Σταύρος Κελέτσης, υφ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων: Στόχος μας η στήριξη των κτηνοτρόφων και της κτηνοτροφίας της χώρας

Related Articles

Μια εφ’ όλης συζήτηση για τα προβλήματα που κινητοποίησαν τους αγρότες και κτηνοτρόφους, την ΚΑΠ, τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αλλά και τα προβλήματα της ελλειμματικής κτηνοτροφικής παραγωγής με τον υφυπουργό, αρμόδιο για την κτηνοτροφία, Σταύρο Κελέτση.

Συνέντευξη στη Λόλα Σκαλτσά. Δημοσιεύτηκε στο Meat News, No 124 (Μάρτιος 2024)

Meat News: Κύριε Κελέτση, οι αγρότες σε ολόκληρη την Ευρώπη διαμαρτύρονται και οι έντονες κινητοποιήσεις τους δείχνουν πως υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην πρωτογενή παραγωγή και μάλλον συσσωρευμένα αιτήματα που δεν έχουν εισακουσθεί εδώ και χρόνια. Πόσο εφικτή είναι η «πράσινη πολιτική» και πόσο θα κοστίσει στους Ευρωπαίους παραγωγούς και κατ’ επέκταση στους πολίτες;

Σταύρος Κελέτσης: Οι αγρότες ολόκληρης της Ευρώπης αντιμετωπίζουν σε γενικές γραμμές τα ίδια προβλήματα. Για αυτό βλέπετε να κινητοποιούνται και να ξεσηκώνονται ακόμη και σε χώρες που δεν μας είχαν συνηθίσει σε τέτοιου είδους κινητοποιήσεις στο παρελθόν. Τα προβλήματα έχουν να κάνουν κυρίως με το κόστος παραγωγής, τις τιμές παραγωγού αλλά και την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ. Πράγματι, η νέα ΚΑΠ είναι πολύ φιλόδοξη ως προς τους στόχους που έχει θέσει. Αποβλέπει στη βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη μέσω της άσκησης φιλοπεριβαλλοντικών πολιτικών και πρακτικών και την ψηφιοποίηση της γεωργίας. Η κατεύθυνση είναι σωστή. Όμως, ίσως έπρεπε να προβλεφθεί μεγαλύτερος χρόνος μετάβασης και προσαρμογής. Καθώς επίσης και ότι το κόστος της μετάβασης δεν μπορεί να πέσει όλο στις πλάτες των Ευρωπαίων αγροτών. Χρειάζονται πολιτικές στήριξης και ενίσχυσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι μια συζήτηση που ήδη έχει ξεκινήσει στα ευρωπαϊκά όργανα και μάλιστα με πρωτοβουλία και της Ελλάδας.

Meat News: Μαζί με την Ευρώπη και η χώρα μας. Πόσο δίκαια, κατά τη γνώμη σας, είναι τα αιτήματα των Ελλήνων αγροτών και ποια είναι η λύση; Τι προτείνει η κυβέρνηση και μπορεί άμεσα να εφαρμόσει;

Σταύρος Κελέτσης: Τα αιτήματα των Ελλήνων αγροτών στην πλειοψηφία τους είναι δίκαια και αφορούν όπως είπα το κόστος παραγωγής, πετρέλαιο και ενέργεια, τις τιμές που εισπράττουν πουλώντας τα προϊόντα τους αλλά και τις δυσλειτουργίες που παρουσιάστηκαν κατά το πρώτο έτος εφαρμογής της νέας ΚΑΠ. Από την πλευρά της η Κυβέρνηση, ούσα πάντα ανοιχτή στο διάλογο με τους αγρότες, και μάλιστα στο υψηλότερο επίπεδο αυτό του πρωθυπουργού, αναγνωρίζοντας τα προβλήματα και το δίκαιο του αγώνα, ανακοίνωσε σημαντικά μέτρα που αφορούν στο κόστος παραγωγής –όπως επιστροφή στο πετρέλαιο, χαμηλότερη τιμή στο ρεύμα– κινούμενη βέβαια μέσα στα περιοριστικά όρια που θέτουν τα δημοσιονομικά της χώρας. Θεωρώ ότι τα μέτρα αυτά, μπορεί να μην ικανοποιούν στο 100% τα αιτήματα των αγροτών μας, αποτελούν όμως ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της ανακούφισης και της επίλυσης των προβλημάτων τους.

