.
Γνωρίζετε ότι ο ΕΛΓΟ προέρχεται από συγχώνευση τεσσάρων φορέων και από το 2011 λειτουργούσε χωρίς να έχει επιτευχθεί η συνοχή αυτών των διαφορετικών φορέων, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η δομή του. Προχωράμε σε πλήρη αναθεώρηση του οργανισμού με γνώμονα πώς μπορούν να επιτευχθούν συνέργειες των επιμέρους συνιστωσών σε προϊόντα και υπηρεσίες και επίσης μελετάμε και την περιφερειακή διάρθρωση του Οργανισμού. Αυτός είναι ο στόχος που μας έθεσε η πολιτική ηγεσία.
Παράλληλα έχουμε τις τρέχουσες δράσεις. Ειδικά για την κτηνοτροφία αυτό που «τρέχει» είναι οι έλεγχοι, τόσο για τις ελληνοποιήσεις, όσο και για την ποιότητα των προϊόντων. Επίσης έχουμε τα ερευνητικά μας προγράμματα που βρίσκονται σε έξαρση, μιας και λήγουν οι ημερομηνίες υποβολής προτάσεων αυτήν την περίοδο. Η πλέον πρόσφατη δράση μας ήταν το μνημόνιο συνεργασίας που υπογράψαμε με τη «Δωδώνη» για την Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων..
Meat News: Ο ΕΛΓΟ-Δήμητρα διαθέτει μια σημαντική υποδομή σε όλη την Ελλάδα, η οποία εξ ορισμού οφείλει να συμβάλλει στην ανάπτυξη της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Αξιοποιούνται αυτές οι δυνατότητες; Υπάρχουν κάποια προγράμματα ή δράσεις που αφορούν ιδιαίτερα την κτηνοτροφία;
Αθανάσιος Καπρέλης: Ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ διαθέτει εξειδικευμένα στον τομέα της κτηνοτροφίας – κτηνιατρικής Ερευνητικά Ινστιτούτα (στη Θεσσαλονίκη, στα Γιαννιτσά και στα Ιωάννινα), δύο Αγροτικά Λύκεια (στη Λάρισα και στα Ιωάννινα), Εργαστήρια ποιότητας του γάλακτος και του κρέατος, καθώς και Κέντρα «ΔΗΜΗΤΡΑ», στα οποία πραγματοποιούνται ειδικές ενημερωτικές εκδηλώσεις για τους κτηνοτρόφους σε θέματα που κάθε φορά ανακύπτουν ανά Νομό ή Περιφέρεια.
Σήμερα είναι σε εξέλιξη στον τομέα της κτηνοτροφίας πέντε ερευνητικά προγράμματα εκ των οποίων τα τρία εστιάζονται στον τομέα του γάλακτος και τα άλλα δύο στα ζώα.
Αναλυτικότερα στον τομέα του γάλακτος διεξάγονται οι ακόλουθες έρευνες:
α. Συγκριτική μελέτη της ανίχνευσης κατάλοιπων αντιβιοτικών στο γάλα με διαφορετικές μεθόδους
β. Αξιολόγηση μεθόδων ELISA και PCR ως τεχνικών διάκρισης γάλακτος διαφορετικής ζωικής προέλευσης σε προϊόντα, όπως το βούτυρο, το γιαούρτι και τα τυριά
γ. Διερεύνηση και αξιολόγηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών γάλακτος στις περιοχές αρμοδιότητας του ΕΕΠΓ Δυτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου (Πάτρας).
Όσον αφορά τα ζώα, μία ερευνητική ομάδα του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ ασχολείται στο πλαίσιο της ευζωίας τους, με τις καλές πρακτικές που πρέπει να ακολουθούνται κατά τη μεταφορά τους , ενώ μια δεύτερη ομάδα συμμετέχει σε ευρωπαϊκή έρευνα, που αφορά τα συστήματα παραγωγής των ζώων.
