Παναγιώτης Τσικάκης: Ελπίδα αισιοδοξίας από το άνοιγμα της εστίασης και του τουρισμού

Related Articles

Σταθεροποίηση των τιμών του χοιρινού κρέατος αλλά σε χαμηλά επίπεδα, επικρατεί το τελευταίο τρίμηνο, μετά από μια πορεία πτώσης τιμών όλη την προηγούμενη χρονιά. Αυτή ήταν η επίπτωση της πανδημίας στην εγχώρια χοιροτροφία, όπως μας καταθέτει ο Παναγιώτης Τσικάκης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΤΣΙΚΑΚΗΣ – ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΕΒΕ, ο οποίος διατηρεί μια ελπίδα από το άνοιγμα της εστίασης και του τουρισμού. Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε μιλά για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική παραγωγή με κύριο τις «ελληνοποιήσεις», αλλά και για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει στο μέλλον.

Συνέντευξη στον Γιώργο Κατερίνη. Δημοσιεύτηκε στο τεύχος Ιουνίου του Meat News (Νο 94).

Meat News: Βρισκόμαστε στη δεύτερη χρονιά της πανδημίας. Ποια είναι η αποτύπωσή της στην ελληνική παραγωγή χοιρινού;

Παν. Τσικάκης: Η ελληνική παραγωγή χοιρινού επηρεάστηκε από την πανδημία κατά βάση σε επίπεδο τιμών. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη επίπτωση.

Τον Μάρτιο 2020 το χοιρινό κρέας είχε πιάσει μια πολύ υψηλή τιμή λόγω και της Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων στην Κίνα. Αμέσως μετά άρχισε ένας τρομακτικός κατήφορος, ο οποίος σταμάτησε τον περασμένο Νοέμβριο.

Υπήρξε μια καθοδική πορεία στις τιμές διεθνώς, οι οποίες επηρεάστηκαν από τους περιορισμούς που τέθηκαν στην εμπορία του χοιρινού, κυρίως από την Κίνα. Η Κίνα μπήκε πρώτη στην πανδημία, αλλά βγήκε και πρώτη και όσο στη συνέχεια η Ευρώπη άρχισε να ταλανίζεται από τον κορωνοϊό, τόσο οι κινεζικές αρχές, αλλά και άλλα ασιατικά κράτη, επέβαλλαν περιορισμούς εισαγωγών χοιρινού από τις χώρες όπου υπήρχε αύξηση κρουσμάτων -Γερμανία, Ολλανδία κ.α.

Αυτό σε συνδυασμό με το κλείσιμο της εστίασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο οδήγησε σε πτώση τιμών. Εμείς απλά ακολουθούμε τις τιμές της Ευρώπης, αφού κατά 80% περίπου οι τιμές παραγωγού στην Ελλάδα καθορίζονται από τις τιμές της Ευρώπης.

Meat News: Ποια είναι η κατάσταση αυτή την περίοδο;

Παν. Τσικάκης: Το τελευταίο τρίμηνο υπάρχει μια σταθεροποίηση των τιμών, αλλά σε χαμηλά επίπεδα. Σταμάτησαν οι «εκπλήξεις», άνοιξαν οι αγορές προς ανατολάς. Είναι άγνωστο τι μέλλει γενέσθαι με το άνοιγμα της εστίασης, μένει να δούμε αν θα έχει επίδραση στην τιμή του χοιρινού.

Παράλληλα με την πτώση τιμής είχαμε και τις τιμές των δημητριακών, όπου εκεί υπήρξε μια εκτίναξη. Έχω την αίσθηση ότι πέραν από περιορισμούς που υπήρξαν στις μεταφορές, κάποια κράτη μπήκαν στη διαδικασία αποθεματοποίησης δημητριακών για λόγους εθνικής ασφάλειας.

Επίσης η Κίνα, η οποία το προηγούμενο διάστημα είχε μεγάλη πτώση στην παραγωγή της λόγω της Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων όπως προαναφέραμε, κατάφερε να ανακάμψει πολύ πιο γρήγορα από τις προβλέψεις με συνέπεια να απορροφήσει μεγάλες ποσότητες δημητριακών και σόγιας.

Το αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι να πωλούν οι χοιροτρόφοι το προϊόν τους κάτω του κόστους. Είναι μια συγκυρία που την έχει ξαναζήσει η χοιροτροφία στο παρελθόν, αλλά δεν είναι καθόλου ευχάριστο και πολλές μονάδες δεν ξεπερνούν αυτές τις άσχημες περιόδους.

