Ο απολογισμός της αγοράς κρέατος για το 2020
Related Articles
Οι επιπτώσεις και οι αλλαγές που έφερε η πανδημία. Μιλούν: Γ. Αργυρίου, Γ. Κασίδης, Δ. Παρράς, Χρ. Πιρπιρής, Γ. Φασουλάς
Οι σημαντικές ανατροπές που επέφερε στη ζωή και την οικονομία η έλευση της πανδημίας αφήνουν τα σημάδια τους και στην αγορά του κρέατος. Με σημαντικές απώλειες στο χώρο της εστίασης που βιώνει παρατεταμένα lockdown, αλλά με το λιανεμπόριο να λειτουργεί κανονικά και να απορροφά ένα μέρος αυτών των απωλειών. Το αποτύπωμα των αλλαγών που σημειώθηκαν την προηγούμενη χρονιά, τις νέες συνήθειες και τάσεις που παρατηρήθηκαν, αλλά και τις συνέπειες στις επιχειρήσεις του κρέατος καταγράφει το Meat News μιλώντας με εκπροσώπους της αγοράς.
Δημοσιεύθηκε στο τεύχος No 89 του Meat News (Ιανουάριος 2021)
Γιώργος Αργυρίου, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Εμπορικών Αντιπροσώπων Κρέατος
Ευελπιστούμε στην ομαλοποίηση των αγορών το 2021
Meat News: Πώς κύλησε το 2020 για την αγορά κρέατος; Ποιες ήταν οι συνέπειες από την πανδημία στο εμπόριο κρέατος;
Στην αγορά του νωπού κρέατος, δηλαδή κρεοπωλείο και σούπερ μάρκετ, το πρώτο τρίμηνο του 2020 ήταν μια φυσιολογική περίοδος. Με το πρώτο lockdown, όπως ήταν αναμενόμενο, υπήρξε μεγάλη ζήτηση νωπού κρέατος για 2-3 εβδομάδες και μετά ομαλοποιήθηκε η αγορά σε κανονικά επίπεδα. Από τότε ακολούθησε μια σχετική κανονικότητα, με τις αναμενόμενες διακυμάνσεις – οι δυο πρώτες εβδομάδες του μήνα είναι σχετικά καλές λόγω της πληρωμής μισθών και συντάξεων και οι άλλες δυο έως το τέλος του μήνα, σχετικά υποτονικές λόγω μειωμένης αγοραστικής ικανότητας. Σημειωτέον ότι οι προσφορές πλέον είναι εβδομαδιαίες, είτε σε μεγάλες αλυσίδες κρεοπωλείων, είτε στα σούπερ μάρκετ, κάτι που το βλέπουμε όλοι με τα τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά σποτ για προσφορά σε κάποιο είδος κρέατος.
Για το κατεψυγμένο κρέας το 2020 ήταν μια άσχημη χρονιά, δεδομένων των περιορισμών που είχε όλη η αγορά HORECA και ιδιαίτερα ο τουριστικός κλάδος. Ο ξενοδοχειακός κλάδος δούλεψε στο 20-30% της δυναμικότητάς του ενώ ο κλάδος της εστίασης βιώνει μεγάλα διαστήματα lockdown, με δραματική μείωση του κύκλου εργασιών του. Η εστίαση επηρεάζει αρκετά και το νωπό κρέας και τις επιχειρήσεις κρεατοσκευασμάτων.
Meat News: Σημειώθηκαν αλλαγές στα είδη κρέατος; Ποιες είναι οι τάσεις που έχουν καταγραφεί;
Η ζήτηση είναι περίπου στα συνηθισμένα επίπεδα. Στο χοιρινό, παρά τις πτωτικές τιμές, δεν υπάρχει ανάλογη αύξηση ζήτησης. Τα πουλερικά εξακολουθούν και έχουν καθημερινή ζήτηση από τον καταναλωτή. Ίσως στο μοσχάρι να παρατηρήθηκε κάποια μεγαλύτερη ζήτηση σε ορισμένα τεμάχια, λόγω του παρατεταμένου lockdown, οπότε ο καταναλωτής μαγειρεύει περισσότερο στο σπίτι του.
Meat News: Στη διάρκεια της πανδημίας άλλαξε κάτι στις συμπεριφορές των σφαγείων του εξωτερικού;
Τα σφαγεία του εξωτερικού είχαν μια κανονική προσφορά κρέατος, εκτός κάποιων εβδομάδων το Σεπτέμβριο – Οκτώβριο που παρουσιάσθηκαν μικρές ελλείψεις κυρίως στο μοσχάρι. Γενικά δεν υπήρξαν ελλείψεις σε κανένα είδος κρέατος. Αυτό που καταγράφηκε είναι κυρίως τον Ιούλιο - Αύγουστο κάποια κρούσματα κορωνοϊού σε αλυσίδες σφαγής ή αποστέωσης. Αυτές οι μονάδες όπως ξέρετε είναι υψηλού κινδύνου για την μετάδοση του κορωνοϊού και αναγκάστηκαν στα πλαίσια των μέτρων ασφαλείας να μειώσουν τις εργασίες τους ή και να κλείσουν ορισμένες από αυτές για λίγες μέρες ή και εβδομάδες. Τέτοια θέματα παρατηρήθηκαν στη Γερμανία, τη Δανία, την Ολλανδία, την Γαλλία. Γενικά τα περισσότερα εργοστάσια κρέατος προσπαθούν να μειώσουν τις εργασίες αποστέωσης και να πουλήσουν τα τεμάχια με κόκκαλο και αυτή είναι μια τάση που συνεχίζεται έως σήμερα.