Meat News: Η ελληνική αγορά είναι ελλειμματική σε κτηνοτροφική παραγωγή και ειδικά σε κρέας. Πώς θα μπορούσε να συμβάλλει ο ΕΛΓΟ στην αναστροφή της καθοδικής πορείας που έχει η ελληνική παραγωγή;
Αθανάσιος Καπρέλης: Ακούμε τους κτηνοτρόφους, βλέπουμε και την διεθνή εικόνα και χρειάζεται να κάνουμε μια σωστή διάγνωση της κατάστασης. Πράγματι είμαστε ελλειμματικοί σε δυο είδη –το βόειο και το χοιρινό κρέας. Οι κτηνοτρόφοι ισχυρίζονται ότι είναι ασύμφορο το κόστος, ειδικά στις ζωοτροφές και δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα με τον ανταγωνισμό. Υπάρχουν όμως και άλλοι λόγοι. Για παράδειγμα έχουμε αλλαγές στο διατροφικό μοντέλο, έχουμε στραφεί περισσότερο στο βόειο κρέας. Επίσης πρέπει να δούμε γιατί έκλεισαν χοιροτροφικές μονάδες.
Αν μειωθεί ο ΦΠΑ στις ζωοτροφές θα αυξηθεί η παραγωγή μας; Δεν είναι μόνο αυτό το πρόβλημα. Υπάρχει συνάρτηση με τα μεγέθη, την οργάνωση των μονάδων, την καθετοποίηση της παραγωγής, την οργάνωση της διάθεσης των προϊόντων και την τέχνη των Ελλήνων μεταποιητών – εμπόρων. Η καθετοποίηση των ξένων μονάδων δίνει τη δυνατότητα στην αγορά να προμηθεύεται συγκεκριμένα τεμάχια και όχι ολόκληρα σφάγια. Γίνονται οικονομίες κλίμακας έτσι και οι έμποροι στρέφονται εκεί που βρίσκουν τα τεμάχια που τους ενδιαφέρουν και ο καταναλωτής στρέφεται στο φθηνότερο είδος.
Αυτό που μπορεί να κάνει η Πολιτεία είναι να ενισχύσει την οργάνωση των παραγωγών και τις διεπαγγελματικές οργανώσεις και σε συνεργασία μαζί τους να προχωρήσει σε ενημέρωση σε βάθος των επαγγελματιών του κλάδου. Αρκεί να πεισθούν, βέβαια, οι φορείς ότι αυτά είναι τα αίτια και ότι απαιτείται αλλαγή των μοντέλων παραγωγής, ανάλογα με την αλλαγή στα διατροφικά μοντέλα.
Meat news: Ακούμε πολύ συχνά τις λεγόμενες «ελληνοποιήσεις» κτηνοτροφικών προϊόντων και αυτός είναι ένας πολύ βασικός λόγος που καθιερώθηκαν τα ισοζύγια γάλακτος και κρέατος. Πόσο έχουν συμβάλει αυτά τα εργαλεία στην αποτροπή αυτού του φαινομένου;
Αθανάσιος Καπρέλης: Όπως πολύ σωστά αναφέρατε ο ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ έχει οριστεί ως αρμόδια αρχή για τον έλεγχο της ελληνικής αγοράς γάλακτος και κρέατος.
Όσον αφορά στο κρέας, ο Οργανισμός μας είναι αρμόδιος για τον συντονισμό και την υλοποίηση των ελέγχων της ελληνικής αγοράς κρέατος σε σχέση τόσο με την προέλευση - καταγωγή του όσο και με την τήρηση μηνιαίων ισοζυγίων αγορών και πωλήσεων. Μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «ΑΡΤΕΜΙΣ» συγκεντρώνονται στοιχεία για την παραγωγή, την εισαγωγή και την εμπορία ελληνικού και μη ελληνικού κρέατος στη χώρα. Η ηλεκτρονική υποβολή επιτρέπει την επεξεργασία των πληροφοριών.
Τα στοιχεία αυτά αξιοποιούνται ώστε να γίνονται εμπεριστατωμένοι και αποτελεσματικοί επιτόπιοι έλεγχοι σε όλη την αλυσίδα του κρέατος. Έτσι ελέγχονται οι κτηνοτρόφοι, οι παχυντές, οι εισαγωγείς ζώντων ζώων και κρέατος, τα σφαγεία, οι επιχειρήσεις που τεμαχίζουν και τυποποιούν κρέας, οι επιχειρήσεις που παράγουν προϊόντα με βάση το κρέας καθώς και κάθε σημείο λιανικής πώλησης όπως τα παραδοσιακά κρεοπωλεία και τα σούπερ μάρκετ. Οι έλεγχοι γίνονται πιο εντατικοί σε περιόδους όπως Χριστούγεννα, Πάσχα και μετά από καταγγελίες. Στους ελέγχους συμμετέχει και προσωπικό από τις Περιφερειακές Ενότητες.
