Τα λόμπι, το Nutri-Score και οι κίνδυνοι για την υγεία των Ευρωπαίων

23 December 2024

Τα λόμπι, το Nutri-Score και οι κίνδυνοι για την υγεία των Ευρωπαίων

Ο Serge Hercberg, καθηγητής διατροφής στη Σορβόννη και δημιουργός του συστήματος Nutri-Score, αναδεικνύει ένα μείζον διατροφικό πρόβλημα στην Ευρώπη. Το ζήτημα δεν περιορίζεται στην υπερβολική κατανάλωση κρέατος, ζάχαρης ή αλατιού, ούτε στην ανεπαρκή πρόσληψη φρούτων, λαχανικών και δημητριακών ολικής άλεσης. Το πραγματικό πρόβλημα είναι η εξαπάτηση από τα λόμπι των αγροδιατροφικών επιχειρήσεων, τα οποία αντιστέκονται σθεναρά στις αλλαγές που στοχεύουν στην προστασία της δημόσιας υγείας.

Τα λόμπι εμποδίζουν την εφαρμογή ουσιωδών μέτρων, όπως η αλλαγή στον ΦΠΑ, οι περιορισμοί στη διαφήμιση ανθυγιεινών τροφίμων και η ευρύτερη υιοθέτηση του Nutri-Score. Το Nutri-Score, που εφαρμόστηκε στη Γαλλία το 2017, θεωρήθηκε υποψήφιο για πανευρωπαϊκό πρότυπο σήμανσης τροφίμων. Ωστόσο, από το 2022, η εφαρμογή του έχει ουσιαστικά παγώσει λόγω αντιστάσεων, κυρίως από την Ιταλία.

Η Ιταλία, επικαλούμενη πολιτιστικούς και οικονομικούς λόγους, προωθεί το σύστημα NutrInform, το οποίο παρουσιάζει πληροφορίες για τις θερμίδες, τα λιπαρά, τη ζάχαρη και το αλάτι, αντί για συνολική βαθμολογία. Ο Hercberg θεωρεί το NutrInform λιγότερο αποτελεσματικό, αλλά δηλώνει ανοιχτός σε εναλλακτικές που μπορούν να υπερβούν τα μειονεκτήματα του Nutri-Score.

Το πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο

Η υποστήριξη προς το Nutri-Score έχει μειωθεί σημαντικά, με μόνο έξι χώρες της Ε.Ε. –Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο και Κάτω Χώρες– να συνεχίζουν να το συνιστούν. Αντίθετα, η Πορτογαλία απέσυρε την υποστήριξή της το καλοκαίρι του 2024. Ο Hercberg αποδίδει την αντίδραση σε "γαστρολαϊκισμό" – μια πολιτική ρητορική που χρησιμοποιεί πολιτιστικούς συμβολισμούς για να υπονομεύσει πρωτοβουλίες όπως το Nutri-Score.

Η αντιπαράθεση εντείνεται ενόψει των ευρωεκλογών, με ακροδεξιά κόμματα να στηρίζουν τη διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας και την απόρριψη πανευρωπαϊκών κανονισμών. Αυτή η στάση ενισχύεται από ισχυρές αγροτικές ενώσεις, όπως η Copa-Cogeca, που υποστηρίζουν τα παραδοσιακά προϊόντα, όπως το ελαιόλαδο, τα τυριά και τα κρέατα.

Οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο έχει καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εφαρμόσει πιο αυστηρά μέτρα για τη διατροφική σήμανση. Παρά τις προειδοποιήσεις, οι νέοι Επίτροποι για τη Γεωργία και την Υγεία φαίνεται να έχουν παγώσει τη σχετική νομοθετική πρόταση. Ο Hercberg επισημαίνει ότι η καθυστέρηση αυτή είναι παράλογη, δεδομένου ότι οι κακές διατροφικές συνήθειες κοστίζουν σχεδόν 1 τρισεκατομμύριο ευρώ ετησίως σε κρυφά κόστη υγείας.

Προοπτικές και κίνδυνοι

Οι χώρες του Νότου, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία, παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας και υπερβαρότητας. Παρά τις προκλήσεις, ο Hercberg παραμένει αισιόδοξος για την προώθηση συστημάτων που βάζουν τη δημόσια υγεία πάνω από τα οικονομικά συμφέροντα. "Το μεγάλο πρόβλημα στην Ευρώπη", καταλήγει, "είναι η αδυναμία να υπερβούμε την επιρροή των λόμπι και να προτάξουμε την υγεία των πολιτών."
Πηγή: ot.gr

23 December 2024