Κρίσιμη καμπή για την ελληνική προβατοτροφία

Related Articles

Η Εθνική Επιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς των Αιγοπροβάτων (ΕΕΕΔΕΕ) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη σοβαρή διατάραξη της επιδημιολογικής εικόνας της χώρας. Σύμφωνα με την Επιτροπή, παρά τις σαφείς συστάσεις της Πολιτείας και των επιστημόνων, εντοπίζονται εκτεταμένες παρανομίες: παράνομοι εμβολιασμοί με μη αδειοδοτημένα σκευάσματα, παραβίαση των εθνικών μέτρων βιοασφάλειας, καθώς και αδήλωτες εκτροφές που ενδέχεται να φιλοξενούν κρούσματα της νόσου.

Αποτέλεσμα αυτών είναι μια άναρχη και θολή επιδημιολογική εικόνα, που καθιστά δύσκολη την αξιολόγηση της πραγματικής έκτασης της λοίμωξης στη χώρα. Όπως αναφέρουν μέλη της Επιτροπής, η ελλιπής εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας παραμένει εκτεταμένο φαινόμενο, παρά τις συνεχείς ενημερώσεις προς τους κτηνοτρόφους.

Νέα Εθνική Επιτροπή για έλεγχο και ανάλυση

Στις 27 Οκτωβρίου 2025, με απόφαση του yπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, συστάθηκε η ανεξάρτητη ΕΕΕΔΕΕ. Στόχος της είναι η συλλογή και ανάλυση δεδομένων, η τεκμηριωμένη εισήγηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης και η επικαιροποίηση του εθνικού σχεδίου για τον έλεγχο της ευλογιάς.

Η Επιτροπή λειτουργεί χωρίς οικονομική επιβάρυνση για το Δημόσιο, ενώ η τελική ευθύνη για την εφαρμογή των μέτρων ανήκει στην Πολιτεία, που οφείλει να λάβει υπ' όψιν οικονομικούς, κοινωνικούς και εμπορικούς παράγοντες.

Η απειλή για την ελληνική παραγωγή

Αν και ο ιός της ευλογιάς των προβάτων δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο, οι οικονομικές και εμπορικές συνέπειες είναι τεράστιες. Η παραμικρή υπόνοια ότι προϊόντα προέρχονται από μολυσμένα ζώα, είτε μέσω φυσικής νόσησης είτε λόγω μη ελεγχόμενου εμβολιασμού, μπορεί να πλήξει σοβαρά τη φήμη και τις εξαγωγές.

Η Ελλάδα έχει θετικό εμπορικό ισοζύγιο άνω του 1 δισ. ευρώ ετησίως από προϊόντα προβάτων — όπως φέτα, γιαούρτι και κρέας. Η διασάλευση αυτής της εικόνας θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφική για την οικονομία και τους παραγωγούς.

Εμβόλιο: Ανύπαρκτο και επικίνδυνο όπλο

Σήμερα δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή το ελληνικό κράτος για αποτελεσματική πρόληψη της νόσου. Επίσης, δεν είναι εφικτό να γίνει διάκριση μεταξύ εμβολιασμένων και φυσικά μολυσμένων ζώων, γεγονός που περιπλέκει περαιτέρω την ανίχνευση και την εξάλειψη του ιού.

Η εμπειρία από άλλες χώρες είναι αποθαρρυντική: όπου εφαρμόστηκαν εμβολιασμοί, η ευλογιά δεν εξαλείφθηκε, αλλά μετατράπηκε σε ενδημική ασθένεια. Αυτό οδήγησε σε παρατεταμένες θανατώσεις ζώων, απώλειες παραγωγής και διεύρυνση της μετάδοσης. Η Επιτροπή ξεκαθαρίζει ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να επαναλάβει αυτά τα λάθη, ειδικά όταν διακυβεύεται η ποιότητα και το κύρος προϊόντων όπως η φέτα.

Μοναδική λύση: Αυστηρή βιοασφάλεια

Η τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας αποτελεί το μόνο αποτελεσματικό μέσο πρόληψης και ελέγχου της νόσου. Η απομόνωση νέων ζώων, η απολύμανση εγκαταστάσεων, η σωστή διαχείριση ζωοτροφών και η ιχνηλασιμότητα κάθε εκτροφής είναι κρίσιμες προϋποθέσεις για να αποφευχθεί νέα εξάπλωση.

Η ΕΕΕΔΕΕ δηλώνει ότι εργάζεται για να αποκαλύψει την πραγματική εικόνα της επιδημιολογικής κατάστασης και να προτείνει στοχευμένα, αυστηρά αλλά δίκαια μέτρα. Αυτά θα επιβραβεύουν τους υπεύθυνους παραγωγούς και θα προστατεύουν τον κλάδο από μεγαλύτερες απειλές.

Προοπτική και ευθύνη της πολιτείας

Η Πολιτεία καλείται τώρα να εντοπίσει και να ελέγξει όσους παραπλάνησαν ή συνέβαλαν στη διαστρέβλωση της εικόνας της νόσου. Παράλληλα, οφείλει να προετοιμαστεί για νέες, πιο επικίνδυνες ζωονόσους, που βρίσκονται ήδη προ των πυλών της Ευρώπης και απειλούν σημαντικούς τομείς της ελληνικής κτηνοτροφίας.

Η μάχη κατά της ευλογιάς δεν είναι μόνο υγειονομική, αλλά και στρατηγική: αφορά την ανθεκτικότητα της πρωτογενούς παραγωγής, την προστασία των εξαγωγών και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στα ελληνικά προϊόντα.

Το μήνυμα της Επιτροπής είναι σαφές:
Βιοασφάλεια, διαφάνεια και υπευθυνότητα – αυτά είναι τα τρία θεμέλια πάνω στα οποία πρέπει να στηριχθεί η ελληνική προβατοτροφία για να διασφαλίσει το μέλλον της.