Ενδεικτικά από το 2013 ως σήμερα (χωρίς να περιλαμβάνουμε τους ελέγχους του φετινού Πάσχα) έχουν πραγματοποιηθεί 4.073 έλεγχοι και 724 επιχειρήσεις έχουν παραπεμφθεί σε Α΄θμιες Επιτροπές Εξέτασης Παρατυπιών Παραβάσεων και Επιβολής Προστίμων σε εφαρμογή της ΚΥΑ 412/2012.
Όσον αφορά το γάλα, ο ΕΛΓΟ είναι ο αρμόδιος φορέας για τον έλεγχο της παραγωγής, αξιοποίησης, μεταποίησης, τυποποίησης, διακίνησης και εμπορίας για το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Στο πλαίσιο ελέγχου, εντάσσονται όλοι οι αγοραστές γάλακτος, οι μονάδες μεταποίησης ή και εμπορίας του γάλακτος, οι μονάδες τυποποίησης-συσκευασίας γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς και οι παραγωγοί – κτηνοτρόφοι που μεταποιούν το γάλα της κτηνοτροφικής τους εκμετάλλευσης. Όλες οι ανωτέρω επιχειρήσεις υποχρεούνται να αποστέλλουν στον Οργανισμό κάθε μήνα συμπληρωμένη δήλωση ισοζυγίου γάλακτος.
Παράλληλα, ο Οργανισμός τηρεί μητρώο παραγωγών γάλακτος, μητρώο των επιχειρήσεων που ασχολούνται με το γάλα, μητρώο παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων και τηρεί αρχεία με τα είδη γάλακτος που εισάγονται από άλλες χώρες της Ε.Ε. ή Τρίτες Χώρες σε οποιαδήποτε μορφή, με σκοπό την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων.
Ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ πραγματοποιεί τακτικούς επιτόπιους ελέγχους στις ανωτέρω επιχειρήσεις, προκειμένου να διαπιστωθεί η νόμιμη χρήση όλων των ειδών γάλακτος στα διάφορα γαλακτοκομικά προϊόντα, η ορθότητα των ισχυρισμών για τη γεωγραφική προέλευση της πρώτης ύλης, η τήρηση της συμβατικής υποχρέωσης των επιχειρήσεων για μη χρήση πρώτων υλών προέλευσης τρίτων χωρών για παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων σε εγκαταστάσεις μεταποίησης που έχουν επιδοτηθεί από εθνικά ή κοινοτικά προγράμματα και ο τρόπος διακίνησης, διάθεσης και παράδοσης υποπροϊόντων γάλατος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας μας τα έτη 2014 και 2015 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 280 έλεγχοι σε επιχειρήσεις γάλακτος. Σε 58 επιχειρήσεις καταγράφηκαν ευρήματα και προτάθηκε στην αρμόδια Επιτροπή του ΥΠΑΑΤ η επιβολή προστίμων.
Ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ εφαρμόζει τις εκάστοτε διατάξεις, όπως κάθε φορά ισχύουν, έχοντας ως βασική προτεραιότητα τη θωράκιση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας των ελέγχων με στόχο την προστασία των συμφερόντων των παραγωγών, την εδραίωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στο προϊόν, την αποφυγή φαινομένων παραπλάνησής τους, την αποφυγή του φαινομένου των ελληνοποιήσεων καθώς και άλλων παράνομων πρακτικών.
Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι το ΥΠΑΑΤ σχεδιάζει να αναθέσει στον ΕΛΓΟ και τον έλεγχο όλων των επιχειρήσεων παραγωγής, εισαγωγής, διακίνησης αυγών με σκοπό και πάλι, μεταξύ άλλων, την αποφυγή φαινομένων ελληνοποίησης. Ο Οργανισμός μας έχει ήδη προχωρήσει σε επέκταση της Διαδικτυακής Εφαρμογής Άρτεμις και είναι έτοιμος να αναλάβει τον έλεγχο των συγκεκριμένων προϊόντων.
