Meat News #132
Βάσω Ζαφειροπούλου, πρόεδρος ΠΕΚΔΥ: Υποστελέχωση, απαξίωση και τελικά υποβάθμιση των ελεγκτικών μηχανισμών
Related Articles
Χρόνια προβλήματα που απασχολούν τους κτηνιάτρους που υπηρετούν στο Δημόσιο και οδηγούν σε συρρίκνωση του κλάδου και επομένως σε υπονόμευση του ελεγκτικού του ρόλου, μας μεταφέρει η πρόεδρος των κτηνιάτρων του Δημοσίου, Βάσω Ζαφειροπούλου, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Meat News.
Συνέντευξη στον Γιώργο Κατερίνη. Δημοσιεύτηκε στο Meat News Νο 126 (Μάιος 2024)
Στις 15 Απριλίου είχε εξαγγελθεί η έναρξη απεργίας – αποχής των γεωτεχνικών υπαλλήλων του Δημοσίου με αιχμή τη χορήγηση του επιδόματος ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας που κόπηκε το 2012, την απόδοση των ανταποδοτικών τελών που εισπράττονται για τους ελέγχους και άλλα αιτήματα, τα οποία χρονίζουν άλυτα. Μπροστά στη διαφαινόμενη μεγάλη συμμετοχή των γεωτεχνικών επιστημόνων σε αυτή την απεργία και τον κίνδυνο να καταρρεύσει η «μαγική» εικόνα που φιλοτεχνεί η ηγεσία του ΥΠΑΑΤ για τη λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών ενόψει της εορταστικής περιόδου του Πάσχα, η απεργία παραπέμφθηκε στα δικαστήρια και κηρύχθηκε με διαδικασίες εξπρές ως καταχρηστική, λίγα 24ωρα πριν καν ξεκινήσει. Τα προβλήματα όμως που πρόβαλλαν οι θιγόμενοι κλάδοι εργαζομένων είναι υπαρκτά.
Μερικά παραδείγματα που ανέφερε η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων είναι χαρακτηριστικά για τις σημαντικές ελλείψεις που υπάρχουν στις σχετικές υπηρεσίες:
- Στην Εύβοια το 2005 υπηρετούσαν 25 κτηνίατροι και σήμερα υπηρετούν μόνο 5 για να καλύψουν τις ανάγκες 14 σφαγείων.
- Η Κρήτη το 2000 είχε 71 κτηνιάτρους και σήμερα έχει μόνο 18.
- Η Π.Ε. Μαγνησίας, στην οποία ανήκουν και οι Σποράδες απασχολεί μόλις 2 κτηνιάτρους.
- Στις υπηρεσίες εισόδου στη χώρα, στα ΣΥΚΕ, όπως ονομάζονται οι σταθμοί ελέγχου, υπηρετούν ελάχιστοι κτηνίατροι: στο ΣΥΚΕ Ευζώνων υπηρετεί μόνο ένας και στο ΣΥΚΕ Πειραιά δύο.
Συνολικά η στελέχωση των κτηνιατρικών υπηρεσιών στις περισσότερες περιφέρειες, σύμφωνα με μια μελέτη που είχε κάνει η ΠΕΚΔΥ το 2021 και η οποία, όπως μας είπε η πρόεδρός της, αντικατοπτρίζει και τη σημερινή κατάσταση, είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα, με ακραίες περιπτώσεις την Ήπειρο, όπου το ποσοστό κάλυψης είναι 18% και την Κρήτη με 21%.
Εξαγγελία Επιτροπών χωρίς προσωπικό
Ενόψει Πάσχα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανακοίνωσε Συντονιστική Επιτροπή Ελέγχων. Οι γεωτεχνικοί ακούνε αυτές τις εξαγγελίες με… πικρό χαμόγελο, αφού γνωρίζουν ότι «τα προβλήματα των ελέγχων δεν λύνονται με συγκρότηση επιτροπών στο κέντρο, αλλά με στελέχωση υπηρεσιών που κάνουν τους ελέγχους», όπως χαρακτηριστικά τόνισε η πρόεδρος της ΠΕΚΔΥ στη συνέντευξη τύπου που έδωσαν οι εκπρόσωποι των γεωτεχνικών στις 18/4. «Έχουμε περισσότερους στρατηγούς παρά στρατιώτες», σχολίασε σκωπτικά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η χώρα μας το 2007, όταν υπηρετούσαν στο Δημόσιο περισσότεροι από 1.200 κτηνίατροι, παραπέμφθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για ανεπαρκείς ελέγχους. Είναι η υπόθεση C331, στην οποία η Ελλάδα καταδικάστηκε, αλλά δεν επιδικάστηκε ποτέ το πρόστιμο, λόγω των μνημονίων. Παρ’ όλα αυτά ο αριθμός των υπηρετούντων κτηνιάτρων φθίνει, χωρίς να λαμβάνεται καμιά πρόνοια για την κάλυψη των αναγκών.