Ως προς τις τιμές υπήρξε μια σημαντική πτώση τιμών στο χοιρινό, που έχει φθάσει σε ιστορικά χαμηλά. Η τάση αυτή προϋπήρχε το 2019, αλλά προς το τέλος του υπήρξε μια ομαλοποίηση. Αυτή η αναστάτωση προκλήθηκε από την αγορά της Κίνας, η οποία λόγω της αυξημένης ζήτησης συνέβαλε στην αύξηση των τιμών στο νωπό και στο κατεψυγμένο χοιρινό, μέχρι που μείωσε πολύ τις ευρωπαϊκές εισαγωγές και οδήγησε σε συσσώρευση μεγάλων ποσοτήτων χοιρινού στην ευρωπαϊκή παραγωγή, που έπρεπε να διοχετευθεί εντός Ευρώπης. Η ευρωπαϊκή αγορά δεν είχε την ανάλογη απορρόφηση, οι αποθηκευτικοί χώροι γέμισαν με κατεψυγμένα και οι τιμές συμπιέστηκαν πάρα πολύ. Η πτώση αυτή των τιμών αφορά και την εγχώρια παραγωγή. Παρόλα αυτά δεν έχει παρατηρηθεί αύξηση της κατανάλωσης, το αντίθετο θα έλεγα.
Κάποια άλλη αλλαγή στην αλυσίδα διάθεσης του κρέατος δεν έχει παρατηρηθεί. Ας σημειώσουμε ότι και οι εγχώριες μονάδες αποστέωσης και τυποποίησης κρέατος έχουν λάβει ανάλογα αυστηρά μέτρα ασφαλείας και ίσως κάποιες από αυτές έχουν μειώσει τους ρυθμούς παραγωγής. Ευτυχώς δεν είχαμε στη χώρα μας ιδιαίτερα κρούσματα στη βιομηχανία του κρέατος, ανάλογα με αυτά που έγιναν γνωστά σε μεγάλες επιχειρήσεις του εξωτερικού.
Meat News: Υπάρχει κάποια πρόβλεψη για την νέα χρονιά; Αναμένονται κάποιες αλλαγές στην αγορά κρέατος;
Η νέα χρονιά είναι σίγουρα μια νέα πραγματικότητα. Όλα περιστρέφονται γύρω από το βαθμό αντιμετώπισης του Covid. Αν τα πράγματα ομαλοποιηθούν, αν όλη η Ευρώπη βγει από το lockdown και υπάρξει ομαλοποίηση των αγορών, κάτι που φυσικά δεν θα δούμε μέσα στον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο, υπάρχει κάποια συγκρατημένη ελπίδα και αισιοδοξία. Τα πράγματα είναι ρευστά ακόμα και θα εξαρτηθεί από το πρόγραμμα των εμβολιασμών και την μείωση των κρουσμάτων. Ο τουρισμός, που είναι το μεγάλο ζητούμενο για τη δική μας οικονομία, μακάρι να λειτουργήσει μετά το πρώτο εξάμηνο. Οι ελπίδες όλων στρέφονται στη φετινή τουριστική σεζόν που ελπίζουμε να μην έχει σχέση με την καταστροφική σαιζόν του 2020.
Χρήστος Πιρπιρής, Αντιπρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Εμπορικών Αντιπροσώπων Κρέατος
Το λιανεμπόριο κράτησε γερά και απορρόφησε σε μεγάλο βαθμό το κενό της εστίασης
Meat News: Πώς κύλησε το 2020 για την αγορά κρέατος;
Το 2020 ήταν μια χρονιά που ξεκίνησε με συγκρατημένη αλλά ευδιάκριτη αισιοδοξία παρά τα «βαρίδια» που άφησε πίσω του το 2019 μετά από τον γνωστό «εκτροχιασμό» της αγοράς λόγω Κίνας. Η χώρα έκανε επιτέλους κάποια πρώτα βήματα μετά από την κρίση πολλών ετών και η αγορά είχε όλα τα εχέγγυα για να αποκτήσει μια δυναμική που θα την οδηγούσε σε σταθερά θετικά πρόσημα.
