Meat News #125
Βασίλης Σαλάτας: Ένα ακόμη χτύπημα για την κτηνοτροφία μας η αύξηση τιμών στις ζωοτροφές
Related Articles
Για την ειδική συνθήκη που δημιουργεί στην κτηνοτροφία μας η αύξηση στις τιμές των ζωοτροφών, μιλήσαμε με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Ζωοτροφών, Βασίλη Σαλάτα, επικεφαλής της εταιρείας ΒΙΟΕΡΓΕΞ ΑΦΟΙ ΣΑΛΑΤΑ ΑΒΕΕ.
Συνέντευξη στον Χρήστο Πραμαντιώτη
Δημοσιεύθηκε στο Meat News, Νο 92 (Απρίλιος 2021)
Λοκντάουν και οικονομική δυσπραγία σωρεύουν νέες πληγές
Σοβαρά προβλήματα κόστους έχει προκαλέσει στην κτηνοτροφία η αύξηση της τιμής των ζωοτροφών, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολο το τοπίο στον πρωτογενή τομέα, ο οποίος ήδη ταλαιπωρείται από τις συνέπειες των μέτρων περιορισμού του κορωνοϊού. Με την κλειστή εστίαση και την περσινή συρρίκνωση του τουρισμού, τα περιθώρια αισιοδοξίας είναι ήδη στενά. Και γίνονται ακόμη στενότερα αν συνυπολογίσουμε αφενός την αύξηση του κόστους παραγωγής λόγω της ανοδικής πορείας στις τιμές ζωοτροφών και αφετέρου τη σφιχτή οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών. Η συζήτηση, όμως, όπως θα διαπιστώσετε, επεκτάθηκε και σε άλλα θέματα.
Meat Νews: Κύριε Σαλάτα, εδώ και μήνες οι τιμές των ζωοτροφών κινούνται ανοδικά έχοντας δημιουργήσει έντονο προβληματισμό στον κτηνοτροφικό κλάδο. Ποια είναι η εικόνα που έχετε στον ΣΕΒΙΖ για την πορεία των τιμών αυτή τη στιγμή που μιλάμε;
Βασίλης Σαλάτας: Οι τιμές πράγματι οδηγούνται ανοδικά εδώ και μερικούς μήνες. Αυτή τη στιγμή μιλάμε για μια αύξηση άνω του 30% στη σόγια, γεγονός που ανεβάζει σε υψηλά επίπεδα το κόστος παραγωγής. Στα δημητριακά σημειώνεται επίσης άνοδος, αν και όχι τόσο μεγάλη. Μια σημαντική παράμετρος που πρέπει να υπολογίσουμε στη πορεία των τιμών είναι οι καιρικές συνθήκες. Τώρα που μιλάμε, δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η σεζόν για τα δημητριακά στην Ευρώπη, φαίνεται ότι ο καιρός καλυτερεύει και αυτό θα δώσει καλύτερες τιμές, ενώ θα έχουμε περαιτέρω αρνητικές συνέπειες στην τιμή εάν στη συγκομιδή ξεκινήσουν βροχές. Αυτό δεν θα είναι καλό.
Meat Νews: Μπορείτε να μας εξηγήσετε τους λόγους για τους οποίους έχουμε αυτή την ανοδική κίνηση των τιμών, διεθνώς και στην Ελλάδα;
Βασίλης Σαλάτας: Μία από τις βασικές αιτίες πρέπει να αναζητηθεί στην πανδημία Covid-19. Βλέπετε, παντού έχουν ληφθεί μέτρα, όπως και εδώ στη χώρα μας, τα οποία όμως έχουν αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα στις φορτώσεις, στις μεταφορτώσεις, στις αποθηκεύσεις κ.ο.κ. Επιπλέον, ένας ειδικός λόγος που για το παρόν χρονικό σημείο παίζει ρόλο, είναι το γεγονός ότι στην Αργεντινή συμπίπτουν η συγκομιδή και αποθήκευση της σόγιας με το μάζεμα της ζάχαρης και αυτό επιβαρύνει τα πράγματα.
Ανεξαρτήτως όλων αυτών, όμως, πρέπει να σας πω ότι και η σόγια και τα δημητριακά είναι αντικείμενο συναλλαγής στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων. Εν προκειμένω στο Σικάγο και στο Παρίσι. Οι κινήσεις που γίνονται εκεί συμβάλλουν σε σημαντικό βαθμό στη διακύμανση των τιμών.
Προσθέστε επίσης σε όλα αυτά και το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν παράγει σόγια και είναι επίσης ελλειμματική στα δημητριακά, συνεπώς η εξάρτηση από τις μεταφορές και τα συνακόλουθα έξοδα είναι μεγαλύτερη. Σόγια παράγουν η Βραζιλία, η Αργεντινή και οι ΗΠΑ.
