Meat News #125
Σε πολεμικές συνθήκες οι εμπορευματικές μεταφορές – Σοβαρή διατάραξη της αλυσίδας
Related Articles
Σταδιακά, και με τον πόλεμο στην Ουκρανία να παρατείνεται, όλοι προσπαθούν να εκτιμήσουν τις ακριβείς συνέπειες της ρωσικής εισβολής και των κυρώσεων που επέβαλε η Ευρ. Ένωση στη Ρωσία.
Μία από τις οικονομικές πλευρές του θέματος αφορά τη διατάραξη που θα επέλθει στις μεταφορές εμπορευμάτων και στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Υπενθυμίζουμε ότι στις κυρώσεις της Ε.Ε. περιλαμβάνεται η απαγόρευση διέλευσης των ρωσικών αεροσκαφών από τον εναέριο χώρο της, μέτρο στο οποίο η Ρωσία αντέδρασε αποκλείοντας όλες τις αεροπορικές εταιρείες της Ε.Ε. από τον δικό της εναέριο χώρο. Προφανώς, ήδη οι συνέπειες των αποφάσεων αρχίζουν να γίνονται αισθητές, και από ό,τι φαίνεται, εφόσον η σύγκρουση τραβάει σε διάρκεια, οι επιπτώσεις για τις μεταφορές στην Ε.Ε. θα είναι σημαντικές και περιλαμβάνουν απότομες αυξήσεις των τιμών των καυσίμων, καθως και διατάραξη στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Αερομεταφορές. Ξεκινώντας από τις αερομεταφορές, επισημαίνουμε ότι οι χώρες της Ε.Ε., αντιδρώντας στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, υιοθέτησαν κυρώσεις. Με το πρώτο κύμα κυρώσεων της 25ης Φεβρουαρίου, η Ε.Ε. απαγόρευσε την πώληση αεροσκαφών, μερών και εξοπλισμού σε ρωσικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών ασφάλισης και συντήρησης. Δύο ημέρες αργότερα, απέκλεισε όλα τα ρωσικά αεροσκάφη από τον εναέριο χώρο της. Η Ρωσία απάντησε με αποκλεισμό των αεροπορικών εταιρειών της Ε.Ε. αλλά και των εταιρειών 36 χωρών που έλαβαν παρόμοια μέτρα εις βάρος της. Περαιτέρω αποκλεισμούς υιοθέτησαν και η Λευκορωσία (μερική) και η Μολδαβία (πλήρης). Με τον εναέριο χώρο της Ουκρανίας κλειστό, οι από αέρος μετακινήσεις επιβατών έχουν διακοπεί. Πολλές πτήσεις έπρεπε να ακυρωθούν ή να αναδρομολογηθούν, με επιπτώσεις κυρίως στις συνδέσεις Ευρώπης-Ασίας και Ασίας-Βόρειας Αμερικής. Σημειώνεται ότι παράκαμψη του ρωσικού εναέριου χώρου επιμηκύνει τις ώρες πτήσης και αυξάνει την κατανάλωση καυσίμων. Όσον αφορά συγκεκριμένα τις αερομεταφορές εμπορευμάτων, το κόστος αυξήθηκε κατά 120% και συνεχίζει ανοδικά.
Σιδηροδρομικές μεταφορές. Ενώ οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι αποτελούν στόχο των κυρώσεων της Ε.Ε., οι εμπορευματικές αμαξοστοιχίες εξακολουθούν να διέρχονται από τη Ρωσία, αλλά δεν μπορούν να σταματήσουν εκεί. Πολλές εταιρείες logistics που διαχειρίζονται συνδέσεις σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών μεταξύ Κίνας και Ε.Ε. αποφεύγουν τη διαμετακόμιση μέσω της Ρωσίας για λόγους ασφαλείας. Αντί αυτής της «κύριας οδού», η οποία προηγουμένως εξυπηρετούσε το ήμισυ των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών με προορισμό την Ε.Ε., επιλέγουν τώρα την «μεσαία οδό», μέσω Αζερμπαϊτζάν και Γεωργίας προς Κωνσταντινούπολη, όπου τα εμπορεύματα επαναφορτώνονται σε πλοία με κατεύθυνση την Τεργέστη. Όπως τονίζουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, η σιδηροδρομική μεταφορά μέσω της Ουκρανίας κάλυπτε μόνο το 2% της προς δυσμάς κυκλοφορίας εμπορευματοκιβωτίων στον σύγχρονο αποκαλούμενο Δρόμο του Μεταξιού, όμως βρισκόταν σε αυξητική τροχιά, γεγονός που αναγνωρίζουν τόσο η Κίνα όσο και οι Σλοβακία και Ουγγαρία, οι οποίες σχεδίαζαν επενδύσεις για την ανάπτυξη της διαδρομής μέσω Ουκρανίας.