Δυστυχώς, η πανδημία του κορωνοϊού χτύπησε, εκτός από την υγεία μας, και την παγκόσμια οικονομία, πράγμα που δεν άφησε αλώβητο και τον κλάδο του κρέατος.
Εξ αυτού του λόγου το 2020 ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για όλο τον πλανήτη, σε όλους τους τομείς του εμπορίου έτσι και στον τομέα τους κρέατος σε όλα τα στάδια του, παραγωγή – επεξεργασία – πώληση - διανομή.
Οι ανακατατάξεις και οι αλλαγές που ήρθαν με τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας, το κλείσιμο της εστίασης και γενικότερα της HORECA, δημιούργησαν δεδομένα και συνήθειες που όμοιά τους δεν είχαν παρουσιαστεί στο παρελθόν, παρά την εμπειρία της αγοράς σε δύσκολες καταστάσεις και εξωγενείς βλαπτικούς παράγοντες.
Πιο συγκεκριμένα, η αποτίμηση των επαγγελματιών του χώρου ποικίλει, όπως ποικίλει και η επίδραση των μέτρων που λήφθηκαν και του χρόνου που έγινε η επιβολή τους για την αντιμετώπιση του κοροναϊού. Η πληγή για τον χώρο της εστίασης είναι βαθιά και θα έχει δύσκολη πορεία ανάκαμψης. Από την άλλη το λιανεμπόριο κράτησε γερά και σε μεγάλο βαθμό απορρόφησε το κενό της κατανάλωσης που άφησε η εστίαση πίσω της.
Meat News: Υπάρχουν μετρήσιμα αποτελέσματα;
Τα αποτελέσματα των πωλήσεων είναι μετρήσιμα αλλά ακόμη δεν έχει γίνει η ακριβής αποτύπωσή τους. Επίσης δεν θα πρέπει να είναι άμεσα συγκρίσιμα με τις άλλες χρονιές διότι αυτό που συνέβη με τον covid 19 ήταν κάτι πρωτόγνωρο για όλο τον πλανήτη. Οπότε μπορούμε να πούμε ότι ήταν απλά μια χρονιά επιβίωσης για τις επιχειρήσεις. Στόχος μας ήταν να μείνουμε «ζωντανοί» και κυριολεκτικά και επιχειρηματικά, πράγμα το οποίο (ευτυχώς) το καταφέραμε και με το παραπάνω. Μπορούμε να πούμε ότι είμαστε «τυχεροί» γιατί ο κλάδος των τροφίμων, τελικά, αποδεικνύει ότι σε όλες τις κρίσεις καταφέρνει να επιβιώνει!
Meat News: Σημειώθηκαν αλλαγές στη προσφορά και ζήτηση στα είδη κρέατος; Ποιές είναι οι τάσεις που έχουν καταγραφεί;
Το σίγουρο είναι ότι οι αλλαγές αυτές που προαναφέρω, έφεραν και διαφοροποιήσεις στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Καθαρά εστιατορικά προϊόντα είδαν μεγάλες μειώσεις τιμών και αντίθετα αυξημένη προσφορά, ενώ η ανάγκη για οικονομικές λύσεις ήταν αυτή που καθόρισε το πλαίσιο στο οποίο κινήθηκε το εμπόριο. Βεβαίως και υπήρξαν αλλαγές στην προσφορά και ζήτηση στα είδη κρέατος, κυρίως λόγω της αλλαγής στις προτιμήσεις των καταναλωτών κατά την διάρκεια και των δύο lockdown .
Οι αιτίες για αυτό αν μπορούσαμε να τις βάλουμε σε τίτλους θα ήταν :
α. Η οικονομική κατάσταση των καταναλωτών όπου παρατηρήθηκε μια μεταφορά μεγάλου μέρους του οικογενειακού προϋπολογισμού στο τρόφιμο ιδιαίτερα κατά το 1ο lockdown.
β. Η αλλαγή του χάρτη πώλησης του κρέατος, με το μεγαλύτερο ποσοστό να μεταφέρεται στα Super Market και στα κρεοπωλεία της γειτονιάς. Αντίθετα με τις εταιρείες πώλησης επεξεργασίας κρέατος, τα εστιατόρια, τις ταβέρνες και τα παραδοσιακά ψητοπωλεία, όπου εκεί παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη πτώση τζίρου από 70% έως και 100%.
γ. Η αλλαγή πορείας ως προς την κατανάλωση του είδους, δηλαδή ανάμεσα στο μοσχάρι το χοιρινό και το κοτόπουλο ήταν επίσης αποτέλεσμα των παραπάνω λόγων.
Meat News: Άλλαξε κάτι στις συμπεριφορές των σφαγείων του εξωτερικού;
Βεβαίως και υπήρξε αλλαγή στην συμπεριφορά των σφαγείων (ποσότητες, τιμές, τρόπος λειτουργίας και συσκευασίας, ωράρια λειτουργίας κ.λπ.), προκειμένου να κρατήσουν, όσο ήταν εφικτό, την καλύτερη δυνατή ισορροπία.