Meat Νews: Και πώς εκτιμάτε ότι θα εξελιχθεί η κατάσταση; Υπάρχουν κάποιες εκτιμήσεις για τις προοπτικές των τιμών στις ζωοτροφές βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα;
Βασίλης Σαλάτας: Δεν είναι εύκολο σήμερα να γίνει τέτοια εκτίμηση. Με τον τρόπο που εξελίσσεται η παγκόσμια υγειονομική κρίση, έχει δημιουργηθεί εν γένει μια αβεβαιότητα στα πράγματα.
Στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων δεν υπάρχουν βεβαιότητες, επίσης. Εν τούτοις, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης στο χρηματιστήριο αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να δίνουν κάποιο σήμα ανόδου ή πτώσης για το μέλλον. Πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί, βέβαια, όταν μιλάμε για τις χρηματιστηριακές κινήσεις διότι σε αυτές εισχωρεί ο παράγων της κερδοσκοπίας.
Επιπλέον, όπως σας έλεγα προηγουμένως, ρόλο στην εξέλιξη των τιμών διαδραματίζουν και οι καιρικές συνθήκες. Αν είναι ευνοϊκές, θα δούμε μια σοδειά καλύτερη από την περσινή. Αυτό θεωρητικά σημαίνει ότι όλα θα πάνε καλύτερα, θα εφαρμοστεί ο νόμος της προσφοράς και ζήτησης και θα δούμε πτωτική τάση στις τιμές. Όμως το ξεκαθαρίζω: πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν μιλάμε γι’ αυτά τα θέματα. Θεωρητικά, μια δική μου εκτίμηση, στα δημητριακά θα έχουμε πτώση της τιμής. Ευχή όλων στον κλάδο είναι αυτό να επιβεβαιωθεί από την πραγματικότητα. Στη ζωική παραγωγή όλοι επιθυμούν να μειώσουν το κοστολόγιο έτσι όπως έχει διαμορφωθεί τους τελευταίους μήνες. Είναι σαφές ότι οι υπόλοιποι συντελεστές, δηλαδή εργατικά, ενέργεια και λοιπά, είναι σχετικά σταθερά, συνεπώς οι ζωοτροφές είναι κρίσιμος παράγων.
Meat Νews: Ύστερα από τόσους μήνες ανόδου των τιμών, μπορείτε να εκτιμήσετε πόσο έχει αυξηθεί το κόστος παραγωγής; Ευρύτερα, ποιες είναι οι συνέπειες στην κτηνοτροφία μας; Τι κατά τη γνώμη σας θα μπορούσε να γίνει από την πλευρά της Πολιτείας για να μειωθούν οι επιπτώσεις;
Βασίλης Σαλάτας: Φαίνεται ότι το κόστος έχει αυξηθεί μεταξύ 20% και 30% τούτη τη στιγμή που μιλάμε. Αυτό βέβαια ποικίλλει ανάλογα με το είδος παραγωγικού ζώου. Οι κτηνοτρόφοι έχουν θέσει πολλές φορές και με κάθε ευκαιρία το ζήτημα σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ, από τον καιρό του κ. Βορίδη ακόμη. Έχουν κάνει επανειλημμένα ραντεβού γι’ αυτό το θέμα, και ζητούν από την Πολιτεία να σταθεί αρωγός σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση, η οποία όμως δεν ορίζεται μόνο από την αύξηση του κόστους παραγωγής. Βλέπετε, ο κορωνοϊός μάς έχει δημιουργήσει πολλά θέματα. Το ένα είναι βέβαια το αυξημένο κόστος παραγωγής, όμως από την άλλη έχει δημιουργήσει ένα νέο κύμα οικονομικής δυσπραγίας. Έχει μειωθεί πολύ το εισόδημα του πληθυσμού, μερικές μερίδες μάλιστα δεν έχουν καθόλου εισόδημα λόγω του λοκντάουν. Τρώνε από τα έτοιμα, όπως λέμε, και περικόπτουν όσα περισσότερα έξοδα μπορούν. Το 2020 μειώθηκε η κατανάλωση και αυτό συνεχίζεται. Φαίνεται παράξενο, αλλά ακόμη και στο κοτόπουλο, που είναι το πιο φθηνό προϊόν αυτή τη στιγμή, έχει μειωθεί η κατανάλωση, για τον επιπρόσθετο λόγο ότι είναι κλειστή η εστίαση.
Ο κτηνοτρόφος επομένως, όπως και οι άλλοι παραγωγικοί κρίκοι της αλυσίδας κρέατος, βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση. Σημειώστε ότι αν και υπάρχουν αυξημένα κόστη, οι τιμές στο τελικό προϊόν έχουν παραμείνει στα ίδια επίπεδα. Αυτά τα κόστη οι ενδιάμεσοι κρίκοι της αλυσίδας του κρέατος προσπαθούν να τα απορροφούν, δουλεύουν οριακά με το κόστος τους προκειμένου να διατηρηθούν και ελπίζοντας, όπως όλοι μας, σε μια καλύτερη μέρα.
