Meat News #125
Στ. Ίσερης: Πρέπει όλοι να αντιμετωπίσουμε τις ανατιμήσεις με σύνεση, για να μην υπάρξουν τριγμοί στην αγορά
Related Articles
Συζητάμε με τον γενικό διευθυντή της Vion Food Hellas, Στέφανο Ίσερη, την κατάσταση στην αγορά κρέατος μετά τις ανατιμήσεις που έχουν σημειωθεί σε όλα τα είδη κρέατος. Ο κ. Ίσερης μας εξηγεί τους παράγοντες που επηρέασαν το διεθνές εμπόριο και οδήγησαν σε αυτές τις αλυσιδωτές αντιδράσεις στις τιμές, τις οποίες επέτεινε ακόμη περισσότερο ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ο ίδιος συνιστά ψυχραιμία.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Γιώργο Κατερίνη. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Meat News, Νο 103, Απρίλιος 2022
Meat News: Κύριε Ίσερη εδώ και ένα μήνα ζούμε σε συνθήκες πολέμου στην ευρωπαϊκή μας γειτονιά. Πόσο έχει επηρεαστεί το διεθνές εμπόριο κρέατος;
Στ. Ίσερης: Σίγουρα ο πόλεμος θα επηρεάσει πάρα πολύ τη δουλειά μας, λόγω της εξάρτησης του ευρωπαϊκού και του παγκόσμιου τομέα κρέατος από τις εξαγωγές σε αέριο και ενέργεια αλλά και βασικότερα των ζωοτροφών που παράγονται στα λιβάδια της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Όπως γνωρίζετε το ποσοστό εξάρτησης από τις ζωοτροφές αυτές είναι πολύ μεγάλο και το μεγαλύτερο πρόβλημα θα δημιουργηθεί στην Ευρώπη.
Σίγουρα αυτό το σκηνικό έχει λειτουργήσει γενικότερα παντελώς αρνητικά και είναι μια επιπλέον αιτία λόγω της οποίας στο μέλλον, δεν ξέρω για πόσο μεγάλο διάστημα, θα αντιμετωπίσουμε σοβαρά προβλήματα σίτισης τόσο των ζώων, αλλά λόγω των αλυσιδωτών αντιδράσεων και προβλήματα επισιτιστικής επάρκειας σε κάποια προϊόντα γενικότερα. Το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, αν δηλαδή αυτό σημάνει ακρίβεια και επάρκεια, ή σημάνει ακρίβεια και μη επάρκεια, είναι κάτι που μένει να το δούμε στο μέλλον. Ας ευχηθούμε να μη γίνει τίποτα από αυτά και ότι αυτοί οι αρνητικοί παράγοντες θα σταματήσουν πολύ γρήγορα, ώστε να μην μπορέσουν να επηρεάσουν περισσότερο την παγκόσμια επισιτιστική αλυσίδα.
Meat News: Ας δούμε πώς διαμορφώνεται η κατάσταση των τιμών. Στο χοιρινό κρέας μετά από μια πορεία πτώσης τιμών για τουλάχιστον ενάμιση χρόνο τώρα, βλέπουμε μεγάλες αυξήσεις.
Στ. Ίσερης: Το χοιρινό σε αυτή τη φάση «αντιδρά». Ήταν βέβαια το μοναδικό είδος, όχι μόνο ανάμεσα στα άλλα είδη κρέατος, αλλά και ανάμεσα σε όλα τα τρόφιμα, ίσως και γενικότερα στα καταναλωτικά αγαθά, που εν μέσω όλων των ανατιμήσεων η τιμή του έπεφτε αντί να ανεβαίνει. Επομένως ήταν θέμα χρόνου να έρθει και η ώρα της δικής του ανατίμησης. Απλά ο πόλεμος επέσπευσε τα γεγονότα.
Γιατί έπεφτε όμως η τιμή του; Ας πάρουμε τα γεγονότα με την σειρά.
Τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετώπισε η Κίνα τα προηγούμενα χρόνια από την αφρικανική πανώλη των χοίρων και την μη επάρκεια χοιρινού κρέατος που είχε, ήταν η αιτία να ξεκινήσει τεράστιες εισαγωγές με κάθε κόστος για να καλύψει την μειωμένη επάρκειά της. Αυτό οδήγησε σταδιακά σε αύξηση της παραγωγής χοιρινών στην Ευρώπη για να καλυφθεί η συγκεκριμένη ζήτηση, η οποία ήταν και πολύ κερδοφόρα ως πώληση.
