Meat News #142
ΙΠΚ: Νέοι κανόνες για Listeria
Related Articles
Το Ινστιτούτο Προϊόντων Κρέατος (ΙΠΚ) πραγματοποίησε μια εξαιρετικά σημαντική ημερίδα – workshop με θέμα τις μεγάλες αλλαγές που φέρνει η νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη Listeria monocytogenes, έναν από τους σοβαρότερους μικροβιολογικούς κινδύνους για τα τρόφιμα και ειδικά για τα προϊόντα κρέατος.
Η νέα νομοθεσία -που θα ισχύσει από 1η Ιουλίου 2026- προβλέπει αυστηρότερες και πιο συγκεκριμένες απαιτήσεις ελέγχων, μέσα από τον Κανονισμό 2073/2025 και τον τροποποιητικό 2895/2024.
Η πρόκληση της Listeria σήμερα
Ανοίγοντας την εκδήλωση, η δρ Βένη Γκίζα, πρόεδρος του ΙΠΚ, τόνισε ότι η ισχυρή συμμετοχή των επαγγελματιών επιβεβαιώνει τον ρόλο του Ινστιτούτου: Συνεχής ενημέρωση και τεχνική υποστήριξη της βιομηχανίας τροφίμων.
Όπως υπογράμμισε, η Listeria παραμένει επίμονη απειλή σε όλη την αλυσίδα παραγωγής – από τις εγκαταστάσεις έως το λιανεμπόριο. Οι επερχόμενες ρυθμίσεις απαιτούν στενή συνεργασία βιομηχανίας, εργαστηρίων, αρχών και προμηθευτών, ενώ το ζήτημα δεν αφορά μόνο την ποιότητα:
συνδέεται με το clean label, τη διάρκεια ζωής, την αυτοματοποίηση, τη βιωσιμότητα και τις απαιτήσεις της ψυκτικής αλυσίδας.
Επιστημονική τεκμηρίωση και νέα εργαλεία
Ο δρ Παναγιώτης Σκανδάμης παρουσίασε την «ταυτότητα» της Listeria:
έναν ψυχρότροφο, ανθεκτικό μικροοργανισμό, ικανό να αναπτυχθεί ακόμα και σε θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν. Όπως ανέφερε, η παρουσία της δεν μπορεί ποτέ να αποκλειστεί πλήρως, γι’ αυτό:
- Απαιτείται απόλυτη προσκόλληση στις Ορθές Υγιεινές Πρακτικές
- Συνεχής τήρηση HACCP
- Πλέον υποχρεωτική επιστημονική τεκμηρίωση ότι το προϊόν δεν επιτρέπει την ανάπτυξή της.
Η νέα νομοθεσία εισάγει προγνωστικά, μη καταστρεπτικά εργαλεία, σύμφωνα με το νέο ISO 23691:2025, τα οποία θα πρέπει να χρησιμοποιούνται παράλληλα με τις πειραματικές δοκιμές.
Οι υποχρεώσεις των επιχειρήσεων
Ο Ανδρέας Σουλιώτης ανέλυσε αναλυτικά τι αλλάζει για τις εταιρείες εντός και εκτός εγκαταστάσεων. Οι παραγωγοί θα πρέπει πλέον να εφαρμόζουν αυστηρότερα σχέδια τεκμηρίωσης, ελέγχων και επαληθεύσεων, με σημαντικές προσαρμογές στις διαδικασίες.
Τα εργαλεία της βιομηχανίας κρέατος
Με πολυετή εμπειρία στην τεχνολογία κρέατος, ο Δρ. Στέλιος Σκαρίμπας παρουσίασε τα τρία βασικά επίπεδα άμυνας:
Ορθός σχεδιασμός εγκαταστάσεων & PRPs
— χωροταξία, ροή υλικών, εξοπλισμός, καθαρισμός & απολύμανση.
Τεχνολογίες συσκευασίας
— Hot Filling, Post-Pasteurization, κρίσιμη προστασία στα RTE προϊόντα.