Meat News: Η σταθερότητα των τιμών που είπατε ότι έχει επιτευχθεί, σε συνδυασμός με το άνοιγμα της εστίασης αφήνει κάποια νότα αισιοδοξίας;

Παν. Τσικάκης: Υπάρχει μια ελπίδα, από το άνοιγμα της εστίασης και του τουρισμού. Παραδοσιακά το χοιρινό βλέπει αύξηση κατανάλωσης τους καλοκαιρινούς μήνες. Ιστορικά υπάρχει αύξηση της ζήτησης αυτή την περίοδο και επηρεάζονται θετικά οι τιμές. Μένει να δούμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση. Το θέμα είναι να υπάρξει αύξηση και στις τιμές του εξωτερικού, γιατί μπορεί να υπάρξει αυξημένη ζήτηση στο εσωτερικό, αλλά χαμηλές τιμές στο εισαγόμενο, οπότε φρενάρουν οι ελπίδες διαμόρφωσης μιας καλύτερης τιμής.

Meat News: Είναι γνωστό ότι σε πολύ μεγάλο βαθμό οι ανάγκες της ελληνικής αγοράς καλύπτονται με εισαγωγές. Θα μπορούσε να υπάρξει αντιστροφή σε αυτή την πτωτική τάση; Τι είναι αυτό που θα μπορούσε να αποτελέσει παράγοντα ενίσχυσης της ελληνικής παραγωγής χοιρινού κρέατος;

Παν. Τσικάκης: Δεν θεωρώ ρεαλιστικό να υπάρξει κάποια σημαντική αλλαγή και να γίνει η ελληνική αγορά αυτάρκης. Αυτό από το οποίο «πονάει» η ελληνική παραγωγή χοιρινού είναι οι «ελληνοποιήσεις», που συντελούνται σε όλους του κλάδους. Το γεγονός είναι ότι το εγχώριο και το εισαγόμενο χοιρινό φτάνει στον καταναλωτή χωρίς να υπάρχει δυνατότητα διάκρισης της προέλευσης. Ο καταναλωτής φεύγει από τη βιτρίνα έχοντας την εντύπωση ότι έχει αγοράσει ελληνικό χοιρινό, κάτι που 9 στις 10 φορές δεν ισχύει. Το ζητάει κι επιμένει για τους δικούς του λόγους. Εγώ δεν μπαίνω στη διαδικασία να πω ότι το ελληνικό είναι καλύτερο από το εισαγόμενο. Ο καταναλωτής μπορεί να θέλει να καταναλώσει ελληνικό χοιρινό για να στηρίξει τον Έλληνα παραγωγό, άσχετα με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, ή για χίλιους άλλους λόγους. Αυτό δεν ελέγχεται.

Αν μπορούσε να υπάρξει ένα σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου της εμπορίας – διακίνησης, τότε αυτό ήταν ένας τρόπος ενίσχυσης του Έλληνα παραγωγού. Τα σούπερ μάρκετ ακολουθούν σε γενικές γραμμές τη διάκριση, υπάρχει διαφορετική σήμανση στη βιτρίνα για το εγχώριο και το εισαγόμενο, αλλά και στις τιμές και ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει αν θα πληρώσει παραπάνω για να αγοράσει ελληνικό ή θα πληρώσει λιγότερο για να αγοράσει εισαγόμενο. Σε άλλα σημεία διάθεσης αυτό χάνεται τελείως.

Meat News: Υπάρχει και ο αντίλογος. Μήπως θα έπρεπε η ελληνική παραγωγή να επιβάλλει τη διάκριση, με πιστοποίηση π.χ., με κάποιο πρότυπο ποιότητας;

Παν. Τσικάκης: Συμφωνώ με την πιστοποίηση και υπάρχουν κινήσεις για να γίνουν κάποιες πιστοποιήσεις. Και πάμε στο υποθετικό σενάριο ότι υπάρχει ένα πρότυπο με στάνταρ ποιότητας, παρακολουθούνται και ελέγχονται οι παραγωγοί, πιστοποιείται το ελληνικό προϊόν. Πώς αυτό θα φτάσει στην πώληση, στον καταναλωτή, τι θα μας διασφαλίσει; Από τη στιγμή που το χοιρινό δεν πωλείται συσκευασμένο, δεν μπορεί να υπάρξει διάκριση. Όταν στο ψυγείο υπάρχουν 10 μισάδια, είναι αδύνατον να υπάρξει διαφοροποίηση. Το ζήτημα είναι να υπάρξει πιστοποίηση στον πάγκο, στη ζυγαριά.