Ας δούμε όμως ποια είναι η κατάσταση στον ελεγκτικό τομέα, μέσα από τις απαντήσεις που έδωσε η κα Ζαφειροπούλου, στην πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μας παραχώρησε:
Meat News: Από τα στοιχεία που δώσατε στη συνέντευξη τύπου της ΠΟΓΕΔΥ αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει μια υποστελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών. Από την άλλη ακούμε τις εξαγγελίες για εντατικοποίηση ελέγχων κλπ. Πώς ελέγχεται ο κλάδος του κρέατος, αλλά και των τροφίμων γενικότερα;
B. Ζαφειροπούλου: Φυσικά και υπάρχει πρόβλημα. Στο κρέας υπάρχουν τομείς, όπως ο έλεγχος στα κρεοπωλεία που κάνει ο ΕΦΕΤ, όπου στις διάφορες Περιφερειακές Διευθύνσεις δεν υπάρχουν αρκετοί κτηνίατροι για να μπορούν να ελέγξουν. Βλέπουμε να βγαίνουν για έλεγχο άσχετοι κλάδοι, όπως π.χ. να βγαίνει κλιμάκιο με ένα διαιτολόγο και ένα γεωπόνο φυτικής παραγωγής! Δεν θα μπω σε αυτό το κομμάτι, αλλά στο καθαρά κτηνιατρικό κομμάτι, μέχρι την πρώτη μεταποίηση. Εκεί υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Και δεν μιλάμε για τα διάφορα προγράμματα εξυγίανσης, τα οποία τα έδωσαν σε ιδιώτες, αλλά κι αυτό απέτυχε.
Meat News: Εννοείτε δεν συμμετέχουν ιδιώτες κτηνίατροι;
B. Ζαφειροπούλου: Το κτηνιατρικό επάγγελμαδεν έχει μεγάλο κορεσμό, όπως σε άλλα επαγγέλματα. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που μας είπε και ο υπουργός, ότι στην περίπτωση του «Ντάνιελ» στη Θεσσαλία, ο ΕΛΓΑ δεν έβρισκε κτηνιάτρους, ενώ γεωπόνους έβρισκαν. Αυτό σημαίνει ότι ο ιδιώτης κτηνίατρος και ο κάθε κτηνίατρος που μπαίνει στο επάγγελμα θέλει μια αξιοπρεπή αμοιβή. Δεν θα κυνηγήσει το μεροκάματο για να επιβιώσει. Κι αν δεν το βρει στην Ελλάδα, θα φύγει. Αρκετοί συνάδελφοί μας φεύγουν, όπως και οι γιατροί, γιατί στο εξωτερικό οι αμοιβές είναι πολύ καλύτερες.
Επομένως εδώ χρειάζεται μια άλλη αντιμετώπιση. Στις τελευταίες προσλήψεις που έχουν προχωρήσει μέσω του ΑΣΕΠ για περισσότερους από 100 κτηνιάτρους, δεν αποδέχτηκαν πολλοί το διορισμό. Το εργασιακό περιβάλλον δεν είναι ελκυστικό, δεν υπάρχουν επιδόματα, δεν ξεχωρίζουν ακόμα και από κλάδους βοηθητικούς. Έχουν όλη την ευθύνη της υπογραφής τους και εκτίθενται και σε όλους τους κινδύνους. Για παράδειγμα, στα εργαστήρια που εργάζομαι εγώ αυτό τον καιρό, οι κτηνίατροι εργάζονται χωρίς ανθυγιεινό επίδομα, χωρίς μια έξτρα αμοιβή, χωρίς υπερωρίες, χωρίς μπόνους. Και εκτίθενται σε κινδύνους αφού χειρίζονται ιούς, που είναι ζωο-ανθρωπονόσοι, όπως είναι η λύσσα, χειρίζονται λιστέριες, βρουκέλα, σαλμονέλα.
