Αγροδιατροφική αλυσίδα: Ποιες θεωρούνται αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στο υπό διαβούλευση ν/σ του ΥΠΑΑΤ
Related Articles
Μέχρι την Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου θα διαρκέσει η ηλεκτρονική δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στην αλυσίδα της αγροδιατροφής, ένα θέμα που τέθηκε με ιδιαίτερη ένταση και για πολύ καιρό στην Ευρ. Ένωση, μέχρι τη στιγμή που εκδόθηκε η σχετική Οδηγία.
Συγκεκριμένα, από την περασμένη Παρασκευή 20/11 ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μ. Βορίδης έθεσε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το σχέδιο νόμου «Ενσωμάτωση Οδηγίας 2019/633 σχετικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων (L111/59)» καλώντας τους κοινωνικούς εταίρους και τους ενδιαφερόμενους πολίτες να πάρουν μέρος στη διαδικασία, καταθέτοντας τις προτάσεις τους.
Με την ευρωπαϊκή Οδηγία και την ενσωμάτωσή της στο εθνικό δίκαιο, επιχειρείται να δοθεί μια δίκαιη απάντηση σε καταστάσεις που προκύπτουν εξαιτίας της ανισόμετρης ισχύος μεταξύ συναλλασσομένων στην αγορά. Η δύναμη διαπραγμάτευσης του κάθε μέρους στην αγορά, μπορεί να οδηγεί σε πρακτικές που «ενδέχεται να παρεκκλίνουν σε μεγάλο βαθμό από την ορθή εμπορική συμπεριφορά, να αντιβαίνουνστην καλή πίστη και τα χρηστά συναλλακτικά ήθη, να επιβάλλονται μονομερώς από έναν εμπορικό εταίρο σε άλλον, να επιβάλουν αδικαιολόγητη και δυσανάλογη μεταβίβαση οικονομικού κινδύνου από έναν εμπορικό εταίρο σε άλλον ή να επιβάλουν σημαντική ανισορροπία δικαιωμάτων και υποχρεώσεων».
Σε αυτό το πλαίσιο, βασικός σκοπός του νομοσχεδίου είναι η προστασία των παραγωγών αγροτικών προϊόντων (προμηθευτών) στην κάθετη αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων έναντι των αγοραστών, και οι διατάξεις του εφαρμόζονται αποκλειστικά και μόνο στην κάθετη σχέση προμηθευτή αγροτικών προϊόντων και τροφίμων προς επιχειρήσεις της επόμενης ή επόμενων βαθμίδων.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στο νομοσχέδιο γίνεται διάκριση μεταξύ αφενός μεν πρακτικών που θεωρούνται «από την ίδια τους τη φύση» αθέμιτες, εξαιρούμενες από τη συμβατική ελευθερία των μερών, και αφετέρου πρακτικών που είναι θεμιτές, εφόσον προβλέπονται με σαφείς και αδιαμφισβήτητους όρους σε συμφωνίες προμήθειας ή σε επακόλουθες συμφωνίες μεταξύ των μερών.
Έτσι, οι ακόλουθες πρακτικές θεωρούνται εξ αντικειμένου αθέμιτες και απαγορεύονται:
α) ο αγοραστής εξοφλεί τον προμηθευτή,
αα) όταν η συμφωνία προμήθειας προβλέπει παράδοση των προϊόντων σε τακτική βάση:
— για τα ευαλλοίωτα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα, μετά την παρέλευση τριάντα (30) ημερών από τη λήξη προθεσμίας παράδοσης ή τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία καθορισμού του καταβλητέου ποσού για την προθεσμία παράδοσης, ανάλογα ποια από τις δύο ημερομηνίες είναι μεταγενέστερη,
— για άλλα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα, μετά την παρέλευση εξήντα (60) ημερών από τη λήξη προθεσμίας παράδοσης ή εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία καθορισμού του καταβλητέου ποσού για την προθεσμία παράδοσης, ανάλογα με το ποια από τις δύο ημερομηνίες είναι μεταγενέστερη,
για τους σκοπούς των προθεσμιών πληρωμής που προβλέπονται στην παρούσα περίπτωση, οι συμφωνηθείσες προθεσμίες παράδοσης θεωρείται σε κάθε περίπτωση ότι δεν υπερβαίνουν τον ένα μήνα·
αβ) όταν η συμφωνία προμήθειας δεν προβλέπει παράδοση των προϊόντων σε τακτική βάση:
— για ευαλλοίωτα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα, μετά την παρέλευση τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία παράδοσης ή εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία καθορισμού του καταβλητέου ποσού, ανάλογα ποια από τις δύο ημερομηνίες είναι μεταγενέστερη,
— για άλλα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα, μετά την παρέλευση εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία παράδοσης ή εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία καθορισμού του καταβλητέου ποσού, ανάλογα ποια από τις δύο ημερομηνίες είναι μεταγενέστερη.
Όταν ο αγοραστής καθορίζει το καταβλητέο ποσό:
— οι προθεσμίες πληρωμής που αναφέρονται στην υποπερ. αα) αρχίζουν να υπολογίζονται από τη λήξη της προθεσμίας παράδοσης, και
— οι προθεσμίες πληρωμής που αναφέρονται στην υποπερ. αβ) αρχίζουν να υπολογίζονται από την ημερομηνία παράδοσης·
β) ο αγοραστής ακυρώνει παραγγελίες ευαλλοίωτων γεωργικών προϊόντων και τροφίμων με εκπρόθεσμη ειδοποίηση, ώστε ο προμηθευτής να μην μπορεί να διαθέσει στο εμπόριο ή να χρησιμοποιήσει τα προϊόντα· ειδοποίηση συντομότερη των τριάντα (30) ημερών θεωρείται πάντοτε εκπρόθεσμη ειδοποίηση.