Meat News: Η ΚΑΠ προσαρμόζεται στις ανάγκες κάθε χώρας ή είναι ένα μοντέλο που ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη; Κι αν ισχύει το δεύτερο, πόσο εξυπηρετεί τα ελληνικά συμφέροντα;

Σταύρος Κελέτσης: Κάθε φορά, πριν οι χώρες της Ένωσης συμφωνήσουν σε μια καινούργια Κοινή Αγροτική Πολιτική, προηγείται ένα στάδιο μακρών διαπραγματεύσεων και συζητήσεων σχετικά με τους στόχους και τα μέτρα της πολιτικής αυτής. Εκεί όπως καταλαβαίνετε, κάθε χώρα προσπαθεί να υπηρετήσει με τον καλύτερο τρόπο τα δικά της συμφέροντα και φυσικά, τις περισσότερες φορές σχηματίζονται συμμαχίες που εξυπηρετούν κοινά συμφέροντα. Ο πιο γνωστός διαχωρισμός είναι γνωστός ως οι χώρες του Βορρά και οι χώρες του Νότου. Χωρίς πάντοτε αυτό να είναι ο κανόνας. Επίσης, οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν να κάνουν μόνο με τα κράτη-μέλη αλλά και τις πολιτικές ομάδες στο επίπεδο της Ένωσης. Κάποιες ομάδες υποστηρίζουν συγκεκριμένες πολιτικές -όπως την ταχύτερη πράσινη μετάβαση- τις οποίες καταφέρνουν να περάσουν παρά τις επιφυλάξεις άλλων πολιτικών δυνάμεων. Από την άλλη όταν υπάρξει η συμφωνία, η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ από τα κράτη-μέλη αντιλαμβάνεστε ότι είναι υποχρεωτική. Στην πορεία ελάχιστες αλλαγές και βελτιώσεις μπορούν να υπάρξουν, αφού επέλθει και πάλι συμφωνία σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ελλάδα με τη νέα ΚΑΠ κατάφερε να διατηρήσει τους ίδιους ακριβώς πόρους που είχε και στην προηγούμενη –πάνω από 19 δισ.– κι αυτό ήταν ένα μεγάλο πολιτικό επίτευγμα αν σκεφτεί κανείς ότι οι περισσότερες χώρες είδαν σημαντική μείωση των πόρων τους. Τα χρήματα αυτά θα καταλήξουν και πάλι στους Έλληνες αγρότες, απλώς μέσω άλλων μηχανισμών και δράσεων σε σχέση με την προηγούμενη ΚΑΠ.

Meat News: Υπάρχει μια τάση μείωσης της κτηνοτροφικής παραγωγής στη χώρα μας εδώ και αρκετά χρόνια η οποία, έτσι κι αλλιώς, είναι αρκετά ελλειμματική. Θα μπορούσε να αναστραφεί αυτή η κατάσταση;

Σταύρος Κελέτσης: Πράγματι η κτηνοτροφία μας μπορεί να έχει καλύτερο μέλλον αν σκεφτεί κανείς ότι στους περισσότερους τομείς της ως χώρα –αν εξαιρέσει κανείς την πτηνοτροφία– είμαστε ελλειμματικοί. Όμως αυτό πρέπει να γίνει σε νέες σύγχρονες βάσεις. Γυρνώντας την Ελλάδα το τελευταίο διάστημα συναντώ όλο και περισσότερες σύγχρονες μικρού και μεσαίου μεγέθους κτηνοτροφικές μονάδες, που τις κατέχουν νέοι κυρίως άνθρωποι, που αξιοποίησαν τις δυνατότητες χρηματοδότησης από τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Νέες μονάδες σύγχρονες, αυτοματοποιημένες. Αυτούς τους νέους κτηνοτρόφους θέλουμε να τους στηρίξουμε αλλά και να τους αυξήσουμε. Να μπουν κι άλλοι στο χώρο. Για αυτό και στις περιπτώσεις της Θεσσαλίας και του Έβρου μετά τις φοβερές καταστροφές –και προκειμένου να μείνουν οι κτηνοτρόφοι στον τόπο τους και τη δουλειά τους– καταστρώσαμε το Μέτρο 5.2 με το οποίο καλύπτουμε στους συμμετέχοντες το 100% του κόστους αναπλήρωσης και αποκατάστασης των κοπαδιών τους και των υποδομών τους. Ένα πρόγραμμα αποκατάστασης ύψους κατ’ αρχήν 45 εκατομμυρίων που παρόμοιό του δεν έχει ξαναϋπάρξει στη χώρα. Παράλληλα, πριν από λίγες μέρες ψηφίσαμε στη Βουλή Νόμο που προβλέπει την δημιουργία Κτηνοτροφικών Ζωνών και Πάρκων. Στόχος μας η στήριξη των κτηνοτρόφων και της κτηνοτροφίας της χώρας.