Στις δε περιφέρειες, οι συνάδελφοι έχουν να διανύσουν μεγάλες χιλιομετρικές αποστάσεις και έχουν να διεκπεραιώσουν πολλαπλά καθήκοντα, ελεγκτικά, γραφειοκρατικά, σχέσεις με ελεγχόμενους. Όλα αυτά κουράζουν και αν σκεφτείτε ότι ο μέσος όρος ηλικίας είναι άνω των 50, αυτό τους έχει οδηγήσει σε αυτό που ονομάζουμε εργασιακό burn out. Μιλάω με συναδέλφους και μετράνε τα ένσημά τους για να βγουν στη σύνταξη, ως διέξοδο για να γλιτώσουν από αυτό που έχουν υποστεί.
Και, δυστυχώς, δεν υπάρχει ενσυναίσθηση από κανένα φορέα. Πρόσφατα ο περιφερειάρχης Κρήτης προσέφυγε σε τρίτο βαθμό, στον Άρειο Πάγο -κάτι που δεν έχει ξαναγίνει- για αναίρεση δικαστικής απόφασης που δικαίωσε τρεις συναδέλφους στη διεκδίκηση αναδρομικά του ανθυγιεινού επιδόματος. Έχουμε υπολογίσει ότι αν δώσουν το ανθυγιεινό επίδομα σε όλους τους κτηνιάτρους που εργάζονται στο Δημόσιο και στους φορείς ιδιωτικού δικαίου, το ποσόν μόλις υπερβαίνει το ένα εκατομμύριο ευρώ.
Να σημειώσουμε ότι στο πλαίσιο των μνημονιακών νόμων, με το άρθρο 15 του ν. 4024/2011, αποφασίστηκε να γίνει επανεξέταση των κλάδων που δικαιούνται το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας. Κι ενώ ζητήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών να απαντήσουν τα Υπουργεία, το ΥΠΑΑΤ δεν απάντησε ποτέ.
Meat News: Πείτε μας για τα περίφημα ανταποδοτικά τέλη, τα οποία πληρώνουν οι ιδιώτες. Τελικά εισπράττετε όσα σας αναλογούν;
Β. Ζαφειροπούλου: Από τα 13 ευρώ που πληρώνει ο ιδιώτης καταλήγουν στον ελεγκτή μόνο 5 ευρώ την ώρα. Όλα τα επιπλέον χρήματα που εισπράττουμε φορολογούνται ως εισόδημα, ακόμα και τα έξοδα μετακίνησης (βενζίνες κ.λπ.). Σε πολλές Περιφέρειες τα πρόσθετα τέλη οι συνάδελφοί μας τα παίρνουν σε εύλογο χρονικό διάστημα, αλλού περνάνε ακόμα και τα δυο χρόνια, που είναι το ανώτατο όριο και μετά αναγκαζόμαστε να ζητάμε νομοθετικές ρυθμίσεις για να πληρωθούμε. Υπάρχει μια επίπονη διαδικασία, λόγω της οποίας ακόμα και αυτά τα ελάχιστα χρήματα καταλήγουμε να τα παίρνουμε πολύ καθυστερημένα. Και φυσικά αυτά τα χρήματα δεν ανταποκρίνονται στον κόπο και τα έξοδα που κάνει ο κάθε εργαζόμενος ελεγκτής. Φανταστείτε ότι ο κτηνίατρος ταξιδεύει με το προσωπικό του αυτοκίνητο αρκετά χιλιόμετρα για να επιτελέσει το έργο του και δεν παίρνει «εκτός έδρας», γιατί «εκτός έδρας» θεωρείται πάνω από 40 χιλιόμετρα απόσταση.
Meat News: Με όσα μας περιγράφετε να υποθέσουμε ότι υπάρχει έλλειμμα στους ελέγχους;
Β. Ζαφειροπούλου: Κοιτάξτε, στα ΣΥΚΕ γίνονται 100% έλεγχοι, με υπερβάλλοντα ζήλο των συναδέλφων, αφού υπηρετούν πλέον ελάχιστοι. Είναι δύσκολες οι συνθήκες που εργάζονται οι συνάδελφοι, παρόλα αυτά ελέγχονται. Δεν είναι όμως μια υπηρεσία που είναι επιθυμητή πλέον για κανέναν, ούτε και για νέους, και φοβόμαστε ότι και οι νέοι που έρχονται, αντιμετωπίζοντας αυτές και τις συνθήκες και τις χαμηλές αμοιβές κάποια στιγμή θα φύγουν. Με αυτό τον τρόπο, επειδή είμαστε και λίγοι, θα αρχίσουν να καταρρέουν οι υπηρεσίες, αφού δεν θα υπάρχει η περίφημη «θεσμική μνήμη», δεν θα υπάρχει κάποιος να εκπαιδεύσει τον επόμενο.