Σε πάρα πολλά σφαγεία ο τρόπος λειτουργίας ήταν πολύ δύσκολος καθώς και τα μέτρα ασφαλείας που έλαβαν ήταν δρακόντεια. Λόγω της πανδημίας, μειώσανε προσωπικό ενώ αντίστοιχα αυξήσανε τις βάρδιες εργασίας ώστε να μην υπάρχει συγχρωτισμός στις γραμμές παραγωγής. Παρ’ όλα αυτά πολλά σφαγεία κλείσανε για μεγαλύτερο ή μικρότερο χρονικό διάστημα, από 2 εβδομάδες έως και 2 μήνες, προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες απολυμάνσεις των χώρων καθώς και οι εργασίες που απαιτούντο έτσι ώστε να επαναλειτουργήσουν με ασφάλεια. Το κόστος των ειδικών εγκαταστάσεων, βάσει των προδιαγραφών που είχαν υποχρέωση να τηρήσουν κατά την κατασκευή τους, ήταν πολύ υψηλό. Μάλιστα εξ όσων γνωρίζω από σφαγεία που εμείς αντιπροσωπεύουμε, δεν συμμορφώθηκαν απλώς με τους κανονισμούς του κράτους τους αλλά έλαβαν και επί πλέον μέτρα προστασίας, ακόμη πιο δαπανηρά. Μετά από όλα αυτά θα περίμενε κανείς να παρατηρηθεί μία αύξηση των τιμών ενώ συνέβη το αντίθετο. Είχαμε μεγάλη πτώση τιμών διότι το lock down δεν εφαρμόστηκε μόνο στη Ελλάδα αλλά και στις υπόλοιπες χώρες. Μειώθηκε κατά πολύ η ζήτηση από παντού με αποτέλεσμα να υπάρξει υπερπροσφορά. Λόγω όλων των ανωτέρω λοιπόν παρατηρήθηκαν αλλαγές στις τιμές (μεγάλη πτώση) και για κάποιες περιόδους και ελλείψεις συγκεκριμένων κωδικών (αδυναμία παραγωγής).
Για να αποσοβήσουν αυτήν την αλόγιστη πτώση και υπερπροσφορά, πολλές φάρμες και κατ΄επέκτασιν και πολλά σφαγεία (ίσως και όλα) αντέδρασαν με μείωση της προσφοράς, σε μια προσπάθεια συγκράτησης των τιμών, αν και αυτό ήταν αναγκαίο και λόγω της μείωσης του εξειδικευμένου εργατικού προσωπικού, το οποίο αποδείχθηκε μείζον πρόβλημα για την παραγωγή. Δυστυχώς όμως αυτή η αλόγιστη πτώση των τιμών δεν αποσοβήθηκε όπως ανέμεναν.
Meat News: Υπάρχει κάποια πρόβλεψη για την νέα χρονιά; Αναμένονται κάποιες αλλαγές στην αγορά κρέατος;
Αυτό που μένει για τη νέα χρονιά είναι σίγουρα ότι η αγορά πλέον έχει αλλάξει.
Είναι και άλλα πολλά προβλήματα που ο covid 19 κάλυψε, εθνικά και μη. Βλέπε Τουρκία – Ερντογάν που είναι και το βασικότερο πρόβλημα, αποτελέσματα εκλογών στις ΗΠΑ κ.λπ.
Η πρόβλεψη είναι πως ευελπιστούμε ότι μέσω του εμβολίου θα επιστρέψουμε σιγά σιγά στην κανονικότητα. Θα έλεγα ότι το πρώτο εξάμηνο θα κινηθούμε πάνω κάτω στα ίδια αν φυσικά δεν υπάρξουν κάποιες εκπλήξεις. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι μεγάλο ρόλο θα διαδραματίσει και ο δυνατός παίκτης της Παγκοσμίου Αγοράς που είναι η Κίνα. Σίγουρα ο χάρτης στην αγορά κρέατος θα συνεχίσει να παρουσιάζει αλλαγές.
Η κατανάλωση θα έχει διχασμένη πορεία. Από τη μία θα υπάρχει η ζήτηση για μια οικονομική λύση στο τραπέζι του καταναλωτή και από την άλλη πλευρά θα υπάρχει η ανάγκη για εμπιστοσύνη στην προέλευση και σαφώς στην καλή ποιότητα του κρέατος, το οποίο είναι μια ισορροπία που λίγα σφαγεία μπορούν να διατηρούν και να παρέχουν στην αγορά στις μέρες μας.
Ας έχουμε πρωτίστως υγεία, πίστη Στο Θεό και στις δυνάμεις μας και τα καλύτερα θα έρθουν!