Από την πλευρά μας, επειδή μιλάμε για ζωοτροφές, έχουμε καταθέσει την πρόταση να μειωθεί ο ΦΠΑ σε ένα πλήθος πρόσθετων υλών και προϊόντων που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία ζωοτροφών. Ο συντελεστής ΦΠΑ σε αυτά τα πρόσθετα είναι στο 24%. Είναι αδιανόητο: Σαν να μιλάμε για είδος πολυτελείας. Έχουμε θέσει το ζήτημα στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ζητώντας να εναρμονιστεί ο συντελεστής ΦΠΑ στο 13%. Από το ΥΠΑΑΤ έχει περάσει, έχει πάρει τις υπογραφές, και αυτή τη στιγμή έχει κολλήσει στο Υπουργείο Οικονομικών. Είμαστε ακόμη σε αναμονή. Όμως ακόμη και αυτό θα είναι μια μικρή ανάσα για τους κτηνοτρόφους, δεν θα λύσει τα προβλήματα.
Επιτρέψτε μου να πω ότι το ίδιο πρέπει να ισχύσει και για τις τροφές ζώων συντροφιάς. Δεν είναι πολυτέλεια να έχεις κατοικίδιο, είναι ζήτημα νοοτροπίας και, όπως αποδεικνύεται και τώρα με τον εγκλεισμό λόγω κορωνοϊού, είναι ζήτημα ζωής.
Καταλήγοντας, θέλω να υπογραμμίσω ότι η γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή της Ελλάδας βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, λόγω της μειωμένης κατανάλωσης σε καθεστώς λοκντάουν, κλειστής εστίασης, συρρίκνωσης του τουρισμού. Οι κτηνοτρόφοι έχουν κάνει τις προτάσεις τους, και πρέπει να μπορέσουν να αντέξουν την επόμενη μέρα. Η Πολιτεία πρέπει να σκύψει σοβαρά στο πρόβλημα, να κινητοποιήσει όλους τους ειδικούς και να δώσει λύσεις διεξόδου. Χρειάζονται αποφάσεις ΤΩΡΑ, αν θέλουμε να διατηρήσουμε τον πρωτογενή τομέα· αλλιώς ας τον κλείσουμε και αυτόν και να τα έχουμε όλα εισαγόμενα αύριο το πρωί.
Meat Νews: Η συζήτηση που έχει ξεκινήσει με ένταση στην Ευρ. Ένωση εδώ και καιρό είναι η ανάγκη για αειφορία και βιώσιμα συστήματα παραγωγής τροφίμων. Ποια μπορεί να είναι η συμβολή του κλάδου των ζωοτροφών;
Βασίλης Σαλάτας: Κοιτάξτε, ο τρόπος με τον οποίο παράγεται η σόγια, το καλαμπόκι, το σιτάρι, είναι κάτι που δεν περνάει από το χέρι μας, ούτε μπορούμε να δώσουμε καμιά πιστοποίηση. Επομένως μπορώ να μιλήσω για τη ζωοτροφή ως τελικό προϊόν. Στον κλάδο μας θα μπορούσαν τα εργοστάσια να χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να βάζουν πάνελ, ανεμογεννήτριες, μπορούν να κάνουν περισσότερη ανακύκλωση, χρήση περισσότερων υποπροϊόντων κλπ. Αυτά όμως είναι δράσεις μεγάλης κλίμακας, δεν είναι όπως τα προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης σε ένα διαμέρισμα. Για να ξεκινήσει μια τέτοια διαδικασία πρέπει να δοθούν σοβαρά κίνητρα. Η προϋπόθεση είναι να σκεφθούν τα Υπουργεία και τα επιτελεία τους πώς μπορεί να εξελιχθεί μια τέτοια αναμόρφωση, να κάνουν οικονομικές μελέτες. Το θέμα δεν αφορά μόνο τον κλάδο μας, αγγίζει και τη χοιροτροφία και την πτηνοτροφία, όπου θα μπορούσε η ενέργεια που χρειάζονται να προέρχεται από τη φύση. Σκεφθείτε μόνο ότι στην Ελλάδα έχουμε 70-80% ηλιοφάνεια. Μια παραγωγική δραστηριότητα θα πρέπει να έχει τα κίνητρα για να κάνει αειφόρα την παραγωγή της. Εκείνο που επίσης θεωρώ απαραίτητο, είναι η συνδρομή του επιστημονικού δυναμικού. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν έχουμε μάθει τα πανεπιστήμια να λειτουργούν ως αρωγός στη γεωργία. Όλα αυτά έχουν μείνει πίσω, απέχουμε πολύ από το μοντέλο της Ολλανδίας, του Ισραήλ, της Γερμανίας. Εκεί υπάρχει άμεση συνεργασία των πανεπιστημίων, της έρευνας με τις επιχειρήσεις. Στην Ελλάδα όμως όχι! Ο επιχειρηματίας σε αυτή τη χώρα ήταν πάντα εχθρός και όχι συνεργάτης…
