Κλιματικά φαινόμενα προκαλούν ανατιμήσεις
Related Articles
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι παρατεταμένοι καύσωνες και οι έντονες ξηρασίες, φαίνεται πως έχουν άμεσο αντίκτυπο στις τιμές των τροφίμων. Σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική ανάλυση, οι αυξήσεις στις τιμές εμφανίζονται μέσα σε λίγους μήνες μετά τα φαινόμενα αυτά, εντείνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις στις διεθνείς αγορές.
Παραδείγματα από όλο τον κόσμο
Η μελέτη παρουσιάζει συγκεκριμένα παραδείγματα αυτών των αυξήσεων:
- Στην Ισπανία, η τιμή του ελαιολάδου αυξήθηκε κατά 50% μετά από παρατεταμένη ξηρασία.
- Στην Ινδία, η τιμή του κρεμμυδιού αυξήθηκε κατά 89% λόγω καύσωνα.
- Στην Κορέα, το λάχανο αυξήθηκε κατά 70%, και
- Στην Ιαπωνία, το ρύζι κατά 48% λόγω ακραίας ζέστης.
- Στην Καλιφόρνια, τα λαχανικά από την Αριζόνα αυξήθηκαν κατά 80% μετά από ξηρασία.
- Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η τιμή της σοκολάτας αυξήθηκε λόγω της τριπλάσιας αύξησης της τιμής του κακάο, εξαιτίας της ζέστης στη Γκάνα και την Ακτή Ελεφαντοστού.
Καιρικά σοκ και πολιτικές επιπτώσεις
Ο επικεφαλής της μελέτης, Μαξιμίλιαν Κοτζ, ανέφερε ότι πολλά από αυτά τα φαινόμενα ήταν πρωτοφανή ιστορικά, ξεπερνώντας τα όρια που θα αναμένονταν χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση στο κλίμα. Τόνισε ότι καθώς εντείνεται η κλιματική αλλαγή, τέτοιες τιμολογιακές “εκρήξεις” θα γίνονται πιο συχνές και πιο απρόβλεπτες.
Η μελέτη εξηγεί επίσης ότι ο πληθωρισμός τροφίμων είναι πολιτικό θέμα. Για παράδειγμα, το 2010, οι φωτιές στη Ρωσία προκάλεσαν άνοδο της τιμής του σιταριού, ενώ το εμπάργκο εξαγωγών της Μόσχας επιδείνωσε την κρίση, οδηγώντας ακόμη και σε ταραχές για το ψωμί στη Μοζαμβίκη.
Εισαγωγές και ευάλωτες χώρες
Οι χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από εισαγωγές —όπως το Ηνωμένο Βασίλειο— είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε εξωτερικά κλιματικά σοκ. Αυτό ενισχύει την επισιτιστική ανασφάλεια και καθιστά πιο δύσκολη την προστασία των καταναλωτών.
Απειλή για τον έλεγχο του πληθωρισμού
Η αύξηση στις τιμές των τροφίμων επηρεάζει και τις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών να ελέγξουν τον πληθωρισμό. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου τα τρόφιμα καλύπτουν μεγάλο μέρος των εξόδων των νοικοκυριών, το πρόβλημα είναι ακόμα πιο έντονο.
Για παράδειγμα, η Τράπεζα της Αγγλίας κατέγραψε αύξηση πληθωρισμού στο 3,6% τον Ιούνιο, αποδίδοντας το μερικώς στην ακρίβεια των τροφίμων.
Οι φτωχότεροι πλήττονται περισσότερο
Η έρευνα τονίζει ότι τα χαμηλότερα εισοδήματα επηρεάζονται δυσανάλογα. Όταν αυξάνονται οι τιμές, τα νοικοκυριά τείνουν να αγοράζουν λιγότερα και φτωχότερης θρεπτικής αξίας τρόφιμα. Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, για παράδειγμα, μειώνεται αισθητά.
Η έρευνα καταγράφει με σαφήνεια ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν άμεσες και σοβαρές συνέπειες στις τιμές των τροφίμων παγκοσμίως. Οι επιπτώσεις είναι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές, ενώ αναδεικνύεται και η ανάγκη για πολιτικές πρόληψης, στήριξης και ανθεκτικά επισιτιστικά συστήματα.