Meat News #136
Σήμα κινδύνου για την ΚAΠ από την Copa Cogeca
Related Articles
Έντονη ανησυχία προκαλούν οι νέες κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη μελλοντική χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚAΠ), σύμφωνα με επιστολή που απέστειλε η Copa-Cogeca – η κορυφαία συνομοσπονδία ευρωπαϊκών αγροτικών και συνεταιριστικών οργανώσεων – στην Πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Στην επιστολή επισημαίνεται πως οι σχεδιασμοί για δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού ταμείου, που ουσιαστικά καταργεί τους δύο βασικούς πυλώνες της ΚΑΠ – το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) – συνιστούν δομική απειλή για τη συνοχή και τη λειτουργικότητα της ευρωπαϊκής αγροτικής στρατηγικής.
Μια αλλαγή που κλονίζει τα θεμέλια
Η συζήτηση που εξελίσσεται εν όψει της παρουσίασης του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) τον Ιούλιο του 2025 φέρνει στο προσκήνιο μια πιθανή “συγκέντρωση” των αγροτικών χρηματοδοτικών εργαλείων σε ένα ενιαίο ταμείο. Όπως υπογραμμίζει η Copa-Cogeca, μια τέτοια αλλαγή δεν είναι τεχνικής φύσεως, αλλά αποτελεί “θεμελιώδη μεταβολή” στη διακυβέρνηση των κοινοτικών πόρων και κινδυνεύει να υπονομεύσει την ανταγωνιστικότητα, τη διατροφική ασφάλεια και την ευρωπαϊκή αυτάρκεια.
Η κατάργηση των δύο πυλώνων της ΚΑΠ θα σήμαινε την απώλεια της συνοχής και της κοινής πολιτικής βάσης στην οποία βασίζεται η γεωργία της Ευρώπης. Όπως αναφέρει η επιστολή, αυτό θα έχει εκτεταμένες συνέπειες στην αγροτική παραγωγή, στην ασφάλεια των τροφίμων αλλά και στη βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών, ειδικά των πιο απομακρυσμένων και μειονεκτικών.
Ζητούνται μηχανισμοί αντίδρασης και ευελιξίας
Η Copa-Cogeca καλεί την Επιτροπή να προβλέψει στο νέο ΠΔΠ έναν αυτόματο, ευέλικτο μηχανισμό ταχείας προσαρμογής, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη τα πραγματικά ποσοστά πληθωρισμού και όχι απλώς προβλέψεις, ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα και η διαχρονικότητα των ενισχύσεων.
Στόχος είναι η αποτροπή χρηματοδοτικών κενών που θα μπορούσαν να πλήξουν τη σταθερότητα των παραγωγών, των συνεταιρισμών και των αγροτικών περιοχών, ιδίως σε περιόδους κρίσεων ή απρόβλεπτων οικονομικών πιέσεων.
Το διακύβευμα: περισσότερα από κονδύλια
Πέρα από τη γραφειοκρατία και τη διαχείριση των πόρων, η πρόταση για ενοποίηση των ταμείων της ΚΑΠ αγγίζει τον πυρήνα της κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής. Η ΚΑΠ, από τη σύστασή της τη δεκαετία του 1960, λειτουργεί ως η βάση της ευρωπαϊκής επισιτιστικής στρατηγικής, με τους δύο πυλώνες της να εξυπηρετούν διαφορετικούς, αλλά συμπληρωματικούς, στόχους: οι άμεσες ενισχύσεις και η στήριξη των αγορών από τη μία, και η αγροτική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή από την άλλη.
Η μετάβαση σε έναν νέο σχεδιασμό, χωρίς σαφείς εγγυήσεις και χωρίς κοινή στρατηγική, εγκυμονεί τον κίνδυνο αποσύνδεσης των κρατών-μελών από μια ενιαία ευρωπαϊκή προσέγγιση. Αυτό θα μπορούσε να εντείνει τις ανισότητες μεταξύ των χωρών και να ενισχύσει την πόλωση εντός της Ένωσης.
Η Ελλάδα στο στόχαστρο των εξελίξεων
Για χώρες όπως η Ελλάδα, οι επιπτώσεις μιας τέτοιας εξέλιξης μπορεί να αποβούν καταστροφικές. Η ελληνική γεωργία στηρίζεται κατά κύριο λόγο στα κοινοτικά κονδύλια, με άμεσες ενισχύσεις που υπερβαίνουν τα 2 δισ. ευρώ ετησίως. Παράλληλα, το ΕΓΤΑΑ αποτελεί ζωτικό εργαλείο για τη στήριξη της υπαίθρου, τη δημιουργία υποδομών, την ενίσχυση της απασχόλησης και την αποτροπή της ερήμωσης των αγροτικών περιοχών.
Η κατάργηση των δύο ταμείων και η εισαγωγή ενός ασαφούς ενιαίου μηχανισμού θα δημιουργήσει ανασφάλεια στη χρηματοδότηση, διοικητική σύγχυση και ενδεχομένως άνιση μεταχείριση απέναντι σε χώρες με χαμηλότερες δυνατότητες, όπως η Ελλάδα.
Κίνδυνοι για την ύπαιθρο και τη διατροφική κυριαρχία
Χωρίς σαφή και σταθερά εργαλεία στήριξης, η αγροτική παραγωγή σε μειονεκτικές και ορεινές περιοχές κινδυνεύει να συρρικνωθεί. Αυτό θα ενισχύσει τη μετακίνηση προς τα αστικά κέντρα και θα αποδυναμώσει ακόμα περισσότερο τις τοπικές κοινότητες. Επιπλέον, η μείωση της εγχώριας παραγωγής τροφίμων θα αυξήσει την εξάρτηση της χώρας – και της Ε.Ε. – από εισαγωγές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε περιόδους γεωπολιτικής αστάθειας.
Σοβαρές κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις
Η απώλεια της σταθερότητας στην ύπαιθρο δεν είναι απλώς ένα αγροτικό ζήτημα. Μπορεί να οδηγήσει σε πολιτική αποσταθεροποίηση, ενίσχυση της λαϊκής δυσαρέσκειας και περαιτέρω αποξένωση από την ευρωπαϊκή ιδέα. Η ευρωπαϊκή συνοχή δοκιμάζεται και η ΚAΠ παραμένει ένας από τους λίγους κοινούς θεσμούς που ενώνει τις κοινωνίες των κρατών-μελών.
Αν χαθεί η ΚΑΠ όπως τη γνωρίζουμε, οι επιπτώσεις δεν θα περιοριστούν στο αγροτικό εισόδημα, αλλά θα διαπεράσουν την ίδια τη συνοχή και τη σταθερότητα της Ε.Ε.
Πηγή: agrocapital.gr
