Meat News #136
ΗΠΑ-Ε.Ε.: Δασμοί και οι επιπτώσεις στην επισιτιστική ασφάλεια
Related Articles
Οι εμπορικές εντάσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών αναμένεται να έχουν σημαντικές συνέπειες για την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ, καθώς η κλιμάκωση των δασμών επηρεάζει έναν από τους πιο σημαντικούς τομείς της παγκόσμιας οικονομίας: τον αγροδιατροφικό τομέα.
Με την πρόσφατη ανακοίνωση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για την αναστολή των νέων δασμών για 90 ημέρες, αλλά και την αυξημένη πίεση στις εισαγωγές από την Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε μια περίοδο αβεβαιότητας, με τους αγρότες και τους παραγωγούς τροφίμων να ανησυχούν για τις επιπτώσεις στους τομείς τους και στις διατροφικές αλυσίδες τους.
Η τρέχουσα κατάσταση των εμπορικών εντάσεων
Η νέα φάση των εμπορικών εντάσεων ξεκίνησε όταν η κυβέρνηση Τραμπ αποφάσισε να επιβάλει νέους δασμούς σε εισαγόμενα προϊόντα με στόχο την ενίσχυση της αμερικανικής αγροτικής παραγωγής. Στη διάρκεια μιας ομιλίας του στο Κογκρέσο, ο Τραμπ ανέφερε ότι οι εξωτερικές εισαγωγές γεωργικών προϊόντων θα είναι αδύνατον να ανταγωνιστούν τα αμερικανικά προϊόντα. Οι δασμοί που επιβλήθηκαν στις 2 Απριλίου 2025 για αγροτικά προϊόντα και στις 12 Μαρτίου 2025 για άλλα υλικά, όπως χάλυβας και αλουμίνιο, εντάθηκαν με την επιβολή 10% δασμού σε όλες τις εισαγωγές από την Ε.Ε..
Αν και η Ε.Ε. προσέφερε μια συμφωνία για την κατάργηση των δασμών στα βιομηχανικά προϊόντα, η κατάσταση παρέμεινε τεταμένη, με την Ε.Ε. να επιβάλλει αντίμετρα, περιλαμβάνοντας δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα όπως αμύγδαλα, χυμό πορτοκαλιού και πολυτελή σκάφη αναψυχής. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δήλωσε ότι η Ε.Ε. είναι έτοιμη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της, παρά την αποτυχία των διπλωματικών προσπαθειών να αποφευχθεί η κλιμάκωση.
Επισιτιστική ασφάλεια στην Ε.Ε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας από τους μεγαλύτερους παγκόσμιους παραγωγούς και εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων. Παρ’ όλο που η Ε.Ε. έχει θετικό εμπορικό ισοζύγιο στον τομέα των γεωργικών προϊόντων, η επισιτιστική ασφάλεια παραμένει ένα περίπλοκο ζήτημα. Η Ε.Ε. εξαρτάται από εισαγωγές για ορισμένα προϊόντα, όπως πρωτεΐνες υψηλής ποιότητας, ενώ οι δασμοί που επιβάλλει η Ε.Ε. ως απάντηση στους Αμερικανούς μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τις τιμές αυτών των προϊόντων. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ε.Ε. εισάγει μέχρι και 6 εκατομμύρια τόνους σόγιας από τις ΗΠΑ, γεγονός που υπογραμμίζει την εξάρτηση της ΕΕ από την αμερικανική παραγωγή.
Το νέο σχέδιο της Ε.Ε. για την αυτονομία στην αγροδιατροφή
Η Ε.Ε. προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή της από εισαγωγές τροφίμων και να προωθήσει την εγχώρια παραγωγή, ενισχύοντας τη στρατηγική σημασία της επισιτιστικής ασφάλειας. Σύμφωνα με την πρόβλεψη για την περίοδο 2024-2035, η Ε.Ε. αναμένεται να παραμείνει ένας ισχυρός εξαγωγέας, χάρη στη σταθεροποίηση της παραγωγής και την προσαρμογή στις κλιματικές συνθήκες. Ωστόσο, η ανάγκη για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, καθώς και η διαφοροποίηση των χωρών εισαγωγής, είναι πλέον πιο επείγουσα από ποτέ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει την ανάγκη για μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενα προϊόντα και έχει ξεκινήσει μια πρωτοβουλία για την ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγής πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης και τη διαφοροποίηση των προμηθευτών. Παράλληλα, εξετάζεται η προώθηση άλλων εναλλακτικών για την ενίσχυση της αυτονομίας της Ε.Ε.