Meat News: Πώς αξιοποιούνται τα χρήματα που συγκεντρώνονται από τα αντίστοιχα τέλη γάλακτος και κρέατος;
Αθανάσιος Καπρέλης: Το ποσό που προέρχεται από την εισφορά στο γάλα αξιοποιείται κυρίως για την πραγματοποίηση των ελέγχων που προαναφέραμε. Επιπλέον τα χρήματα αυτά αξιοποιούνται και για τη χρηματοδότηση της λειτουργίας των επτά Εργαστηρίων Ελέγχου Ποιότητας Γάλακτος και Γαλακτοκομικών Προϊόντων αλλά και για την χρηματοδότηση των εθνικών εργαστηρίων αναφοράς για την ανάλυση και τις δοκιμασίες του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων
Το ποσό που προέρχεται από την εισφορά στο κρέας αξιοποιείται για την πραγματοποίηση των ελέγχων που αποσκοπούν στον εντοπισμό κτηνοτρόφων των οποίων οι σφαγές δε συμφωνούν με το ζωικό κεφάλαιο, στον εντοπισμό εμπόρων που δηλώνουν ψευδή ισοζύγια (ποσότητα – προέλευση κρέατος), στον εντοπισμό εμπόρων που δεν κάνουν δήλωση Ισοζυγίου Κρέατος στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, στον εντοπισμό διπλοσφαγών του ίδιου ζώου, στον εντοπισμό σφαγών, που δε συμφωνούν με το αντίστοιχο TRACES, στον εντοπισμό τιμολογίων πώλησης κρέατος που δε συμφωνούν με τις σφαγές.
Meat News: Ο Οργανισμός διαθέτει από τον προϋπάρχοντα AGROCERT κάποια πρότυπα, καθώς και την εποπτεία των Οργανισμών Ελέγχου. Γιατί τα τελευταία χρόνια έχει ατονήσει η προβολή και η τήρηση των προτύπων;
Αθανάσιος Καπρέλης: Τα πρότυπα του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ της σειράς AGRO είναι το AGRO-2 για το σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης στη γεωργική παραγωγή (φυτική παραγωγή), το AGRO-3 για τη διασφάλιση ποιότητας του χοιρινού κρέατος, το AGRO-4 για τη διασφάλιση ποιότητας προϊόντων ιχθυοκαλλιέργειας και το AGRO-7 για την παραγωγή προϊόντων από ζώα που δεν εκτρέφονται με γενετικά τροποποιημένες ζωοτροφές
Η προβολή και η εφαρμογή των προτύπων, έχει πράγματι ατονήσει τα τελευταία χρόνια και αυτό έχει σχέση με την γενικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας. Ο οργανισμός μας βρίσκεται σε επεξεργασία ενός σχεδίου προσαρμογής των προτύπων στα νέα δεδομένα των περιβαλλοντικών απαιτήσεων και στις απαιτήσεις των αγορών. Η αλλαγή στρατηγικής, ευελπιστούμε να δώσει νέες εξειδικευμένες εκδόσεις των υφιστάμενων προτύπων, που να είναι πιο φιλικές και αποδοτικές στον παραγωγό και να προσφέρουν ελκυστικά προϊόντα στον καταναλωτή.
Meat News: Ειδικά στα προϊόντα κρέατος η χώρα μας δεν διαθέτει κάποια πιστοποιημένα προϊόντα ΠΟΠ ή ΠΓΕ παρότι διαθέτει αρκετές αξιόλογες επιχειρήσεις σε αυτόν τον τομέα. Μπορεί ο ΕΛΓΟ να συμβάλει σε αυτήν την κατεύθυνση;
Αθανάσιος Καπρέλης: Από τα 103 ελληνικά προϊόντα που έχουν αναγνωριστεί ως ΠΟΠ/ΠΓΕ τα δύο αφορούν κρέας. Πρόκειται για τα προϊόντα «Αρνάκι Ελασσόνας ΠΟΠ» και «Κατσικάκι Ελασσόνας ΠΟΠ» τα οποία έχουν αναγνωριστεί από το 2009.
Σήμερα στο Μητρώο εγκεκριμένων επιχειρήσεων και δικαιούχων χρήσης ενδείξεων ΠΟΠ/ΠΓΕ είναι ενταγμένη μόνο μια επιχείρηση για τη δραστηριότητα της παραγωγής-επεξεργασίας-εμπορίας και των δύο ανωτέρω προϊόντων με ετήσια παραγωγή (στοιχεία έτους 2015) 11.162 κιλά για το προϊόν Αρνάκι Ελασσόνας ΠΟΠ και 11.756 κιλά για το προϊόν κατσικάκι Ελασσόνας ΠΟΠ.