Meat News: Στο νόμο αυτό είδαμε και τα αγροτικά Επιμελητήρια. Θα μπορούσατε να μας εξηγήσετε το σκεπτικό του υπουργείου πάνω στο συγκεκριμένο θέμα; Ποιο είναι το όφελος που θα αποκομίσουν οι Έλληνες αγρότες από το συγκεκριμένο θεσμό και ποιες είναι οι μέχρι στιγμής αντιδράσεις τους;

Σταύρος Κελέτσης: Αυτό που προβλέψαμε στο νέο Νόμο είναι η δυνατότητα ίδρυσης αγροτικών τμημάτων στα κατά τόπους Επιμελητήρια. Στόχος είναι η ανάδειξη της αγροτικής οικονομίας ως διακριτού επιχειρηματικού τομέα στα επιμελητήρια και η ώσμωση με τους θεσμούς της αγοράς. Παράλληλα, προβλέψαμε την δυνατότητα σύστασης Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων εντός των Επιμελητηρίων, εργαλείο χρήσιμο για τη στήριξη της χάραξης εθνικής αγροτικής πολιτικής.

Meat News: Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία/εμπόδιο που αντιμετωπίζει το ΥΠΑΑΤ αυτή τη στιγμή στην υλοποίηση των προγραμμάτων του; Πόσο παρεμβατική είναι η Ε.Ε. πάνω στις ελληνικές αποφάσεις και πώς το αντιμετωπίζετε; Π.χ. το είδαμε να συμβαίνει στη Γαλλία με συγκεκριμένο φυτοφάρμακο για τα σακχαροκάλαμα αλλά και στην απόφαση της Ιταλίας να απαγορεύσει την κατασκευή εργοστασίου κυτταρικού κρέατος. Και στις δύο περιπτώσεις παρενέβη η Ε.Ε. ακυρώνοντας τις εθνικές αποφάσεις.

Σταύρος Κελέτσης: Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κανόνες που τους τηρεί αυστηρά. Και αυτό είναι λογικό, από τη στιγμή που εφαρμόζονται μέτρα και πολιτικές που έχουν προσυμφωνηθεί. Μερικές φορές βέβαια –κι αυτό ίσως είναι το μειονέκτημα, όχι ο έλεγχος– οι διαδικασίες που εφαρμόζονται είναι άκρως γραφειοκρατικές και χρονοβόρες. Εκεί νομίζω είναι ένα αδύνατο σημείο στη λειτουργία της Ένωσης που πρέπει να βελτιωθεί. Κατά τα λοιπά, εμείς φροντίζουμε να λειτουργούμε τηρώντας τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυρίως να «εκμεταλλευόμαστε» όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία της κοινής αγροτικής και αλιευτικής πολιτικής. Στόχος μας να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ που μπορεί να κατευθυνθεί στην ελληνική αγροτική οικονομία και τον Έλληνα Αγρότη.

Μeat News: H ΕU MED9, η πρωτοβουλία συνεννόησης των υπουργών Γεωργίας των 9 χωρών, είναι ένα θεσμικό όργανο πλέον και μάλιστα με πρωτοβουλία της χώρας μας. Ποιες είναι οι προσδοκίες της κυβέρνησης απ’ αυτό;

Σταύρος Κελέτσης: Όπως σας είπα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης πάντα δημιουργούνται συμμαχίες μεταξύ χωρών-μελών που αντιμετωπίζουν κοινά προβλήματα. Επιπλέον η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ ανέδειξε στην πράξη θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν και ενδεχομένως αλλαγές και προσαρμογές που πρέπει να γίνουν. Η Ελλάδα και ο Έλληνας Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης πρωτοστάτησε στη συσπείρωση των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, γνωστή ως ομάδα EU MED-9, που για πρώτη φορά συνεδρίασαν με ελληνική πρωτοβουλία στις Βρυξέλλες τον Ιανουάριο και τώρα ακολουθεί μια δεύτερη συνεδρίαση με θέμα συζήτησης ακριβώς την τροποποίηση της ΚΑΠ. Ταυτόχρονα, το πρόβλημα έχει θέσει και η Βελγική Προεδρία και θα αποτελέσει θέμα συζήτησης στο επόμενο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας. Ευελπιστούμε ότι όλα τα κράτη-μέλη θα κατανοήσουν τις επιφυλάξεις και τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν στην πράξη ώστε να υπάρξουν οι απαραίτητες αλλαγές και βελτιώσεις. Η Ελλάδα, όπως καταλαβαίνετε, πρωτοστατεί σε αυτήν την προσπάθεια, γιατί κατανοεί -και το λέγαμε από την πρώτη στιγμή– ότι η μετάβαση θα είναι επίπονη και δεν θα πρέπει το κόστος της να το επωμιστούν οι Ευρωπαίοι αγρότες!