Γιάννης Φασουλάς, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Εμπόρων Κρέατος και Ζώντων Ζώων, ιδρυτής και πρόεδρος της Krivek AE
Η λιανική περιόρισε την πτώση τζίρου στο εμπόριο κρέατος
Meat News: Πώς κύλησε το 2020 για την αγορά κρέατος; Ποιες ήταν οι συνέπειες από την πανδημία στο εμπόριο κρέατος;
Αν και η χρονιά ξεκίνησε με διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης και τις καλύτερες προοπτικές για την τουριστική περίοδο, η επιβολή των πρώτων μέτρων και το lockdown οδήγησε σε δραματική συρρίκνωση των πωλήσεων στην μαζική εστίαση. H καλοκαιρινή περίοδος αν και υποτονική διατήρησε μια στοιχειώδη κατανάλωση ώστε να διατεθούν τα εμπορεύματα που ήδη είχαν εισαχθεί, αλλιώς θα είχαμε αύξηση αποθεμάτων και μεγαλύτερη καταστροφή για το εμπόριο δεδομένης της επαναφοράς σε καραντίνα το φθινόπωρο.
Αν μπορώ να δώσω μια συνολική εκτίμηση για τη χρονιά, που ανέτρεψε όλα τα στατιστικά στοιχεία δεκαετίας, θα έλεγα ότι οι εταιρίες που προσανατολίστηκαν μόνο στο food service και δεν ανέπτυξαν έγκαιρα ευελιξία, θα κλείσουν το 2020 με πολύ μεγάλη πτώση τζίρου της τάξης 60-70 %. Η δική μας επιχείρηση, όπως και πολλές άλλες, που δραστηριοποιούνται τόσο στο retail όσο και στο food service, είδαν κάποια αύξηση των πωλήσεων στην λιανική, ειδικά στο πρώτο lockdown, η οποία ισορρόπησε κάπως την πτώση των πωλήσεων, ώστε η μέση πτώση τζίρου τη χρονιά που πέρασε σε σχέση με το 2019 να είναι 25-35%. Ωστόσο υπάρχουν και επιχειρήσεις που ασχολούνται μόνο με το retail, οργανωμένο supermarket και κρεοπωλείο δηλαδή, οι οποίες ενδέχεται να έχουν καταγράψει καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά .
Meat News: Σημειώθηκαν αλλαγές στα είδη κρέατος; Ποιες είναι οι τάσεις που έχουν καταγραφεί;
Οι καταναλωτές έχουν χάσει ένα μεγάλο μέρος των εσόδων τους άρα και της αγοραστικής τους δύναμης. Επομένως στρέφονται στα φθηνά είδη, όπως το κοτόπουλο που κατέληξε να είναι το πρώτο είδος σε ζήτηση αλλά και το χοιρινό, η τιμή του οποίου επανήλθε σε χαμηλά επίπεδα. Η ευρωπαϊκή παραγωγή έχει κυρίως εξαγωγικό προσανατολισμό, επομένως η αναστολή μεγάλου μέρους των εξαγωγών στην Κίνα να έχει ως αποτέλεσμα πλεονάζον προϊόν, άρα και χαμηλή τιμή. Τα λεγόμενα «ευγενή τεμάχια» στο βόειο κρέας από την άλλη δεν αποτελούν ανάγκη πλέον και παρουσίασαν μειωμένη ζήτηση.
Στη διαμόρφωση των τάσεων της αγοράς παίζει σημαντικό ρόλο και η ανάπτυξη των κρεοπωλείων, η ανάπτυξης της κρεοτεχνίας, ο πιο ελκυστικός τρόπος παρουσίασης και οι προσφορές που κατευθύνουν σε νέα προϊόντα. Οι καταναλωτές είναι πιο απαιτητικοί και ο έμπορος πρέπει να μπορεί να προσαρμοστεί στις νέες προκλήσεις. Για παράδειγμα αυξάνεται η τάση για μαριναρισμένα προϊόντα, για ημιέτοιμα, για προϊόντα που απαιτούν λιγότερη επεξεργασία στο σπίτι, αύξηση των συσκευασμένων και ξεκάθαρη επικοινωνία των στοιχείων προέλευσης και χαρακτηριστικών κάθε προϊόντος.
Μια νέα τάση που καταγράφεται, είναι των plant based προϊόντων που απευθύνονται σε συγκεκριμένο καταναλωτικό κοινό και παρουσιάζουν μια αυξητική δυναμική, ιδίως σε νέους και vegan. Αυτή η τάση κάποια στιγμή θα σταθεροποιηθεί αναπόφευκτα, ενώ και μεγάλες εταιρείες φαίνεται να επενδύουν τεράστια ποσά σε αυτή την κατεύθυνση. Θεωρώ ότι δεν νομιμοποιούνται να χρησιμοποιούν ονομασίες κρέατος, ωστόσο επιτρέψτε μου να διατηρώ επιφυλάξεις για το αν είναι πραγματικά υγιεινά.