Επίγειες μεταφορές. Στις 25 Φεβρουαρίου, η Διεθνής Ένωση Οδικών Μεταφορών (IRU) υπολόγιζε ότι τουλάχιστον 12.000 οδηγοί φορτηγών διαφόρων εθνικοτήτων είχαν «κολλήσει» στην Ουκρανία και στην ευρύτερη περιοχή. Η Ένωση παρότρυνε μάλιστα τότε τις κυβερνήσεις να προστατεύσουν τους μπλοκαρισμένους οδηγούς φορτηγών και να δώσουν προτεραιότητα στη διέλευσή τους. Μέχρι τις 4 Μαρτίου, με έως και 5.000 οδηγούς να παραμένουν εγκλωβισμένοι, η IRU ζήτησε εκ νέου από τις ουκρανικές αρχές να διευκολύνουν το πέρασμα των οδηγών στα σημεία συνοριακής διέλευσης.
Τον Δεκέμβριο του 2021, οι εταιρείες οδικών εμπορευματικών μεταφορών προειδοποιούσαν ότι οι ελλείψεις σε οδηγούς, οι πανδημικοί περιορισμοί, η αυξημένη ζήτηση και η αύξηση των τιμών των καυσίμων προκαλούσαν διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού. Τώρα, με τη σημερινή κατάσταση, οι τιμές των καυσίμων και τα προβλήματα στον εφοδιασμό, πιθανότατα θα αυξήσουν περαιτέρω τους ναύλους των οδικών εμπορευματικών μεταφορών, οι οποίοι –ας σημειωθεί– βρίσκονταν ήδη σε επίπεδα ρεκόρ πριν από την εισβολή. Ας αναφέρουμε ως ενδεικτικά των προαναφερθέντων, τα εξής: σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, υπάρχει έλλειψη 100.000 οδηγών στη Βρετανία, 60.000 οδηγών στη Γερμανία και στην Πολωνία, 30.000 οδηγών στη Γαλλία, και 20.000 οδηγών σε Ιταλία και Ισπανία χωριστά· επιπλέον, οι τιμές στο ντίζελ στην Ευρώπη, που αντιστοιχούν στο ένα τρίτο των εξόδων για ένα φορτηγό, ήταν στο τέλος του περασμένου έτους 25% υψηλότερα από τις αρχές του ίδιου έτους.
Θαλάσσιες μεταφορές. Οι Ουκρανοί και οι Ρώσοι ναυτικοί αποτελούν το 14,5% του παγκόσμιου ναυτεργατικού δυναμικού και οι στόλοι της Ε.Ε. βασίζονται σε αυτούς σε μεγάλο βαθμό. Η νέα κατάσταση δημιουργεί φόβους για κινητικότητα των πληρωμάτων και σοβαρές ελλείψεις. Αν προστεθούν σε αυτά και τα κλειστά ουκρανικά λιμάνια, καθίσταται προφανές ότι μπορούν να πληγούν σημαντικά οι αλυσίδες εφοδιασμού.
Επιπλέον, πολλά εμπορικά πλοία επλήγησαν στη σύγκρουση, και οι εταιρείες αναγκάστηκαν να αλλάξουν δρομολόγια. Οι περισσότερες μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες, επικαλούμενες απρόβλεπτες επιχειρησιακές επιπτώσεις, έχουν αναστείλει δρομολόγια προς και από τη Ρωσία· ορισμένοι και προς την Ουκρανία. Οι τιμές των καυσίμων αυξήθηκαν κατακόρυφα δημιουργώντας ένα γκρίζο τοπίο για την διά θαλάσσης μεταφορά εμπορευμάτων.
