Κατευθύνσεις για την εκτροφή πουλερικών κρέατος
Related Articles
Η πτηνοτροφία αποτελεί από τους πιο κερδοφόρους και δυναμικούς οικονομικούς παράγοντες της χώρας, καθώς το κρέας κοτόπουλου και τα αβγά είναι προσφιλής τροφής τουλάχιστον στη χώρα μας.
Με αυτό το σκεπτικό, το Τμήμα Πτηνοτροφίας, Χοιροτροφίας, Κονικλοτροφίας & Γουνοφόρων της Δ/νσης Συστημάτων Εκτροφής Ζώων του ΥπΑΑΤ, έδωσε στην δημοσιότητα ενημερωτικό σημείωμα, στο οποίο αναφέρονται τα εξής:
«Βάσει των καταχωρημένων στοιχεία στην εφαρμογή ΑΡΤΕΜΙΣ του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, στην οποία καταγράφονται οι πραγματοποιηθείσες σφαγές στα εγκεκριμένα σφαγεία, το 2021 οδηγήθηκαν για σφαγή περίπου 138 εκ. ορνίθια κρεοπαραγωγής αποδίδοντας περίπου 260 χιλιάδες τόνους κρέατος.
Με βάση τα στοιχεία του ΥπΑΑΤ (Δ/νσης Συστημάτων Εκτροφής Ζώων), τα ορνίθια αυτά εκτράφηκαν σε 1.117 πτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Σύμφωνα με τη Δ/νση Αγροτικής Στατιστικής & Τεκμηρίωσης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων η ετήσια παραγωγή κρέατος πουλερικών το 2022 εκτιμάται ότι ανήλθε περίπου στους 283 χιλιάδες τόνους, εκ των οποίων το 98,5% δηλαδή περίπου οι 279 χιλιάδες τόνοι αφορά σε κρέας ορνίθων.
Από αυτούς περίπου οι 271 χιλιάδες τόνοι προέρχεται από συστηματικές μονάδες εκτροφής ορνιθίων κρεοπαραγωγής. Το 80% περίπου της συνολικής παραγωγής κρέατος ορνιθίων διοχετεύεται στην αγορά από μόλις 10 επιχειρήσεις και παράγεται από αυτές και τους συνεργαζόμενους με αυτές παραγωγούς.
Το 2022 σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας υπολογίζεται ότι τοποθετήθηκαν για εκτροφή περίπου 153 εκατομμύρια νεοσσοί ορνιθίων κρεοπαραγωγής.
Χωροταξικά ο κύριος όγκος της παραγωγής του κρέατος ορνιθίων από συστηματικές εκτροφές βρίσκεται στις περιφέρειες Ηπείρου, Κεντρικής Μακεδονίας και Στερεάς Ελλάδας, στις οποίες παράγεται το 53%, το 22,8% και το 18,7% αντίστοιχα (εκτιμήσεις 2022).
Η χωροταξική κατανομή της παραγωγής κρέατος ορνιθίων από συστηματικές εκτροφές βάσει εκτιμήσεων για το 2022 παρουσιάζεται στον πίνακα που ακολουθεί:
Έναρξη δραστηριότητας
Πριν δραστηριοποιηθεί κάποιος στον τομέα της κρεοπαραγωγού πτηνοτροφίας, θα πρέπει να έχει φροντίσει να ενημερωθεί για τις ιδιαιτερότητες των εκτροφών αυτού του τύπου, τα τυχόν προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει και το κόστος του όλου εγχειρήματος είτε αυτό αφορά στην έναρξη της δραστηριότητας (κόστος εγκαταστάσεων, εξοπλισμού) είτε στο λειτουργικό κόστος (κόστος ζωοτροφών, ζωικού κεφαλαίου, εμβολίων κλπ). Επίσης ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην ύπαρξη των απαιτούμενων μονάδων μεταποίησης του προϊόντος (σφαγεία, τυποποιητήρια κρέατος) στην ευρύτερη περιοχή ενδιαφέροντος καθώς και στις δυνατότητες διάθεσης του παραγομένου προϊόντος.
Μετά την ολοκλήρωση αυτής της έρευνας και εφόσον αποφασίσει κάποιος ότι είναι σε θέση να αναλάβει το επιχειρηματικό ρίσκο, θα πρέπει να φροντίσει για την έκδοση έγκρισης λειτουργίας για την πτηνοτροφική του μονάδα. Πριν την έναρξη της διαδικασίας της αδειοδότησης επίσης θα πρέπει να έχει αποφασίσει το μέγεθος της εκτροφής, τον τύπο (συμβατικό ή εναλλακτικό σύστημα εκτροφής) αλλά και την πιθανότητα μελλοντικής επέκτασης της.
Διατροφή
Η διατροφή των πτηνών βασίζεται στην χορήγηση φυράματος το οποίο μπορεί να περιέχει δημητριακούς καρπούς, σογιάλευρο, ηλιάλευρο, φυτρόπιτα, πίτυρα, φυτικά έλαια, ανόργανα συστατικά (μαρμαρόσκονη, φωσφορικά άλατα), βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, αμινοξέα κ.λπ. Η σύσταση του φυράματος αυτού πρέπει να είναι ισορροπημένη και σύμφωνα με τις ανάγκες των πτηνών σε θρεπτικά συστατικά ανάλογα με την ηλικία τους και το στάδιο ανάπτυξής τους. Κάθε υβρίδιο συνοδεύεται από οδηγό εκτροφής στον οποίο πέρα από τα παραγωγικά του χαρακτηριστικά αναφέρονται και οι απαιτήσεις του σε θρεπτικά συστατικά ανά ηλικία. Οι οδηγοί αυτοί μπορούν να αναζητηθούν μέσω των ιστοσελίδων των υβριδίων αυτών.