Επιπτώσεις για τα ευρωπαϊκά προϊόντα
Οι δασμοί που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ και οι αντιδράσεις της Ε.Ε. αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά την ευρωπαϊκή παραγωγή, ειδικά στους τομείς που εξάγονται μεγάλες ποσότητες στις ΗΠΑ. Τα προϊόντα όπως το κρασί, το τυρί, το ελαιόλαδο και οινοπνευματώδη ποτά, τα οποία αντιπροσωπεύουν μεγάλα τμήματα των εξαγωγών της Ε.Ε., θα πληγούν ιδιαίτερα από την αύξηση των δασμών. Χώρες όπως η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ελλάδα, που παράγουν αυτά τα προϊόντα, θα αντιμετωπίσουν σημαντικές οικονομικές συνέπειες, καθώς οι δασμοί ενδέχεται να πλήξουν τις τοπικές οικονομίες.
Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Συνδικάτων Τροφίμων, Γεωργίας και Τουρισμού προειδοποίησε ότι οι δασμοί μπορεί να έχουν «καταστροφικές συνέπειες» για τις επιχειρήσεις και για την επισιτιστική ασφάλεια. Η αύξηση των δασμών θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τις τιμές των αγροτικών προϊόντων για τους καταναλωτές και να οδηγήσει σε ελλείψεις προϊόντων στην αγορά.
Αντίμετρα και επιπτώσεις για την ευρωπαϊκή γεωργία
Εάν η Ε.Ε. επιβάλει αντίμετρα, αναμένονται αυξήσεις στις τιμές για προϊόντα όπως η σόγια και οι ζωοτροφές, που χρησιμοποιούνται εκτενώς από τους Ευρωπαίους αγρότες. Οι υψηλότεροι δασμοί μπορεί να αυξήσουν το κόστος παραγωγής για τα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα, περιπλέκοντας τις αλυσίδες εφοδιασμού και ενδεχομένως αποτρέποντας τη χρήση αμερικανικού εξοπλισμού που είναι αναγκαίος για την εκσυγχρονισμένη γεωργία στην Ε..Ε.
Αν και οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες γεωργικών μηχανημάτων παραμένουν ισχυρές, οι αυξημένοι δασμοί στα εισαγόμενα αμερικανικά προϊόντα ενδέχεται να εμποδίσουν την πρόσβαση των Ευρωπαίων αγροτών σε κρίσιμο εξοπλισμό, κάτι που θα μπορούσε να περιορίσει την αποδοτικότητα και την καινοτομία στον τομέα της γεωργίας.
Η ένταση μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ δεν είναι απλώς μια σύγκρουση εμπορικής πολιτικής, αλλά μία κρίσιμη πρόκληση για την επισιτιστική ασφάλεια της Ευρώπης. Οι αγρότες, οι παραγωγοί και οι καταναλωτές ενδέχεται να βιώσουν σημαντικές επιπτώσεις από την κλιμάκωση των δασμών και των εμπορικών αντιπαραθέσεων, με τις τιμές των προϊόντων να αυξάνονται και την επισιτιστική ασφάλεια να τίθεται σε κίνδυνο. Η Ε.Ε. καλείται να ενισχύσει την αυτονομία της στον αγροδιατροφικό τομέα, να διαφοροποιήσει τις πηγές εισαγωγών και να προστατεύσει τις στρατηγικές της βιομηχανίες, ώστε να διασφαλίσει τη διατροφή του πληθυσμού της και την οικονομική σταθερότητα.
