Meat News #125
Γ. Μπούρας: Να αναδείξουμε και να επενδύσουμε στη διαφορετικότητα του ελληνικού χοιρινού
Story Highlights
- «Παρά την οκταετή οικονομική κρίση που διανύσαμε, οι περισσότερες χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις κατάφεραν να παραμείνουν ανταγωνιστικές και μάλιστα με αποτελέσματα παραγωγικότητας αρκετά πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης»
- «Η αναγραφή της προέλευσης στην ταμειακή μηχανή στο τέλος θα βοηθήσει στην επιβίωση και των παραδοσιακών κρεοπωλείων, που και αυτά δέχονται μεγάλη πίεση από τα σούπερ μάρκετ»
Related Articles
Τα βήματα με τα οποία μπορούν να μπουν τα θεμέλια για ένα μέλλον ανάπτυξης για την ελληνική χοιροτροφία περιγράφει ο πρόεδρος της Νέας Ομοσπονδίας Χοιροτροφικών Συλλόγων Ελλάδας, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο τεύχος Ιανουαρίου 2019 του Meat News. O Γιάννης Μπούρας δίνει τις δικές του εκτιμήσεις για την αγορά το 2019, μιλά για τις ελληνοποιήσεις και την πρόταση της Ομοσπονδίας για την πιστοποίηση του Ελληνικού Γύρου, περιγράφει την κατάσταση της ελληνικής χοιροτροφίας, ενώ επίσης αναφέρεται και σε συναντήσεις που έγιναν το 2018 για τη δημιουργία κοινού μετώπου Ελλήνων και Κύπριων χοιροτρόφων απέναντι στον αθέμιτο ανταγωνισμό από το εισαγόμενο εκ Βουλγαρίας.
Συνέντευξη στον Χρήστο Πραμαντιώτη
Κύριε Μπούρα, επειδή έχετε μια πανελλαδική οπτική, εξηγήστε μας: πώς κύλησε το προηγούμενο έτος 2018 σε γενικές γραμμές για τους Έλληνες χοιροτρόφους και ποια ήταν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που παρουσίασε η αγορά;
Το 2018 ήταν ένα κακό έτος, θα έλεγα ίσως το χειρότερο πολλών τελευταίων ετών. Ξεκινώντας από το πρώτο εξάμηνο που η πίεση στις τιμές ήταν έντονη και φτάσαμε σε πολύ χαμηλά επίπεδα τιμών, και ενώ αναμέναμε ως συνήθως το καλοκαίρι να έρθει η άνοδος που θα εξισορροπούσε την κατάσταση, αυτό δεν συνέβη. Φτάσαμε Χριστούγεννα με τιμές που δύσκολα θα θυμηθεί κανείς τα τελευταία χρόνια. Οι λόγοι που συνέβη αυτό είναι διάφοροι. Πρώτος λόγος είναι η πτώση της αγοραστικής δύναμης των κύριων καταναλωτών του ελληνικού χοιρινού, που είναι τα νοικοκυριά. Αυτό δημιούργησε από μόνο του πρόβλημα στην κανονική ροή του προϊόντος πιέζοντας τις εκτροφές, που πρέπει να πωλούν με κάποιο ρυθμό. Δεύτερος σημαντικός λόγος ήταν οι χαμηλές τιμές διεθνώς, γεγονός που οφειλόταν σε υπερπαραγωγή διεθνώς, κάτι που συμβαίνει πάντα μετά από μια καλή περίοδο για το χοιρινό, όπως συνέβη το 2017. Επίσης, επειδή πολλές χώρες είτε έχουν βάλει στόχο την αυτάρκεια σε χοιρινό (βλέπε Ρωσία, Κίνα) είτε στρατηγικά επενδύουν στη χοιροτροφία (π.χ. Ισπανία, ανατολικές χώρες), δημιουργούν υπερπροσφορά χοιρινού διεθνώς. Οι χαμηλές τιμές εξωτερικού δυσκόλεψαν τη διείσδυση του ελληνικού χοιρινού στην εστίαση και στον τουρισμό, όπου κυριαρχεί το εισαγόμενο. Τέλος, το 2018 για πρώτη φορά είχαμε πολλές εισαγωγές με πολύ χαμηλές τιμές από Βαλκανικές χώρες, κυρίως τη Βουλγαρία, όπου τα εκεί κοστολόγια είναι πολύ χαμηλότερα από την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και πώς φαίνεται ότι θα κινηθεί φέτος η αγορά; Διαφαίνονται κάποιοι παράγοντες που εκτιμάτε ότι θα παίξουν ρόλο σε μια πρώτη πρόβλεψη;
Για το 2019, αν δεν συμβεί κάτι απρόοπτο, με τη δυναμική που έχει η διεθνής παραγωγή χοιρινού δύσκολα θα έχουμε θεαματικές προς το καλύτερο αλλαγές στις τιμές. Και όταν λέμε απρόοπτα, εννοούμε μία αναδιάρθρωση παραγωγής σε μια μεγάλη χώρα, όπως έγινε το 2017 στην Κίνα, ή μία ασθένεια που όλοι απευχόμαστε και η οποία βέβαια κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει αν θα επιδράσει θετικά ή αρνητικά στις διεθνείς τιμές.