γ) ο αγοραστής τροποποιεί μονομερώς τους όρους μιας συμφωνίας προμήθειας ή παροχής υπηρεσιών για γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα ως προς τη συχνότητα, τη μέθοδο, τον τόπο, το χρονοδιάγραμμα ή τον όγκο της προμήθειας ή της παράδοσης των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, τα πρότυπα ποιότητας, τους όρους πληρωμής ή τις τιμές, εφόσον αναφέρονται ρητώς στο άρθρο 4·
δ) ο αγοραστής απαιτεί πληρωμές ή άλλα ανταλλάγματα από τον προμηθευτή που δεν σχετίζονται με την πώληση των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων του προμηθευτή·
ε) ο αγοραστής απαιτεί από τον προμηθευτή να πληρώσει για την πτώση ή την απώλεια, ή αμφότερες, της ποιότητας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που επέρχεται στις εγκαταστάσεις του αγοραστή αφού η κυριότητά τους έχει μεταβιβαστεί στον αγοραστή, αν και η πτώση ή απώλεια δεν προκλήθηκε από αμέλεια ή από άλλης μορφής υπαιτιότητα του προμηθευτή.
στ) ο αγοραστής αρνείται να αποδεχθεί εγγράφως τους όρους συμφωνίας προμήθειας παρά το αίτημα του προμηθευτή. Τούτο δεν ισχύει όταν η συμφωνία προμήθειας αφορά σε προϊόντα που παραδίδονται από προμηθευτή – μέλος οργάνωσης παραγωγών, ή και συνεταιρισμού, εάν το καταστατικό της ή οι κανόνες και οι αποφάσεις της περιλαμβάνουν διατάξεις που διασφαλίζουν τους όρους της συμφωνίας προμήθειας·
ζ) ο αγοραστής αποκτά παράνομα, χρησιμοποιεί ή αποκαλύπτει εμπορικό απόρρητο του προμηθευτή.
η) ο αγοραστής απειλεί να πραγματοποιήσει ή πραγματοποιεί πράξεις εμπορικών αντιποίνων κατά του προμηθευτή, εάν ο προμηθευτής ασκεί συμβατικά ή εκ του νόμου δικαιώματα, μέσω υποβολής καταγγελίας στις Αρχές Επιβολής ή μέσω συνεργασίας με τις Αρχές Επιβολής κατά τη διάρκεια έρευνας·
θ) ο αγοραστής απαιτεί αποζημίωση από τον προμηθευτή για το κόστος εξέτασης καταγγελιών πελατών που σχετίζονται με την πώληση των προϊόντων του προμηθευτή, παρά την απουσία αμέλειας ή άλλης υπαιτιότητας του προμηθευτή.
ι) ο αγοραστής δεσμεύει τον πωλητή, εγγράφως ή προφορικά, να του πωλήσει ποσότητες προϊόντων του χωρίς ταυτόχρονα να δεσμεύεται ο αγοραστής για την τιμή αγοράς τους.
Επιπλέον, απαγορεύονται οι ακόλουθες εμπορικές πρακτικές, εκτός εάν περιέχονται ως σαφείς και ρητοί όροι στη συμφωνία προμήθειας ή σε επακόλουθη συμφωνία μεταξύ προμηθευτή και αγοραστή:
α) ο αγοραστής επιστρέφει στον προμηθευτή γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα που δεν διατέθηκαν, χωρίς να πληρώσει για τα εν λόγω προϊόντα ή για τη διάθεση των προϊόντων αυτών ή και για τα δύο·
β) ο αγοραστής επιβάλλει στον προμηθευτή πληρωμή ως προϋπόθεση για να αποθεματοποιήσει, να εκθέσει ή να προσθέσει στους καταλόγους γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα ή να διαθέσει τα προϊόντα αυτά στην αγορά·
γ) ο αγοραστής απαιτεί από τον προμηθευτή να βαρύνεται με το σύνολο ή με μέρος του κόστους οποιωνδήποτε εκπτώσεων σε γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα που πωλούνται από τον αγοραστή ως μέρος προώθησης, εκτός εάν ο αγοραστής, πριν από την προώθηση, η οποία ξεκινά από τον αγοραστή, προσδιορίζει το χρονικό διάστημα της προώθησης και την αναμενόμενη ποσότητα γεωργικών προϊόντων και τροφίμων προς παραγγελία στην τιμή με έκπτωση·
δ) ο αγοραστής απαιτεί από τον προμηθευτή να αναλάβει το κόστος για τη διαφήμιση από τον αγοραστή γεωργικών προϊόντων και τροφίμων·
ε) ο αγοραστής απαιτεί από τον προμηθευτή να πληρώσει για την εμπορία από τον αγοραστή γεωργικών προϊόντων και τροφίμων·
στ) ο αγοραστής απαιτεί από τον προμηθευτή να αναλάβει το κόστος για το προσωπικό που είναι επιφορτισμένο με τη διαρρύθμιση των χώρων που χρησιμοποιούνται για την πώληση των προϊόντων του προμηθευτή.