Η ακρίβεια μένει, το Καλάθι φεύγει – Νέα εποχή στην αγορά τροφίμων
Related Articles
Από την 1η Νοεμβρίου 2025, το «Καλάθι του Νοικοκυριού» περνά και επίσημα στην ιστορία, έπειτα από τρεις χρόνια εφαρμογής. Το μέτρο θεσπίστηκε σε μια περίοδο έντονης πληθωριστικής κρίσης, με στόχο να συγκρατήσει τις αυξήσεις στα βασικά είδη πρώτης ανάγκης.
Ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, δήλωσε σε κρατικό κανάλι ότι η απόσυρση τέτοιων μέτρων «δείχνει επιστροφή στην κανονικότητα». Όπως εξήγησε, η κυβέρνηση εκτιμά πως πλέον «τα έκτακτα εργαλεία παύουν να είναι απαραίτητα», καθώς ο πληθωρισμός σταθεροποιείται γύρω στο 2%.
«Το καλάθι λειτούργησε ως φάρμακο για την περίοδο του “πυρετού” των τιμών», είπε χαρακτηριστικά, «αλλά αν συνεχίσουμε να το παίρνουμε, μπορεί να αρχίσει να κάνει κακό».
Πόσο βοήθησε τελικά το μέτρο
Σύμφωνα με τον κ. Αναγνωστόπουλο, το «Καλάθι» δεν μπορούσε να φέρει τις τιμές στα επίπεδα του 2021, όμως συνέβαλε καθοριστικά στο να περιοριστούν οι αυξήσεις. Οι δείκτες της Eurostat δείχνουν ότι η Ελλάδα τα πήγε καλύτερα από πολλές ευρωπαϊκές χώρες στο μέτωπο του πληθωρισμού στα τρόφιμα.
«Τα προϊόντα που περιλαμβάνονταν στο καλάθι ανέβηκαν πολύ πιο αργά σε τιμή σε σχέση με άλλα είδη», σημείωσε, υπογραμμίζοντας πως αυτό ωφέλησε κυρίως τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.
Παράλληλα, τόνισε ότι η κυβέρνηση και τα σούπερ μάρκετ έχουν ήδη προχωρήσει σε μειώσεις τιμών σε περίπου 2.000 προϊόντα, αριθμός διπλάσιος από την αρχική πρόβλεψη. Το πρόγραμμα αυτό θα ισχύσει έως το τέλος του έτους.
Από τις εκπτώσεις στις μόνιμες αλλαγές
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τον κ. Αναγνωστόπουλο, σχεδιάζει πλέον μόνιμες παρεμβάσεις για να βελτιώσει τη λειτουργία της αγοράς, αντί για προσωρινά μέτρα στήριξης. Ένα από τα παραδείγματα είναι ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας για εκπτώσεις και προσφορές, που βάζει τέλος στις παραπλανητικές “ψεύτικες” εκπτώσεις.
«Παλιά πληρώναμε πιο ακριβά προϊόντα, επειδή παρουσιάζονταν με τεχνητές εκπτώσεις», ανέφερε. «Τώρα βλέπουμε ότι, για παράδειγμα, τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής είναι φθηνότερα από το 2019». Παρόμοια εικόνα υπάρχει και στα απορρυπαντικά, όπου οι αυξήσεις στην Ελλάδα ήταν μόλις 10%, όταν σε άλλες χώρες ξεπέρασαν το 30%-40%.
Οι αιτίες της ακρίβειας
Ο γενικός γραμματέας αναγνώρισε ότι η ακρίβεια στα τρόφιμα είναι παγκόσμιο φαινόμενο, αποτέλεσμα διαδοχικών κρίσεων: της πανδημίας, του πολέμου στην Ουκρανία και της κλιματικής αλλαγής.
«Η ξηρασία και οι δυσκολίες στην άρδευση μειώνουν την παραγωγή και ανεβάζουν τις τιμές», τόνισε, προσθέτοντας πως «μόνιμες λύσεις και όχι “μαγικά μέτρα” όπως πλαφόν ή μείωση ΦΠΑ» μπορούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
Δεν έλυσε το πρόβλημα
Από την πλευρά των πολιτών, ο εκπρόσωπος του Νέου ΙΝΚΑ, Παναγιώτης Γεωργιάδης, κράτησε πιο ισορροπημένη στάση. «Οτιδήποτε οδηγεί σε μείωση των τιμών είναι θετικό», είπε, «όμως κανένα μέτρο μόνο του δεν μπορεί να εξαλείψει την ακρίβεια».
Ο κ. Γεωργιάδης επεσήμανε ότι το Καλάθι του Νοικοκυριού και άλλες πρωτοβουλίες όπως το πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους ή οι περιορισμοί στις προωθητικές ενέργειες συνέβαλαν στην αναχαίτιση των αυξήσεων, αλλά δεν τις σταμάτησαν εντελώς.
Όσο για τις μειώσεις τιμών στα 2.000 προϊόντα, τόνισε ότι είναι θετικές αλλά προσωρινές, αφού το πρόγραμμα ολοκληρώνεται στο τέλος του χρόνου. «Μετά θα χρειαστούν νέα μέτρα ή αυξήσεις στα εισοδήματα, για να υπάρχει ουσιαστική ανακούφιση», ανέφερε.
Δεν φαίνεται στην καθημερινότητα
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι οι μειώσεις 3%-5% σε βασικά είδη όπως ψωμί, ρύζι ή ζυμαρικά, δεν είναι εύκολα αισθητές στα νοικοκυριά. «Ένα ευρώ λιγότερο τον μήνα είναι μεν κάτι, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα», είπε χαρακτηριστικά.
Πρόσθεσε ότι η Ελλάδα έχει χαμηλότερα διαθέσιμα εισοδήματα από τις περισσότερες χώρες της Ε..Ε, λόγω της οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας. «Το καλάθι ενός Έλληνα καταναλωτή μπορεί να κοστίζει σχεδόν όσο και του Γερμανού», είπε, «όμως ο Γερμανός έχει μισθό που αγοράζει πολλά περισσότερα».
Η κατάργηση του «Καλαθιού του Νοικοκυριού» σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής έκτακτων παρεμβάσεων και την αρχή μιας προσπάθειας για πιο μόνιμες λύσεις.
Η κυβέρνηση βλέπει επιστροφή στην κανονικότητα. Οι καταναλωτές, όμως, εξακολουθούν να βιώνουν τις πιέσεις της ακρίβειας στην καθημερινότητά τους. Και όπως φαίνεται, η “μάχη του ραφιού” δεν έχει τελειώσει ακόμα.
Πηγή: ertnews.gr