Η εξαγωγή αυτή προς την Κίνα ξαφνικά σταμάτησε κυρίως λόγω της πανδημίας, αλλά και της σταδιακής ομαλοποίησης των αποθεμάτων της. Η παραγωγή όμως σε κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες περιορίστηκε σταδιακά και παρέμεινε υψηλά σε σχέση με τη ζήτηση. Έτσι οδηγηθήκαμε σε παραγωγή δυσανάλογη για τις ανάγκες ζήτησης της ευρωπαϊκής αγοράς.
Σε κάποιες χώρες το πρόβλημα ήταν ακόμα μεγαλύτερο, λόγω των περιορισμών που υπέστησαν σε εξαγωγές προς τρίτες χώρες, ως αποτέλεσμα της εμφάνισης κρουσμάτων της αφρικανικής πανώλης σε αγριόχοιρους. Μιλάμε για τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Πολωνία κ.λπ. όπου η παραγωγή τους υπέφερε πάρα πολύ. Το αποτέλεσμα ήταν οι τιμές να πέσουν κάτω από τη ζώνη επιβίωσης των κτηνοτρόφων και να μην είναι πλέον βιώσιμη η παραγωγή χοιρινών ζώων. Αυτή η κατάσταση κράτησε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, ικανό να διαλύσει τις οικονομικές αντοχές των παραγωγών. Περιμέναμε ότι αυτό θα αλλάξει.
Meat News: Ποιοι είναι οι παράγοντες που διαμορφώνουν αυξητική τάση που βλέπουμε σήμερα;
Στ. Ίσερης: Είναι πολλοί οι παράγοντες που επηρεάζουν. Παρατηρούμε μια μείωση παραγωγής ζώων σε πολλές χώρες. Σίγουρα έχει να κάνει και με την πολιτική μείωσης των ρύπων και προβλημάτων κλιματικών αλλαγών. Από την άλλη πλευρά υπήρχαν ορισμένα επί μέρους προβλήματα.
Βλέπουμε ότι στο μοσχάρι σε παγκόσμιο επίπεδο έχουμε τεράστιες αλυσιδωτές αυξήσεις, πρωτόγνωρες θα έλεγα ιστορικά στην τιμή των σφάγιων. Είναι μια συγχορδία παραγόντων που ξεκινά από τη μειωμένη παραγωγή λόγω πανδημίας και των προβλημάτων που επέφερε, αλλά και την αύξηση του κόστους παραγωγής που σημειώνεται αυτή την περίοδο, λόγω του ενεργειακού θέματος, της αύξησης τιμής των ζωοτροφών, αλλά και άλλων υλικών που η παραγωγή τους επηρεάστηκε σημαντικά λόγω της πανδημίας. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν αλυσιδωτές αυξήσεις στα σφαγεία 45-50% και σε κάποια επιμέρους προϊόντα και πολύ πάνω από αυτό.
Στο χοιρινό, για το οποίο ήδη συζητήσαμε, έχουμε αφενός τη μείωση της παραγωγής σε πολλές χώρες. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, λόγω των οικονομικών προβλημάτων των εκτροφέων και των πολύ χαμηλών τιμών για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχουμε μια μείωση παραγωγής σε επίπεδα 25-30% σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. Και αφετέρου το άνοιγμα της αγοράς μετά από την άρση των απαγορευτικών μέτρων λόγω πανδημίας, και το αναμενόμενο άλμα της αγοράς HORECA που δημιούργει μια ψυχολογία καλύτερων προσδοκιών. Αυτό σε συνάρτηση με τα αυξημένα κόστη που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί, τα σφαγεία, οι μεταφορές, είναι μερικές ακόμα από τις αιτίες που έφεραν την δεδομένη ανάκαμψη των τιμών του χοιρινού.
Ενώ αυτή την άνοδο στις τιμές οι διεθνείς παράγοντες την ανέμεναν κατά τον Μάιο, οι εξελίξεις στο ενεργειακό και η συνακόλουθη αύξηση τιμών και διόγκωση του κόστους, που ο πόλεμος επιδείνωσε ακόμα περισσότερο, επέσπευσαν την αυξητική τάση. Όλες αυτές οι συγκυρίες οδήγησαν σε αύξηση τιμής στο χοιρινό, που για να είμαστε ειλικρινείς αυτή τη στιγμή δεν κινείται στα όρια του παραλόγου. Ήταν για πολύ μεγάλο διάστημα, πολύ χαμηλές οι τιμές του, όπως σας προείπα.
Μας «κακοφαίνεται» γιατί ήταν το μόνο είδος κρέατος που ήταν σχετικά φθηνό και ήρθε να προστεθεί στην αύξηση τιμής του βόειου, των πουλερικών, αλλά και των αμνοεριφίων, όπου εκτός της πολύ υψηλής τιμής, όπως ακούω υπάρχει πιθανότητα να παρατηρηθούν και ελλείψεις στην αγορά. Και βέβαια, οι αυξήσεις είναι ένα ντόμινο που επηρεάζουν πολλά είδη. Αν δεν υπάρξει λύση στο πρόβλημα των ζωοτροφών και της επάρκειας ειδικά στην Ευρώπη, προβλέπω μια πολύ δύσκολη χρονιά.
