Νέες συνήθειες Ελλήνων καταναλωτών – 32% ο πληθωρισμός τροφίμων

14 July 2025

Νέες συνήθειες Ελλήνων καταναλωτών – 32% ο πληθωρισμός τροφίμων

Τα τελευταία χρόνια, λόγω της ακρίβειας και της γενικότερης οικονομικής πίεσης, οι Έλληνες καταναλωτές έχουν αλλάξει τον τρόπο που ψωνίζουν. Πλέον δίνουν μεγάλη σημασία στις τιμές και αποφεύγουν τις αγορές χωρίς σκέψη.

Οι παρορμητικές αγορές έχουν περιοριστεί και οι άνθρωποι επιλέγουν πιο φθηνές λύσεις, όπως τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.

Ο ρόλος της τιμής

Όπως αναφέρει ο καθηγητής Γεώργιος Μπάλτας, από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η τιμή είναι πλέον καθοριστικός παράγοντας στις αγοραστικές αποφάσεις. Οι καταναλωτές συγκρίνουν προϊόντα και επιλέγουν πιο οικονομικές επιλογές. Σε πολλούς τομείς, το 16% έως και το 56% των καταναλωτών δηλώνει ότι έχει μειώσει την κατανάλωση βασικών αγαθών και υπηρεσιών.

Εξοικονόμηση και σταθερές επιλογές

Προτιμούν προϊόντα που είναι σταθερά φθηνότερα, για να γλιτώνουν όχι μόνο χρήματα αλλά και χρόνο από τις συνεχείς αναζητήσεις προσφορών. Παράλληλα, οι καταναλωτές αρχίζουν να απορρίπτουν μάρκες και εταιρείες που θεωρούν ότι τους εκμεταλλεύονται ή δεν δείχνουν ενδιαφέρον για τον πελάτη.

Ακρίβεια και βασικές ανάγκες

Από το 2021 μέχρι το 2025, ο πληθωρισμός έχει φτάσει συνολικά το 20%, ενώ σε βασικά είδη διατροφής αγγίζει το 32%. Τα ρούχα και τα παπούτσια αυξήθηκαν κατά 22%, η στέγαση 24% και το ρεύμα περίπου 40%. Πλέον, μεγάλο μέρος ή και ολόκληρο το εισόδημα των νοικοκυριών ξοδεύεται σε διατροφή, στέγη και ενέργεια. Πολλοί δεν καταφέρνουν να καλύψουν ούτε τα βασικά.

Αναδιάταξη της καταναλωτικής συμπεριφοράς

Αυτό δεν αφορά μόνο τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα. Όλοι επηρεάζονται, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης. Οι Έλληνες προσαρμόζουν την καταναλωτική τους συμπεριφορά, μειώνοντας περιττές αγορές και επιλέγοντας προϊόντα με καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής.

Τι χρειάζεται για να αλλάξει η κατάσταση

Ο κ. Μπάλτας υπογραμμίζει ότι η αντιμετώπιση της ακρίβειας απαιτεί συνδυασμό μέτρων. Αυτά περιλαμβάνουν:

  • Στήριξη της ελληνικής παραγωγής
  • Έλεγχο του κόστους ενέργειας
  • Καταπολέμηση των μονοπωλίων και της αισχροκέρδειας
  • Ενίσχυση του ανταγωνισμού
  • Μείωση της γραφειοκρατίας
  • Θεσμικά μέτρα, όπως το «καλάθι του νοικοκυριού»

Τα μέτρα αυτά βοηθούν, έστω και σε μικρό βαθμό, ώστε να ανακουφιστούν οι καταναλωτές.

Επιπτώσεις και στις επιχειρήσεις

Η ακρίβεια πλήττει και τις επιχειρήσεις. Το αυξημένο κόστος σε πρώτες ύλες, ακίνητα και ενέργεια κάνει την παραγωγή ακριβότερη και μειώνει την ανταγωνιστικότητά τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ιδιαίτερα η ενέργεια αποτελεί μεγάλο βάρος για τη βιομηχανία.

Οι πολλαπλές όψεις του προβλήματος

Ο καθηγητής τονίζει ότι η ακρίβεια έχει πολλές πλευρές – κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές. Κάθε φορέας βλέπει το πρόβλημα από διαφορετική οπτική. Για παράδειγμα, μια ένωση καταναλωτών θα έχει άλλη άποψη από μια ένωση μεγάλων επιχειρήσεων. Γι’ αυτό χρειάζεται να ακούμε όλες τις απόψεις και να βασιζόμαστε σε αξιόπιστα δεδομένα για να κατανοούμε την πραγματική διάσταση του προβλήματος.

Διακοπές με περιορισμένο προϋπολογισμό

Η νέα πραγματικότητα φαίνεται και στον τρόπο που οι Έλληνες σχεδιάζουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών), το διαθέσιμο εισόδημα είναι περιορισμένο και το κόστος διαμονής και μετακίνησης έχει αυξηθεί. Πολλοί καταναλωτές, για να εξοικονομήσουν, επιλέγουν να μαγειρεύουν μόνοι τους και να αγοράζουν τρόφιμα από σούπερ μάρκετ, φούρνους ή τοπικά μαγαζιά.

Ενίσχυση της τοπικής αγοράς

Παρ' όλο που μειώνεται η συνολική δαπάνη, οι αγορές από τοπικά καταστήματα βοηθούν την τοπική οικονομία. Έτσι, δημιουργείται μια θετική αλυσίδα: ο τουρίστας εξοικονομεί και ταυτόχρονα στηρίζει μικρές επιχειρήσεις.

Τι δείχνουν τα στοιχεία της έρευνας

Η έρευνα έγινε τον Ιούνιο του 2025 με 800 συμμετέχοντες από όλη την Ελλάδα. Από αυτούς, το 52% δήλωσε ότι δεν σκοπεύει να κάνει φέτος διακοπές, ενώ το 48% σκοπεύει να πάει, αλλά με περιορισμένο προϋπολογισμό. Οι φετινές διακοπές, λοιπόν, δεν είναι όπως παλιά, αλλά χαρακτηρίζονται από φειδώ και συνειδητή κατανάλωση.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

14 July 2025
Banner