Meat News: Στη διάρκεια της πανδημίας άλλαξε κάτι στις συμπεριφορές των σφαγείων;
Αν και οι συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας των ευρωπαϊκών σφαγείων είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο και ιδιαίτερα στις συνθήκες της πανδημίας η πρόσβαση είναι πολύ ελεγχόμενη, υπήρξαν κρούσματα σε πολλά σφαγεία, τα οποία οφείλονται στο εποχικό προσωπικό που χρησιμοποιούν. Τα μέτρα που ελήφθησαν σε αυτές τις περιπτώσεις δημιούργησαν δυσλειτουργίες στα σφαγεία και δυσκολίες να ανταποκριθούν στις παραγγελίες τους. Όμως σε καμιά περίπτωση δεν δημιουργήθηκαν σοβαρά προβλήματα στην οργανωμένη και ευέλικτη ευρωπαϊκή αγορά, η οποία καταγράφει και μείωση των εξαγωγών, επομένως οι όποιες προσωρινές δυσλειτουργίες αντιμετωπίσθηκαν.
Θα πρέπει να σημειώσουμε και κάτι που αφορά την αγορά του αρνιού, όπου η χονδρική τιμή στην χριστουγεννιάτικη περίοδο έφτασε στα ύψη άλλων εποχών. Αυτό προκλήθηκε από την αυξημένη εξαγωγική ζήτηση των τελευταίων εβδομάδων του χρόνου, που συμπαρέσυρε σε αύξηση τιμής και στην εγχώρια αγορά. Όμως η αγοραστική δυνατότητα έχει όρια και γι αυτό είδαμε η ζήτηση του αρνιού την Πρωτοχρονιά και τα Φώτα να υποχωρεί.
Meat News: Ποια είναι η πρόβλεψη για τη νέα χρονιά; Αναμένονται κάποιες αλλαγές στην αγορά κρέατος;
Η νέα χρονιά ξεκινάει με μεγάλη πίεση, παρά τα αισιόδοξα μηνύματα που αρχίζουν να φαίνονται. Η αγορά πιέζει για προϊόν υψηλής ποιότητας σε πιο χαμηλές τιμές και οι εταιρείες καλούνται να αναδιοργανωθούν ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν. Το πρώτο τρίμηνο θα είναι πολύ δύσκολο.
Μέχρι να ξεκινήσουν οι μαζικοί εμβολιασμοί και μέχρι το Πάσχα η κατάσταση θα συνεχίσει στα ίδια επίπεδα. Στην περιορισμένη σεζόν του 2020 το τουριστικό προϊόν ήταν αναβαθμισμένο, ήταν πιο ποιοτικός ο τουρισμός. Η πρόβλεψή μου είναι ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2021 θα υπάρξει μια κινητικότητα στον τουρισμό που θα μας επιστρέψει σε τζίρους προ της πανδημίας. Μπορεί να αγγίξουμε και το 60-70% του τζίρου του 2019.
Οι τιμές σήμερα βρίσκονται σε επίπεδα κάτω του κόστους για τους παραγωγούς, ειδικά σε κοτόπουλο και χοιρινό, αλλά θεωρώ θα επανέλθουν στην κανονικότητα και θα σημειωθεί άνοδος στην τιμή του κρέατος.
Γιώργος Κασίδης, Μέλος Δ.Σ. Πανελλήνιας Ένωσης Εμπόρων Κρέατος και Ζώντων Ζώων, αντιπρόεδρος των εταιρειών Φάρμα Ελασσόνας και Κασίδης ΑΕ
Αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της αγοράς που θα παραμείνουν
Meat News: Πώς κύλησε το 2020 για την αγορά κρέατος; Ποιες ήταν οι συνέπειες από την πανδημία στο εμπόριο κρέατος;
Κάθε εποχή έχει τα δικά της δεδομένα και αυτά έχουν θετικό ή αρνητικό αντίκτυπο, ανάλογα με το πως είναι στημένη η κάθε εταιρία στο χώρο του κρέατος. Για παράδειγμα αν είσαι τοποθετημένος αποκλειστικά στην εστίαση, και κυρίως στο ξενοδοχείο-εστιατόριο, το 2020 δεν έχεις περάσει και πολύ καλά. Η δική μας εταιρεία κατά την ανακοίνωση της πρώτης καραντίνας, και ειδικά τις πρώτες εβδομάδες, είχε μία πτώση πωλήσεων στο χώρο της εστίασης 85%.
Αντιθέτως, για το κρεοπωλείο και το σούπερ μάρκετ μπορούμε με σιγουριά να πούμε πως το 2020 ήταν μία καλή χρονιά ή τουλάχιστον δεν υπήρχε πτώση του τζίρου (εξαιρώντας βέβαια τις περιοχές που στηρίζονται στον τουρισμό). Σίγουρα υπήρχαν ανακατατάξεις, αλλά αυτή η αγορά κινήθηκε και κινείται. Όσον αφορά τις γιορτές των Χριστουγέννων η αγορά στη χώρα μας κινήθηκε κανονικά, αλλά και η εξαγωγή φαίνεται να πηγαίνει καλά, δηλαδή στα περσινά επίπεδα.
