Meat News #125
Πώς εφαρμόζονται οι κανόνες ανταγωνισμού στον γεωργικό τομέα στην Ευρώπη
Related Articles
Την πρώτη Έκθεση για την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού στον γεωργικό τομέα έδωσε στη δημοσιότητα η Κομισιόν. Η Έκθεση δείχνει ότι οι εργασίες των ευρωπαϊκών Αρχών Ανταγωνισμού μπορούν να βοηθήσουν τους γεωργούς να εξασφαλίσουν καλύτερους όρους κατά την πώληση των προϊόντων τους σε μεγάλους αγοραστές και συνεταιρισμούς.
Σύμφωνα με τα κύρια πορίσματα της Έκθεσης, μεγάλο μέρος των παραβάσεων αφορούσαν τη διαμόρφωση των τιμών. Συγκεκριμένα, οι ευρωπαϊκές Αρχές Ανταγωνισμού πραγματοποίησαν 178 έρευνες στον γεωργικό τομέα. Πάνω από το ένα τρίτο των εν λόγω ερευνών αφορούσαν μεταποιητές γεωργικών προϊόντων, ενώ οι γεωργοί αποτελούσαν τη μεγαλύτερη ομάδα των καταγγελλόντων.
Οι μισές σχεδόν παραβάσεις της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού, που αποκάλυψε η έρευνα, αφορούσαν συμφωνίες για τις τιμές. Αυτές οι συμφωνίες είχαν, κατά κύριο λόγο, συναφθεί μεταξύ ανταγωνιζόμενων μεταποιητών για τον καθορισμό της τιμής χονδρικής πώλησης (π.χ. για την ζάχαρη και το αλεύρι) ή μεταξύ μεταποιητών και εμπόρων λιανικής πώλησης για τον καθορισμό της τιμής λιανικής πώλησης (π.χ. για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το κρέας και το ηλιέλαιο). Άλλες παραβάσεις αφορούσαν συμφωνίες για την παραγωγή, την ανταλλαγή πληροφοριών και την κατανομή των αγορών.
Η Έκθεση διαπιστώνει ότι η επιβολή της νομοθεσίας από τις ευρωπαϊκές Αρχές Ανταγωνισμού έχει βοηθήσει τους γεωργούς να επιτύχουν καλύτερες τιμές για τα προϊόντα τους. Συγκεκριμένα, επισημαίνονται διάφορες περιπτώσεις, όπου οι ευρωπαϊκές Αρχές Ανταγωνισμού έθεσαν τέλος και επέβαλαν κυρώσεις σε πρακτικές που χρησιμοποιούσαν μεγάλοι αγοραστές, οι οποίες στόχευαν στη μείωση των τιμών που καταβάλλονται στους γεωργούς. Επιπλέον, οι εργασίες των ευρωπαϊκών Αρχών Ανταγωνισμού έχουν βοηθήσει τους γεωργούς να βελτιώσουν τις σχέσεις τους με τους συνεταιρισμούς.
Στρεβλώσεις και στο διεθνές εμπόριο
Κατά τα λοιπά, ένα από τα κύρια πορίσματα της Έκθεσης είναι ότι κάποια κράτη μέλη έχουν προσπαθήσει, σε ορισμένες περιπτώσεις, να περιορίσουν τις εισαγωγές συγκεκριμένων γεωργικών προϊόντων από άλλα κράτη μέλη. Διάφορες ευρωπαϊκές Αρχές Ανταγωνισμού πραγματοποίησαν έρευνες και έθεσαν τέλος σε σειρά συλλογικών συμβάσεων, όπου, για παράδειγμα, γεωργοί από ένα συγκεκριμένο κράτος μέλος επιχείρησαν να παρεμποδίσουν πωλήσεις από γεωργούς ενός άλλου κράτους μέλους.
Οι ενέργειες αυτές των Αρχών Ανταγωνισμού έχουν βοηθήσει τόσο τους καταναλωτές στα κράτη μέλη, όπου θα μπορούσαν να περιοριστούν οι εισαγωγές, όσο και τους γεωργούς σε όλα τα άλλα κράτη μέλη που θα επηρεάζονταν από την προσπάθεια παρεμπόδισης διασυνοριακών αγορών.
Σημειώνεται επιπλέον ότι οι ευρωπαϊκές Αρχές Ανταγωνισμού παρείχαν καθοδήγηση σε γεωργούς, άλλους φορείς και διοικητικές Αρχές σχετικά με την ερμηνεία και την εφαρμογή της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού στον γεωργικό τομέα, όσον αφορά για παράδειγμα τις πρωτοβουλίες βιωσιμότητας των γεωργών ή τη δημοσίευση τιμών από οργανώσεις του τομέα. Οι ευρωπαϊκές Αρχές Ανταγωνισμού έχουν παρακολουθήσει ενεργά την κατάσταση στον γεωργικό τομέα και έχουν πραγματοποιήσει τομεακές έρευνες σχετικά με τη λειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού, με ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα όπως η μετάδοση των τιμών στην αλυσίδα και η εξισορρόπηση της διαπραγματευτικής ισχύος μεταξύ γεωργών και άλλων επιπέδων της αλυσίδας.
Βασικός κρίκος οι οργανώσεις παραγωγών και οι Διεπαγγελματικές
Αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών και διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών και να συμβάλουν σε μια αποτελεσματικότερη αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων.
Η αναγνώριση των οργανώσεων παραγωγών από τις εθνικές αρχές χρησιμοποιείται ευρέως στον τομέα των οπωροκηπευτικών, όπου σχεδόν το 50% της παραγωγής διατίθεται στο εμπόριο από οργανώσεις παραγωγών, αλλά και στους τομείς του γάλακτος, του κρέατος, του ελαιολάδου και των δημητριακών. Επιπλέον, υπάρχουν 128 αναγνωρισμένες Διεπαγγελματικές Οργανώσεις στην Ε.Ε., οι οποίες βρίσκονται κυρίως στη Γαλλία και την Ισπανία.
Η Έκθεση επιβεβαιώνει, τέλος, ότι τα ειδικά εργαλεία που είναι διαθέσιμα στον γεωργικό τομέα χρησιμοποιούνται προς όφελος των γεωργών και του τομέα γενικότερα. Πιο συγκεκριμένα:
- εφαρμόζεται ευρέως η δυνατότητα να συμφωνηθεί μηχανισμός επιμερισμού της αξίας σε εθελοντική βάση στον τομέα της ζάχαρης·
- χρησιμοποιούνται συχνά μέτρα σταθεροποίησης της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και
- έχουν θεσπιστεί μέτρα διαχείρισης της προσφοράς για προϊόντα με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη στον τυροκομικό τομέα και στον τομέα των αλλαντικών.