Meat News: Η εικόνα που έχετε από τα σφαγεία της Ευρώπης ποια είναι; Θα συνεχιστεί αυτή η αυξητική τάση;
Στ. Ίσερης: Είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε μια πρόβλεψη. Οι αυξήσεις που γίνονται είναι πάνω από την θέληση της αγοράς. Η αγοραστική δύναμη της μέσης οικογένειας σε όλη την Ευρώπη είναι τέτοια που δεν μπορεί να αντέξει αυτές τις τιμές κι αυτό είναι ξεκάθαρο. Ποια θα είναι η αντίδραση των καταναλωτών; Θα μειωθεί η κατανάλωση και σε ποιο βαθμό; Θα είναι ικανή η μείωση κατανάλωσης να εξισορροπήσει την μείωση της παραγωγής; Είναι δυστυχώς παράγοντες που δεν τους γνωρίζουμε. Αυτή τη στιγμή η διαμόρφωση των τιμών δεν οφείλεται στην προσφορά και ζήτηση, όπως ίσχυε πάντα, αλλά σε εξωγενείς παράγοντες που δεν εξαρτώνται από εμάς. Πρώτα η πανδημία και όλη η αναστάτωση που προκάλεσε στις ζωές μας, τώρα ο πόλεμος, είναι παράγοντες που είναι δύσκολο να προσδιοριστούν και να προβλεφθούν.
Ας ευχηθούμε να τελειώσει γρήγορα ο πόλεμος, πρώτα και κύρια για να μη χάνονται ανθρώπινες ζωές και για την ειρήνη στον κόσμο. Είναι σίγουρο, όπως προβλέπουν όλοι οι αναλυτές, ότι αυτή η σύγκρουση που γίνεται δίπλα μας, στη γειτονιά μας, θα επιφέρει αλλαγές σε όλους τους τομείς, στην οικονομία, αλλά και στην κάθε οικογένεια. Οι όποιες αδυναμίες υπάρχουν στην κάθε επιχείρηση, αλλά και στην κάθε χώρα, είναι πολύ πιθανό να ενταθούν.
Για να γυρίσουμε στα δικά μας, το προϊόν μας είναι ένα βασικό είδος σίτισης και όσο και αν πιεστεί η κατανάλωση, μπορεί να το μειώσει λίγο, αλλά δεν θα το κόψει. Πρέπει όλοι όσοι εμπλέκονται, εταιρείες, έμποροι, επαγγελματίες να αντιμετωπίσουν την κατάσταση με σύνεση για να μην δημιουργηθούν τριγμοί στην αγορά τόσο σε επίπεδο λιανικής, όσο και επίπεδο εστίασης. Ο μέσος καταναλωτής με τους υπάρχοντες μισθούς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την υπάρχουσα κατάσταση.
Μεat News: Πώς υποδέχεται η αγορά αυτές τις ανατιμήσεις;
Στ. Ίσερης: Υπάρχει μεγάλος προβληματισμός. Η λιανική πώληση, από τα σούπερ μάρκετ μέχρι τα κρεοπωλεία, δεν μπορεί να μεταφέρει τις αυξήσεις που έχει δεχθεί στην αγορά. Αυτά είναι τα πρώτα νέα που έχουμε. Κι αυτό προβληματίζει όλους μας. Θα αντέξει η αγορά την απορρόφηση των αυξήσεων; Είναι μια κατάσταση δύσκολη, την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε πάνω από όλα με ψυχραιμία. Είναι μια διεθνής συγκυρία, δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει τον Έλληνα ή τον ξένο παραγωγό γιατί ανεβάζει τιμές. Είναι γνωστό τοις πάσι τι ακριβώς συμβαίνει. Οι ανατιμήσεις δεν οφείλονται σε αισχροκέρδεια, αλλά στην ανάγκη επιβίωσης. Αν υπάρξουν τάσεις αισχροκέρδειας πρέπει να αντιμετωπιστούν ανάλογα.
Meat News: Μπορείτε να κάνετε μια πρόβλεψη για το άμεσο μέλλον;
Στ. Ίσερης: Είναι δύσκολες οι προβλέψεις σε αυτή την φάση.
Πιστεύω ότι ο πόλεμος και οι περαιτέρω εξελίξεις των αυξήσεων ενέργειας και ζωοτροφών θα κρίνει την πορεία των τιμών.