Στις συναντήσεις που πραγματοποιεί η Νέα Ομοσπονδία με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ θέτει επιτακτικά το ζήτημα των ελληνοποιήσεων και της αναγραφής προέλευσης κρέατος στην ταμειακή μηχανή. Πώς ανταποκρίνεται το Υπουργείο; Πόσο μεγάλο εκτιμάτε ότι είναι το πρόβλημα των ελληνοποιήσεων χοιρινού κρέατος; Εντάσσεται στην οπτική της Νέας Ομοσπονδίας η αναγραφή της προέλευσης και στο πεδίο της μαζικής εστίασης;
Καταρχήν, είναι πολύ σημαντικό για εμάς ότι η αναγραφή της χώρας προέλευσης στην ταμειακή μηχανή έγινε νόμος του κράτους. Ότι το Υπουργείο ανταποκρίθηκε στο πάγιο αίτημά μας για πολλά έτη και το έκανε νόμο. Πιστεύω ότι κατανόησε τη σημασία του μέτρου για την ελληνική παραγωγή κρέατος και το πίστεψε. Από εδώ και πέρα χρειάζεται επιμονή, ίσως και διορθωτικές κινήσεις όσον αφορά τους ελέγχους, καθώς επίσης και κατανόηση από την πλευρά των κρεοπωλών κυρίως που αντιδρούν, ότι το μέτρο στο τέλος θα βοηθήσει στην επιβίωση και των παραδοσιακών κρεοπωλείων, που και αυτά δέχονται μεγάλη πίεση από τα σούπερ μάρκετ. Το λέω συνεχώς και το πιστεύω, ότι οι κρεοπώλες θα πρέπει να έχουν σημαία τους το ελληνικό χοιρινό και ό,τι το αποδεικνύει και το διαφυλάσσει θα πρέπει κι εκείνοι να το υποστηρίζουν. Το θέμα των παράνομων ελληνοποιήσεων στη χώρα μας έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και μάλιστα το 2018 υπήρχαν πολλές καταγγελίες για μεγάλες ποσότητες βουλγάρικων, εκτός των άλλων, χοιρινών που ελληνοποιούνταν εύκολα και πλημμύριζαν την ελληνική αγορά. Ιδίως με τα βουλγάρικα δημιουργήθηκε θέμα και στην Κύπρο το 2018 και μάλιστα αντιπροσωπεία της Ομοσπονδίας μας κλήθηκε από την αντίστοιχη κυπριακή το καλοκαίρι και πήγε στην Κύπρο όπου πραγματοποίησε κοινές συναντήσεις με παράγοντες του κυπριακού Υπουργείου Γεωργίας, στο πνεύμα της δημιουργίας κοινού μετώπου για την αντιμετώπιση του προβλήματος δεδομένου ότι στη Βουλγαρία λαμβάνουν επιδοτήσεις, γεγονός που δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού.
Όσον αφορά την αναγραφή της προέλευσης του κρέατος στη μαζική εστίαση, φυσικά και συμφωνούμε, απλώς πιστεύουμε ότι πρώτα τελειοποιείς την εφαρμογή της ταμειακής και κατόπιν, έχοντας αποκτήσει και την εμπειρία, προχωράς άμεσα και στην εστίαση.