Αυτό που πρέπει να τονίσουμε είναι ότι για να αναγνωρισθεί ένα προϊόν ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ θα πρέπει μία ομάδα παραγωγών ή ένα μεμονωμένο νομικό ή φυσικό πρόσωπο να υποβάλει αίτηση στην Δ/νση Συστημάτων Ποιότητας Βιολογικής Παραγωγής και Γεωγραφικών Ενδείξεων του ΥΠΑΑΤ. Η εν λόγω διεύθυνση αξιολογεί την αίτηση, ζητάει συμπληρωματικά στοιχεία εφόσον το κρίνει απαραίτητο, δημοσιοποιεί την αίτηση προς δημόσια διαβούλευση, εισηγείται στον υπουργό για την έγκριση ή απόρριψη της αίτησης. Οι αιτήσεις για τις οποίες λαμβάνεται ευνοϊκή απόφαση από τον υπουργό διαβιβάζονται στην αρμόδια Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά από διαβούλευση σε ευρωπαϊκό, πλέον, επίπεδο εγκρίνεται η απορρίπτεται το Αίτημα Αναγνώρισης. Μια ονομασία θεωρείται προστατευμένη εφόσον γίνει αποδεκτή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δημοσιευθεί η καταχώρησή της στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης οπότε και συμπεριλαμβάνεται στο Κοινοτικό Μητρώο των ΠΟΠ/ΠΓΕ.
Αφού αναγνωριστεί ένα προϊόν ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ και προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να έχουν δικαίωμα χρήσης της καταχωρισμένης ονομασίας θα πρέπει να υποβάλλουν αίτηση στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ προκειμένου να ελεγχθούν και να ενταχθούν στο Μητρώο Πιστοποιημένων Επιχειρήσεων και δικαιούχων χρήσης ενδείξεων ΠΟΠ/ΠΓΕ.
Από τα παραπάνω μπορείτε εύκολα να καταλάβετε ότι η αναγνώριση ενός προϊόντος είναι αποτέλεσμα ιδιωτικής πρωτοβουλίας και όχι δουλειά του ΕΛΓΟ. Βέβαια, αυτό που μπορεί να κάνει και το κάνει με κάθε ευκαιρία ο Οργανισμός μας είναι η συμμετοχή σε διάφορες ημερίδες και εκδηλώσεις στις οποίες δεν παραλείπει να αναφερθεί στα οφέλη που επιφέρει η καταχώριση των προϊόντων στο Κοινοτικό Μητρώο όπως η δυνατότητα προώθησης των συγκεκριμένων προϊόντων δεδομένου ότι παρουσιάζουν εξειδικευμένα χαρακτηριστικά, η αύξηση της προστιθέμενης αξίας τους, η βελτίωση του εισοδήματος του Έλληνα παραγωγού, η ενίσχυση της οικονομικής και πολιτιστικής δραστηριότητας στις περιοχές παραγωγής των προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ, η παροχή αξιόπιστων πληροφοριών στους καταναλωτές για την καταγωγή των προϊόντων και για τη μεθοδολογία παραγωγής τους, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς και εγχώριες αγορές, η αύξηση της ζήτησης τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στις διεθνείς αγορές δεδομένου ότι οι καταναλωτές πλέον εκτιμούν και αναζητούν προϊόντα πιστοποιημένης ποιότητας τα οποία συνοδεύονται από αναγνωρίσιμα σύμβολα ποιότητας.
Meat News: Υπάρχει μια έντονη κριτική από τον εμπορικό κόσμο για την επιβάρυνση που υφίστανται με τον μηχανισμό του ισοζυγίου και τα ειδικά τέλη που καλούνται να πληρώσουν. Τι απαντάτε σε αυτό;
Αθανάσιος Καπρέλης: Ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ στα πλαίσια εφαρμογής της ΚΥΑ 175180/2011 είναι υπεύθυνος για τη διενέργεια ελέγχων ισοζυγίων γάλακτος, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ορθή χρήση των πρώτων υλών στην παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων και η ορθότητα των ισχυρισμών για την προέλευση τους .
Επιπλέον σε εφαρμογή της ΚΥΑ 412/8932/2012 είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο της ελληνικής αγοράς κρέατος σε σχέση με την προέλευση – καταγωγή του και για την τήρηση μηνιαίων ισοζυγίων κρέατος, πράγμα που διασφαλίζει την ιχνηλασιμότητα της πρώτης ύλης προς αποφυγή παραπλάνησης και εξαπάτησης του καταναλωτικού κοινού και αθέμιτου ανταγωνισμού, εις βάρος των παραγωγών.
Η «έντονη κριτική» εκ μέρους των επιχειρήσεων αφορά κυρίως στο γεγονός ότι οι επιχειρήσεις θα «προτιμούσαν» να μην ελέγχονται και όχι να μην πληρώνουν.