Να σημειώσουμε ότι και στο σφαγείο μας, που ένα σημαντικό μέρος της δραστηριότητας του είναι προσανατολισμένο στην εξαγωγή, κατά τη διάρκεια της πρώτης καραντίνας η κίνηση ήταν ελάχιστη. Για παράδειγμα στις Νότιες Ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες εξάγουμε αρνάκια και κατσικάκια γάλακτος νωπά κρεμαστά και κυρίως σε Ιταλία και Ισπανία, δεδομένης της κατάστασης η ζήτηση ήταν μηδενική. Ομοίως στις Βόρειες Ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες εξάγουμε τυποποιημένα προιόντα αιγοπρόβειου και αρνίσιου κρέατος, η ζήτηση κυμάνθηκε στο ίδιο ποσοστό.
Meat News: Σημειώθηκαν αλλαγές στα είδη κρέατος; Ποιες είναι οι τάσεις που έχουν καταγραφεί;
Αναμφισβήτητα υπήρξαν κάποιες αλλαγές. Το Πάσχα που μας πέρασε οι ελληνικές οικογένειες δεν το γιόρτασαν με τον παραδοσιακό τρόπο σουβλίζοντας τον οβελία και κάνοντας τις ανάλογες προετοιμασίες. Ως εκ τούτου το αρνάκι δεν πωλήθηκε ολόκληρο αλλά κιλό κιλό και τη θέση του κοκορετσιού κέρδισε η μαγειρίτσα. Επιπρόσθετα παρατηρήθηκε μία προτίμηση των καταναλωτών για το συσκευασμένο κρέας, χάριν της ασφάλειας και της υγιεινής που αυτό παρέχει. Μία τάση που αξίζει επίσης να αναφέρουμε είναι ότι λόγω της αναγκαστικής παραμονής στο χώρο του σπιτιού μας ενεργοποιήθηκαν περισσότερο οι νοικοκυρές, όπως φάνηκε άλλωστε από τις πωλήσεις των κρεοπωλείων και των σούπερ μάρκετ. Στις μέρες μας οι περισσότεροι κρεοπώλες έχουν εξελίξει το απάγγελμά τους παρέχοντας στις βιτρίνες τους έξυπνες, γρήγορες και νόστιμες επιλογές στο νωπό κρέας.
Μεγάλες ανακατατάξεις προέκυψαν και στο εμπόριο του βόειου κρέατος. Εν απουσία της εστίασης που απορροφά τα πιο ακριβά κομμάτια του μοσχαριού, όπως τα κοντροφίλετα, αλλά και τα πιο οικονομικά, όπως τις μπάλες και τα τρίμματα, σημειώθηκε σημαντική άνοδος τιμών στα υπόλοιπα κομμάτια. Όλα τα σφαγεία αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν πρόβλημα διάθεσης αυτών των κωδικών. Επομένως η έλλειψη της εστίασης δημιουργεί δυσαρμονία στην αγορά και στο επίπεδο των τιμών αλλά και στη δυνατότητα ορθής εκτέλεσης των παραγγελιών.
Και τα Χριστούγεννα υπήρξαν αλλαγές στις συνήθειες των καταναλωτών, εφόσον δεν έγιναν τα μεγάλα οικογενειακά τραπεζώματα λόγω των απαγορεύσεων στις μετακινήσεις αλλά και του περιορισμένου αριθμού ατόμων στις συγκεντρώσεις.
Meat News: Ποια είναι η πρόβλεψη για τη νέα χρονιά; Αναμένονται κάποιες αλλαγές στην αγορά κρέατος;
Είναι βέβαιο πως το κρέας δε θα μείνει έξω από τις νέες τάσεις που αναδεικνύονται αυτή την εποχή στον τρόπο λειτουργίας της αγοράς. Η διανομή κατ’ οίκον, οι ηλεκτρονικές παραγγελίες, το e-shop θα λάβουν χώρο και στον τομέα του κρέατος και όποιος είναι έτοιμος γι αυτούς τους τρόπους πώλησης θα έχει οφέλη. Έχω τη γνώμη πως αυτή η τάση δε θα φύγει, ένα ποσοστό αυτών των τρόπων διάθεσης των προϊόντων θα παραμείνει, ανεξάρτητα από το αν η αγορά θα επανέλθει στην κανονικότητά της.
Με αφορμή τις νέες έννοιες που μπαίνουν στο χώρο μας, όπως το τεχνητό κρέας από εργαστήριο και «οι εκτυπωμένες μπριζόλες», ευχή μου για το 2021 είναι να διατηρήσουμε και να αναπτύξουμε όσο μπορούμε τον ποιοτικό μας χαρακτήρα γύρω από το αγνό κρέας.