Έχετε συζητήσει με τον υπουργό την άποψή σας για την πιστοποίηση του Ελληνικού Γύρου. Σε τι συνίσταται η θέση σας στο ζήτημα αυτό, δεδομένου ότι βρίσκεται ήδη εν εξελίξει η διαδικασία πιστοποίησης του Γύρου ως ΕΠΙΠ;
Εμείς είμαστε ικανοποιημένοι από την καλή επικοινωνία που έχουμε με το Υπουργείο και τη δυνατότητα που μας δίνεται να έχουμε άμεσες συναντήσεις με τον υπουργό και την υφυπουργό, έτσι ώστε να μπορούμε να μεταφέρουμε στο υψηλότερο επίπεδο τις θέσεις και τις απόψεις μας. Αυτά τα αναφέρω διότι συμμετείχαμε σε συναντήσεις και εκδηλώσεις για το θέμα του Γύρου, όπου αντιληφθήκαμε πως επικοινωνιακά ο ΣΕΒΕΚ, ακόμη και σε παράγοντες του Υπουργείου, διατείνονταν ότι αν πάρουμε ως χώρα την πιστοποίηση του Γύρου ως ΕΠΙΠ θα ωφεληθεί και η ελληνική παραγωγή χοιρινού – κάτι που δεν ισχύει. Δεν τελειώνει ποτέ το εισαγόμενο χοιρινό και αφού μέχρι τώρα δεν χρησιμοποιούν ελληνικό χοιρινό, γιατί να το κάνουν στο μέλλον, τη στιγμή που η πιστοποίηση ΕΠΙΠ δεν προϋποθέτει τη χρήση ελληνικού χοιρινού; Αυτό και αναδείξαμε στις συναντήσεις μας στο Υπουργείο. Εμείς προς το παρόν δείχνουμε κατανόηση και σεβόμαστε την προσπάθεια του ΣΕΒΕΚ και ειλικρινά δεν θα θέλαμε να τη σαμποτάρουμε. Η πρότασή μας προς το Υπουργείο είναι να γίνει μια προσπάθεια συντονισμένα, με πρωτοβουλία του Υπουργείου και σε συνεργασία της Ομοσπονδίας με πανεπιστήμια, τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και τον ΣΕΒΕΚ να αναδείξουμε και να τεκμηριώσουμε επιστημονικά τις ιδιαιτερότητες του ελληνικού χοιρινού και να καταθέσουμε φάκελο για Γύρο ΠΓΕ παράλληλα με τον ΕΠΙΠ και ταυτόχρονα να αναδείξουμε και να πιστοποιήσουμε παραδοσιακά προϊόντα με βάση το χοιρινό, όπως το χωριάτικο λουκάνικο, το απάκι , το σύγκλινο κ.ά. Έτσι νομίζω πως μπορούμε να πούμε ότι προγραμματίζουμε και χαράζουμε θεμέλια για το μέλλον της ελληνικής χοιροτροφίας. Εδώ θα ήθελα να αναφέρω, απευθυνόμενος στον ΣΕΒΕΚ, ότι αν έχουν –και σωστά– εξαγωγικό προσανατολισμό, θα πρέπει να ασχοληθούν και με την ελληνική παραγωγή. Παραδείγματα μεγάλων επιτυχιών έχουμε (Ισπανία, Ιταλία), όπου με βάση την εγχώρια παραγωγή τους σε χοιρινό κυριάρχησαν παγκοσμίως με συγκεκριμένα προϊόντα. Δεν ξέρω πόσο καλά ακούγεται ή πόσο θα αντέξει στο χρόνο αν πούμε ως χώρα στους Ολλανδούς, στους Γερμανούς, στους Γάλλους, ότι δώστε μας τα χοιρινά σας και εμείς θα παράξουμε προϊόντα με υπεραξία και θα σας τα πουλήσουμε.