Συστατικά συνταγής
— ανασταλτικοί παράγοντες που ενισχύουν τη μικροβιακή σταθερότητα.
Κεντρικός άξονας όλων αυτών είναι η Food Safety Culture: εκπαίδευση, υπευθυνότητα και συνεχής εμπλοκή του προσωπικού, με συστηματικούς μικροβιολογικούς ελέγχους.
Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης: ρεαλισμός, ανησυχίες και λύσεις
Ανησυχίες για εφαρμογή χωρίς "ισοπέδωση"
Ο Χρήστος Αποστολόπουλος (ΣΕΒΓΑΠ) ζήτησε προσοχή ώστε οι αλλαγές να μην είναι άδικες ή ανεφάρμοστες, και να εκδοθούν ερμηνευτικές εγκύκλιοι για περιπτώσεις που η νέα νομοθεσία δεν καλύπτει.
Η εκπαίδευση ως κλειδί
Η δρ Κυριακή Λαμπροπούλου τόνισε ότι τα περισσότερα προβλήματα στην αγορά προέρχονται από ανεπαρκή εκπαίδευση προσωπικού, κάτι που πρέπει να αλλάξει άμεσα.
Εστίαση: Ένας δύσκολος κλάδος
Η Χριστίνα Πάνου (Goody’s–everest) περιέγραψε την πολυπλοκότητα της εστίασης: πολλοί εργαζόμενοι, συνεχείς μετακινήσεις, διασπορά καταστημάτων, διαφορετικά μοντέλα λειτουργίας.
Η λύση: ολοκληρωμένα Συστήματα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων και στενή συνεργασία όλων των τμημάτων.
Ο κλάδος κρέατος είναι ήδη μπροστά
Ο Απόστολος Πατσιάς (ΠΙΝΔΟΣ) υπογράμμισε ότι η ελληνική βιομηχανία κρέατος ήδη εφαρμόζει αυστηρότερα πρωτόκολλα από όσα απαιτούνται, χρησιμοποιεί προηγμένες εργαστηριακές μεθόδους (PCR σε 24 ώρες) και διαθέτει ισχυρή υποδομή.
Το εργαστήριο ως επένδυση, όχι κόστος
Ο Βασίλης Αρβανιτίδης (bioMérieux) τόνισε πως οι αναλύσεις δεν πρέπει να θεωρούνται δαπάνη: Οι ανακλήσεις προϊόντων κοστίζουν πολλαπλάσια – οικονομικά και σε φήμη.
Τι πρέπει να κάνει η βιομηχανία κρέατος
Το workshop κατέληξε σε τέσσερα κρίσιμα σημεία:
Όλα τα τμήματα της βιομηχανίας τροφίμων έχουν ρόλο και ευθύνη — από τις προμήθειες μέχρι τη διοίκηση. Απαιτείται δυναμικό πλάνο παρακολούθησης του περιβάλλοντος παραγωγής για έγκαιρο εντοπισμό κινδύνων.
Η λύση δεν είναι η επιφανειακή διόρθωση: Μόνο η αναζήτηση της ΠΗΓΗΣ της επιμόλυνσης (Root Cause Analysis) λύνει το πρόβλημα.
Η συνεργασία με εξειδικευμένους συμβούλους και εταιρείες τεχνολογίας όπως η bioMérieux είναι πλέον αναγκαία.
Το μήνυμα προς τον κλάδο του κρέατος
Η βιομηχανία κρέατος στην Ελλάδα διαθέτει: Τεχνογνωσία, υποδομή και βούληση να προχωρήσει σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα ασφάλειας.
Η νέα νομοθεσία για τη Listeria δεν αποτελεί βάρος – αλλά μια ευκαιρία αναβάθμισης, που ενισχύει την ποιότητα, προστατεύει τον καταναλωτή και διασφαλίζει το μέλλον των προϊόντων κρέατος στην ευρωπαϊκή αγορά.