Δημήτρης Παρράς
Το 2020 ξεκίνησε αισιόδοξα για τη χοιροτροφία, αλλά κατέληξε απαισιόδοξα
Ιδιαίτερα αρνητικές ήταν οι επιπτώσεις της πανδημίας στην τιμή του χοιρινού, όπως αναφέρει ο Δημήτρης Παρράς, ιδιοκτήτης της Φάρμα Εφύρα ΑΒΕΕ:
«Η αγορά του χοιρινού κρέατος επηρεάστηκε πάρα πολύ από την πανδημία. Η κρίση αυτή βρήκε τη δική μας παραγωγή σε μια καλή συγκυρία. Το χοιρινό κρέας είχε κατακτήσει σχετικά καλές τιμές, λόγω της έξαρσης της Αφρικανικής πανώλους στην Κίνα και της έλλειψης ποσοτήτων. Ενδεικτικά να σας αναφέρω ότι τα Χριστούγεννα του 2019 είχε φθάσει να πωλείται το μισάδι το μαδυτό στη χονδρική 2,60 -2,80€/κιλό. Και φθάσαμε τα φετινά Χριστούγεννα να πουλάμε μόλις 1,80-2,00€/κιλό, μια πτώση δηλαδή της τάξης του 30-40%. Η πτώση τιμών στην εγχώρια αγορά ξεκίνησε από τον Μάρτιο – Απρίλιο και προφανώς ακολούθησε τις τιμές των εισαγομένων.
Οι περιορισμοί στην εστίαση έφεραν μεγάλη πτώση στο εμπόριο χοιρινού. Υπάρχουν μεγάλες ποσότητες τεμαχίων αδιάθετες, κυρίως μπούτια, σε όλους σχεδόν τους παραγωγούς στη χώρα μας. Άλλες χρονιές στην εποχή των χριστουγεννιάτικων εορτών τα χοιροστάσια άδειαζαν, φέτος οι στάβλοι είναι γεμάτοι και τα ζώα είναι μεγάλα. Η λιανική αγορά πήγε καλύτερα, αλλά δεν μπορεί να αναπληρώσει τις ποσότητες που απορροφά η εστίαση.
Σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς η εγχώρια παραγωγή έχει μια ζημιά της τάξης των 150 εκατομμυρίων ευρώ.
Έτσι κύλησε το 2020 και δύσκολα θα ανακάμψει η ζήτηση διεθνώς. Κι αυτό γιατί η Κίνα αναπτύσσει γρήγορα τη δική της παραγωγή. Αυτές οι τιμές είναι οι χαμηλότερες τιμές που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια και θα διατηρηθούν σε αυτά τα επίπεδα τουλάχιστον το πρώτο τρίμηνο του χρόνου. Πολλά θα εξαρτηθούν από τη διεθνή αγορά, αν η Κίνα ανοίξει την αγορά της, κάτι που δεν μπορεί να προβλεφθεί.
Για να ανακάμψει η δική μας αγορά θα πρέπει να ανοίξει η εστίαση και ο τουρισμός, που ακόμα είναι νωρίς για να κάνουμε μια σωστή εκτίμηση.
Για να έχει μέλλον η ελληνική χοιροτροφία θα πρέπει να μάθει να φτιάχνει παραγωγή τόσο ανταγωνιστικά όσο οι άλλοι, αλλιώς δεν έχουμε μέλλον. Έχουμε τη δυνατότητα να εκμεταλλευτούμε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας που έχουν οι εισαγωγείς, που είναι το κόστος μεταφοράς. Που σημαίνει ότι μπορούμε να πουλάμε 10% ακριβότερα. Αν φτιάξουμε τέτοια χοιροτροφία θα μπορούμε να επιβιώσουμε.
Βέβαια η διαφορά από τα πολύ παλαιότερα χρόνια είναι η έλλειψη μιας τράπεζας, που θα μπορούσε να μας στηρίξει σε μια κακή χρονιά. Αλλιώς σε μια κρίση, όπως φέτος, είμαστε ευάλωτοι. Η κτηνοτροφία απαιτεί ειδική στήριξη, γιατί δεν υπάρχουν ίδια κεφάλαια. Και φυσικά απαιτείται μια πολιτική απόφαση, αν θέλουμε να αυξήσουμε την παραγωγή ή όχι.
Επενδύσεις στην χοιροτροφία έχουν να γίνουν εδώ και χρόνια, αφού οι παραγωγοί είναι αναγκασμένοι να στηρίζονται στις δικές τους δυνάμεις και μόνο. Νομίζω ότι με αυτούς τους όρους είναι λογικό να συνεχιστεί η συρρίκνωση της χοιροτροφίας και οι ανακατατάξεις. Εμείς προσπαθούμε απλά να βελτιώνουμε το προϊόν μας, αλλά αυτό δεν αρκεί. Η περσινή συγκυρία των αυξημένων τιμών μας έδωσε μια αισιοδοξία και ένα κίνητρο να βελτιώσουμε την παραγωγή μας, αλλά δυστυχώς αυτό δεν κράτησε παρά ελάχιστους μήνες».