Μετά τα κρούσματα Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων σε γειτονικές χώρες, οι αρμόδιες Υπηρεσίες εκδίδουν οδηγίες, συμβουλές για μέτρα πρόληψης, και γενικά φαίνεται να υπάρχει επαρκής επαγρύπνηση. Πόσο ανήσυχοι είναι οι Έλληνες χοιροτρόφοι; Τι άλλο πρέπει να κάνει η Ελληνική Πολιτεία; Μιλώντας γενικότερα, και δεδομένου ότι έχουν εμφανιστεί κρούσματα στην Ευρώπη, αλλά και σε έναν από τους μεγάλους παγκόσμιους παραγωγούς και καταναλωτές χοιρινού, την Κίνα, εκτιμάτε ότι η Αφρικανική Πανώλη μπορεί να τροποποιήσει τις υφιστάμενες ισορροπίες στο διεθνές εμπόριο;
Δυστυχώς διανύουμε μια περίοδο έντονου φόβου και ανασφάλειας εξαιτίας της Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων. Κάποιοι συνάδελφοι –και ευτυχώς οι περισσότεροι– έχουν αντιληφθεί τον κίνδυνο και παίρνουν μέτρα βιοασφάλειας, αλλά δυστυχώς όχι όλοι. Το θέμα είναι ότι πράγματι υπάρχει μια κινητικότητα στο Υπουργείο αλλά μέχρι τώρα αυτό μεταφράζεται σε συστάσεις, επιστολές προς τις κατά τόπους υπηρεσίες και γενικά σε ενημέρωση. Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε να μην έρθει η ασθένεια στη χώρα και να μην αρκούμαστε απλώς σε προετοιμασία για την περίπτωση που έρθει. Κοιτάξτε, υπάρχουν χώρες όπου η ασθένεια παρουσιάστηκε, την απομόνωσαν και την ελέγχουν. Χώρες που την κρατάνε ακόμη εκτός συνόρων και παίρνουν σοβαρά μέτρα για να μην περάσει τα σύνορά τους (π.χ. έλεγχοι στα σύνορα, αεροδρόμια, τρένα, λιμάνια), ή ακόμη κατασκευάζουν και φράχτες στα σύνορά τους για να ελέγξουν τη μετανάστευση των αγριόχοιρων που είναι η κύρια δεξαμενή μετάδοσης. Υπάρχουν και χώρες όπου η ασθένεια παρουσιάστηκε και έγινε χάος, π.χ. η Ρουμανία. Άρα κάποιες χώρες κάνουν καλά τη δουλειά τους, κάποιες τέλεια και κάποιες χάλια. Το σίγουρο είναι ότι αν δεν προσληφθούν κτηνίατροι, η αντιμετώπιση της ασθένειας δεν θα είναι εύκολη. Πάντως η Αφρικανική Πανώλη μέχρι να βρεθεί εμβόλιο και να ηρεμήσει η κατάσταση, κάποιους θα τους καταστρέφει και κάποιους θα τους ευνοεί. Άλλωστε κάποιοι λένε, χωρίς βέβαια να υιοθετώ την άποψη, ότι οι εμπορικοί πόλεμοι στο μέλλον θα γίνονται με ασθένειες.
Ας επιστρέψουμε στην Ελλάδα. Έχετε και άλλοτε μιλήσει περί της πρότασης της Ομοσπονδίας σας για συνεργασία με Πανεπιστήμια. Εξηγήστε μας: Σε τι συνίσταται αυτή η πρόταση και ποιες οι προϋποθέσεις της; Έχουν γίνει κάποια πρώτα βήματα;
Όπως ανέφερα παραπάνω, θεωρούμε ότι θα πρέπει να τεκμηριώσουμε επιστημονικά τα πλεονεκτήματα του ελληνικού χοιρινού και μετά να χτίσουμε πιστοποιήσεις. Έχουμε κάνει συζητήσεις με το πανεπιστήμιο Ηπείρου, όπου υπάρχει μια έμπειρη ομάδα επιστημόνων που ασχολείται χρόνια με το θέμα κι έχει φέρει αποτέλεσμα με άλλα προϊόντα ελληνικά, έχουμε καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση στον υπουργό και περιμένουμε την ανταπόκρισή του. Φυσικά είμαστε ανοικτοί και σε άλλες επιστημονικές πρωτοβουλίες και τις επιζητούμε άλλωστε. Πρέπει να αναδείξουμε τη διαφορετικότητα του ελληνικού χοιρινού και να επενδύσουμε σε αυτό. Ο ανταγωνισμός θα γίνεται όλο και πιο έντονος.
