Επιδημίες απειλούν τη ζωική κληρονομιά

22 December 2025

Επιδημίες απειλούν τη ζωική κληρονομιά

Related Articles

Η ERFP* επισημαίνει ότι η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα κύμα σοβαρών ζωονόσων, οι οποίες δεν απειλούν μόνο την παραγωγή, αλλά και την ίδια τη γενετική ποικιλομορφία των ζώων.

Ασθένειες όπως η ευλογιά των προβάτων, ο καταρροϊκός πυρετός, η οζώδης δερματίτιδα, η πανώλη των χοίρων, η γρίπη των πτηνών και ο ιός του Δυτικού Νείλου οδηγούν συχνά σε υποχρεωτικές ή προληπτικές σφαγές.

Κίνδυνος για σπάνιες φυλές

Σύμφωνα με την ERFP, τα εθνικά μέτρα εκρίζωσης των ασθενειών, παρότι αναγκαία, δημιουργούν σοβαρό πρόσθετο κίνδυνο για τις απειλούμενες φυλές, ιδιαίτερα όταν αυτές:

  • έχουν μικρούς πληθυσμούς
  • περιορίζονται σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές

Η οργάνωση τονίζει ότι η υγειονομική προστασία δεν πρέπει να οδηγεί στην εξαφάνιση μοναδικών φυλών.

Εμβολιασμός με προτεραιότητα

Η ERFP υπογραμμίζει ότι, όπου υπάρχει διαθέσιμο και εγκεκριμένο εμβόλιο, οι απειλούμενες φυλές πρέπει να προηγούνται στον εμβολιασμό, ειδικά όταν βρίσκονται εντός υγειονομικών ζωνών. Παράλληλα, προτείνεται να εξεταστεί προληπτικός εμβολιασμός και εκτός ζωνών, ως μέτρο ασφάλειας.

Ειδικά πρωτόκολλα προστασίας

Κατά την ERFP, τα κράτη-μέλη οφείλουν να εφαρμόζουν εξειδικευμένα πρωτόκολλα βιοασφάλειας και καραντίνας για γενετικά μοναδικά κοπάδια, κυρίως για τους πυρήνες αναπαραγωγής απειλούμενων φυλών.

Διάσωση γενετικού υλικού

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συλλογή και φύλαξη γενετικού υλικού:

  • Άμεση συλλογή σπέρματος από εκτροφές που κινδυνεύουν, ακόμη και με μεθόδους πεδίου
  • Χρήση Τραπεζών Γενετικού Υλικού για ex situ διατήρηση
  • Εξασφάλιση χρηματοδότησης για μακροχρόνια κρυοσυντήρηση σπέρματος και εμβρύων

Η ERFP τονίζει ότι χωρίς σταθερή χρηματοδότηση, η προστασία των φυλών παραμένει θεωρητική.

Νομική ευελιξία

Η οργάνωση σημειώνει πως η δημιουργία και χρήση Τραπεζών Γενετικού Υλικού συχνά σκοντάφτει στη νομοθεσία. Για τον λόγο αυτό:

  • ζητά νομοθετικές παρεκκλίσεις από τους κανόνες υγείας των ζώων
  • προτείνει εξαιρέσεις από την προληπτική θανάτωση για απειλούμενες φυλές

Όπως επισημαίνει, αυτές οι εξαιρέσεις πρέπει να ενσωματωθούν ξεκάθαρα στην εθνική νομοθεσία.

Το μήνυμα της ERFP

Η ERFP ξεκαθαρίζει ότι η καταπολέμηση των ζωονόσων είναι απαραίτητη, αλλά δεν μπορεί να γίνεται εις βάρος της ζωικής βιοποικιλότητας. Χωρίς στοχευμένα μέτρα, οι επιδημίες κινδυνεύουν να οδηγήσουν όχι μόνο σε υγειονομική, αλλά και σε γενετική φτώχεια της ευρωπαϊκής κτηνοτροφίας.
* Ευρωπαϊκός οργανισμός συντονισμού και τεχνογνωσίας που ασχολείται με τη διατήρηση των ζωικών γενετικών πόρων – δηλαδή με την προστασία των αυτόχθονων, σπάνιων και απειλούμενων φυλών ζώων.

22 December 2025