Meat News: Εσείς διαθέτετε μια καθετοποιημένο δομή και δραστηριοποιείστε στην παραγωγή, την σφαγή, την εμπορία, αλλά και την αλλαγή, άρα έχετε μια σφαιρική εικόνα της ελληνικής αγοράς κρέατος. Ποια είναι κατά την άποψή σας τα «αδύνατα» σημεία της; Υπάρχουν περιθώρια αλλαγών; Πού θα έπρεπε ενδεχόμενα να στραφεί ο τομέας του κρέατος;

Παν. Τσικάκης: Θεωρώ ότι η ελληνική αγορά κρέατος έχει «δυνατά» σημεία. Θεωρώ ότι έχουμε πιο υγιή αγορά σε σχέση με κάποια άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Είναι πιο αποκεντροποιημένη η αγορά, δεν έχουμε εταιρείες μεγάλης κλίμακας, όπως σε κάποιες γνωστές ευρωπαϊκές αγορές, όπου το χοιρινό κρέας περνά μέσα από μια ή δυο εταιρείες, κάτι που σέρνει μαζί του και θετικά και αρνητικά. Σίγουρα δεν έχουμε τα κοστολόγια μεταποίησης και διακίνησης που μπορούν να πετύχουν τα ανεπτυγμένα ευρωπαϊκά κράτη με τη συγκέντρωση και την κλίμακα μεγέθους.

Εδώ είναι αποκεντρωμένη και η σφαγή και η μεταποίηση, αλλά και η διάθεση. Το ότι δεν έχουμε τα μεγέθη των ευρωπαϊκών αγορών έχει αρκετά θετικά για μας. Είναι άλλη η διάρθρωση της αγοράς και η κοινωνική της υπόσταση. Υπάρχει έντονο τοπικό χρώμα, δεν υπάρχουν μεγάλες μετακινήσεις ζώων μέχρι το σφαγείο, απασχολείται περισσότερος κόσμος σε αποκεντρωμένες επιχειρήσεις. Για μένα αυτό είναι πιο υγιές, όχι τόσο στο οικονομικό αλλά στο κοινωνικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Meat News: Υπάρχει διεθνώς μια τάση κατά της κατανάλωσης κρέατος. Πώς βλέπετε αυτή την τάση, θα πρέπει να ανησυχεί ο τομέας κρέατος;

Παναγιώτης Τσικάκης: Εμένα προσωπικά δεν με τρομάζει αυτό. Βλέπουμε ένα μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον σε έρευνα για παραγωγή συνθετικού κρέατος. Δεν το βλέπω ως άμεση απειλή. Δεν θεωρώ ότι θα επηρεάσει σημαντικά τον τομέα του κρέατος.

Υπήρξε πίεση στην παραγωγή τα τελευταία 15-20 χρόνια στο επίπεδο της ευζωίας των ζώων. Παράλληλα με τις όποιες δράσεις οργανισμών για την προστασία των ζώων. Αυτό οδήγησε σε αργή αλλά σταθερή βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων και στο επίπεδο της εκτροφής, αλλά και στο επίπεδο σφαγής.

Η επόμενη πρόκληση για την κτηνοτροφική παραγωγή στο σύνολό της είναι η χρήση των φαρμάκων και των αντιβιοτικών εν γένει. Αυτό νομίζω ότι θα επηρεάσει πολύ την παραγωγή στην πράξη, παρά η τάση του βιγκανισμού. Ο παραγωγός αναμένεται να έχει μεγαλύτερες συνέπειες στην καθημερινότητά του και να πρέπει να κάνει περισσότερες προσαρμογές ως προς τη χρήση των φαρμάκων. Και αυτό είναι θεμιτό, πρέπει να υπάρχει έλεγχος και λελογισμένη χρήση σε αυτά τα σκευάσματα και να υπάρχουν και εναλλακτικές προτάσεις, τόσο για το ίδιο το ζώο και κατά προέκταση και για τον καταναλωτή. Δεν ξέρω αν αυτό δυνητικά θα μπορούσε να λειτουργήσει ως άμυνα από τις κριτικές που δέχεται η κτηνοτροφική παραγωγή.