Από την άποψη των συνθηκών εκτροφής, παραγωγικότητας και αποδόσεων των σφάγιων, εκτιμάτε ότι η ελληνική χοιροτροφία βρίσκεται σήμερα σε ικανοποιητικό επίπεδο; Γιατί;
Για πολλά χρόνια η χοιροτροφία –και δεν μπορούμε να κατανοήσουμε το γιατί– είναι εκτός προτεραιότητας στα επενδυτικά προγράμματα. Για να κρατήσεις μια χοιροτροφική εκμετάλλευση ανταγωνιστική θα πρέπει συνεχώς να εκσυγχρονίζεις, να βελτιώνεις και βέβαια, για να ακολουθήσεις και τις διεθνείς τάσεις, να επεκτείνεις. Παρά την οκταετή οικονομική κρίση που διανύσαμε ως χώρα και που είχε σαν πρώτη συνέπεια το πρόβλημα ρευστότητας στις επιχειρήσεις, οι περισσότερες χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις κατάφεραν να παραμείνουν ανταγωνιστικές και μάλιστα με αποτελέσματα παραγωγικότητας αρκετά πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο λόγος είναι ότι το ανθρώπινο δυναμικό που ασχολείται με τη χοιροτροφία είναι έμπειρο, καταρτισμένο και γνωρίζει καλά ότι στη δουλειά μας για να επιζήσεις θα πρέπει να στοχεύεις στη συνεχή βελτίωση της παραγωγικότητας. Η παραγωγικότητα άλλωστε είναι η μόνη παράμετρος που μπορούμε να επηρεάσουμε εμείς ως παραγωγοί, και σε αυτό στηριχθήκαμε. Τιμές πώλησης και κόστος πρώτων υλών δεν μπορούμε να τις επηρεάσουμε.
Είναι ίσως κυρίαρχη άποψη σήμερα ότι το εισαγόμενο χοιρινό πάντα θα είναι πιο οικονομικό στην ελληνική αγορά και συνεπώς ιδιαίτερο βάρος πρέπει να δοθεί στην πράξη, σε άλλα χαρακτηριστικά του ελληνικού, όπως η μοναδικότητα, η ποιότητα, η τοπικότητα της παραγωγής, η ποιοτική κατάταξη στο σφαγείο. Ποια είναι η γνώμη σας; Σε ποιο πεδίο μπορεί τελικά το ελληνικό χοιρινό να είναι ανταγωνιστικό στην ελληνική αγορά; Στο οικονομικό ή/και σε άλλο πεδίο; Αλλά κυρίως: υπό ποιες προϋποθέσεις;
Νομίζω ότι πρέπει να επισημάνουμε ότι η διαφορά τιμής μεταξύ ελληνικού και ξένου χοιρινού είναι σημαντική σε συγκεκριμένα τεμάχια που για λόγους όπως η σκληρότητα ή η περιεκτικότητα σε λίπος, δεν έχουν ζήτηση στη βόρεια Ευρώπη. Αυτά τα τεμάχια που στη βόρεια Ευρώπη δεν καταναλώνουν, τα αγοράζουμε εμείς και δυστυχώς για να κερδίσουν κάποιοι περισσότερα κατευθύνουν σε αυτά και την κατανάλωση. Όπως και να έχει, ο ανταγωνισμός είναι έντονος και θα πρέπει να ανταποκριθούμε και στο κομμάτι το οικονομικό, αλλά κυρίως θα πρέπει όπως αναφέραμε και παραπάνω να αναδείξουμε τη διαφορετικότητα του ελληνικού χοιρινού. Βέβαια, για να γίνει αυτό θέλει αρκετή και μεθοδική δουλειά ώστε να γίνει κάτι που θα αντέξει στον χρόνο. Νομίζω ότι με το θέμα αυτό θα πρέπει να ασχοληθούμε το αμέσως επόμενο διάστημα και όπως σας είπα και παραπάνω, ήδη βρισκόμαστε στο στάδιο της διερεύνησης.
Ολοκληρώνοντας αυτή τη συνέντευξη, υπάρχει κάτι άλλο που θα θέλατε να προσθέσετε;
Νομίζω ότι δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε κάτι πολύ σημαντικό για τον κλάδο. Στη Νέα Ομοσπονδία Χοιροτροφικών Συλλόγων Ελλάδος προσχώρησαν πρόσφατα και δύο σύλλογοι που δεν συμμετείχαν στο παρελθόν κι έτσι η Ομοσπονδία μας πλέον εκπροσωπεί το 100% της ελληνικής χοιροτροφίας, κάτι πολύ σημαντικό για την καλύτερη προώθηση των συμφερόντων του κλάδου.