Το χορηγούμενο στα πτηνά φύραμα ο ενδιαφερόμενος μπορεί να το προμηθεύεται από τις εταιρίες παραγωγής ζωοτροφών είτε εξ ολοκλήρου, είτε ως συμπύκνωμα. Αν επιλέξει τη λύση του συμπυκνώματος αυτό στην συνέχεια θα πρέπει να αραιώνεται με την απαιτούμενη ποσότητα δημητριακών καρπών, σόγιας κ.λπ. ώστε να προκύπτει ένα ισορροπημένο φύραμα. Επίσης ο εκτροφέας μπορεί να προμηθεύεται μεμονωμένα τις απαιτούμενες α’ ύλες και να παρασκευάζει το επιθυμητό φύραμα μόνος του. Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις πρέπει να τηρεί τα όσα ορίζονται από τον Καν.(ΕΚ) 183/2005 σχετικά με την υγιεινή των ζωοτροφών και την ΚΥΑ 340668 (ΦΕΚ 2422/Β/2008) καθώς και να έχει λάβει τον απαιτούμενο κωδικό εγγραφής ή έγκρισης από τη Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της οικείας περιφερειακής ενότητας.
Κρίσιμα σημεία στην εκτροφή - Υποχρεώσεις
Κατά την διάρκεια της εκτροφής των πουλερικών ο εκτροφέας πέρα των άλλων θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στα κάτωθι:
Ποιότητα ζωικού κεφαλαίου: Οι νεοσσοί θα πρέπει να είναι ομοιόμορφοι, ζωηροί και εμβολιασμένοι με τα απαιτούμενα εμβόλια, προερχόμενοι από αξιόπιστο προμηθευτή.
Εμβολιασμοί: Πρέπει να πραγματοποιούνται οι απαραίτητοι κατά περίπτωση εμβολιασμοί στον ενδεδειγμένο χρόνο, με τον ενδεδειγμένο τρόπο και συχνότητα. Τα χρησιμοποιούμενα εμβόλια πρέπει να έχουν αποθηκευθεί σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή και ο χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός να έχει ελεγχθεί και απολυμανθεί.
Διατροφή: Οι χρησιμοποιούμενες ζωοτροφές θα πρέπει να είναι καλής ποιότητας από υγειονομικής άποψης και η σύνθεση του φυράματος ισορροπημένη και σύμφωνη με τις ανάγκες των πτηνών σε θρεπτικά συστατικά.
Συνθήκες εκτροφής: Οι συνθήκες που επικρατούν στο θάλαμο εκτροφής (φωτισμός, αερισμός, υγρασία) θα πρέπει να είναι αυτές που εξασφαλίζουν την βέλτιστη έκπτυξη των γενετικών χαρακτηριστικών των πτηνών σύμφωνα με τον οδηγό εκτροφής του υβριδίου.
Εξοπλισμός πτηνοτροφείου: Ο χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός (ταΐστρες, ποτίστρες, ανεμιστήρες, σύστημα φωτισμού, συστήματα υδρόψυξης κλπ) θα πρέπει να είναι επαρκής σε αριθμό, να διατηρείται καθαρός και να λειτουργεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές του κατασκευαστή του.
Τήρηση μέτρων υγιεινής: Θα πρέπει να τηρούνται όλα τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής (μυοκτονίες, απολυμάνσεις, απεντομώσεις, αποφυγή σημείων μολύνσεων – στάσιμα νερά κ.λπ.) στο χώρο εκτροφής, παρασκευής ζωοτροφών και γενικά σε όλους τους χώρους της εκμετάλλευσης.
Τήρηση μέτρων βιοασφάλειας για την γρίπη των πτηνών.
Ημερήσια απομάκρυνση απωλειών.
Επιθεωρήσεις: Τόσο το ζωικό κεφάλαιο όσο και ο μηχανολογικός εξοπλισμός θα πρέπει να επιθεωρούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να αποφευχθεί α) σπατάλη τροφών λόγω μη σωστής λειτουργίας του συστήματος ταΐσματος, β) έλλειψη νερού ή διαρροές λόγω μη σωστής λειτουργίας της τροφοδοσίας του πτηνοτροφείου με νερό και γ) να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν εγκαίρως μολυσματικές ασθενειών.
Τήρηση μητρώων – ιστορικού εκτροφής.
Τήρηση μητρώου φαρμακευτικής αγωγής.
Εφαρμογή των απαιτούμενων αυτοελέγχων στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος ελέγχου της σαλμονέλωσης.
Σημειώνεται ότι λόγω των ιδιαιτεροτήτων που χαρακτηρίζει την εκτροφή ορνιθίων κρεοπαραγωγής (μικρή διάρκεια εκτροφής, μεγάλος ρυθμός ανάπτυξης κλπ) θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στα μέτρα πρόληψης (εμβολιασμοί, επιθεωρήσεις) και στα θέματα υγιεινής (χώρων, α’ υλών). Σε αντίθετη περίπτωση οποιαδήποτε «αστοχία» ή αργοπορία μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στο ρυθμό ανάπτυξη των πουλερικών, στη βιωσιμότητα τους, στο συντελεστή μετατρεψιμότητας της τροφής κ.λπ. με σοβαρές συνέπειες στα οικονομικά αποτελέσματα της εκτροφής».