ΚΑΠ: Υψηλή απορρόφηση πόρων, αλλά βιώσιμη πρόοδος;

Related Articles

• Αλλαγές για νεοεισερχόμενους κτηνοτρόφους στη νέα ΚΑΠ
• Αγρότες χωρίς καθοδήγηση στην εφαρμογή της ΚΑΠ
• Επιλεξιμότητα δαπανών για ζώα αναπαραγωγής στην ΚΑΠ

Ολοκληρώθηκε, στην Κέρκυρα,  η 17^η συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022 και η 5^η συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027.

Η ανακοίνωση για το υψηλό ποσοστό απορρόφησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης προκαλεί αρχικά θετικές εντυπώσεις. Η Ελλάδα φαίνεται να αξιοποιεί αποτελεσματικά τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, με ποσοστά απορρόφησης που συχνά ξεπερνούν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Πρόκειται σαφώς για μια επιτυχία σε επίπεδο διοικητικής απόδοσης και τεχνικής προσαρμογής στις απαιτήσεις των κοινοτικών προγραμμάτων.

Ωστόσο, το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται δεν είναι απλώς το «πόσα χρήματα απορροφήθηκαν», αλλά το πού διοχετεύθηκαν, ποια έργα χρηματοδοτήθηκαν και με τι αντίκρισμα για την ελληνική ύπαιθρο και τον αγροτικό τομέα συνολικά. Η πραγματική ανάπτυξη δεν μετριέται μόνο με ποσοστά απορρόφησης, αλλά με μακροπρόθεσμο κοινωνικοοικονομικό αποτύπωμα: την ενίσχυση της παραγωγικότητας, την ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού, την προώθηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.

Τι μένει για την ύπαιθρο;

Παρά τις επιτυχίες στην απορρόφηση, παραμένουν ανοικτά ζητήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων. Ορισμένα έργα, αν και χρηματοδοτήθηκαν, δεν είχαν το προσδοκώμενο αναπτυξιακό αποτέλεσμα, είτε λόγω καθυστερήσεων στην υλοποίηση είτε λόγω αδυναμίας σύνδεσής τους με τις πραγματικές ανάγκες των παραγωγών. Επιπλέον, η κατανομή των πόρων εγείρει ερωτήματα για το αν όντως στηρίζει τις μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις ή ευνοεί κυρίως τους ήδη ισχυρούς παίκτες.

Η νέα ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική) και οι προτεραιότητες που θέτει για την περίοδο 2023–2027 φέρνουν πιο έντονα στο προσκήνιο έννοιες όπως η βιωσιμότητα, η καινοτομία και η ανθεκτικότητα. Σε αυτό το νέο πλαίσιο, η ποσοτική επιτυχία πρέπει να μεταφραστεί σε ποιοτικό αποτέλεσμα. Διαφορετικά, υπάρχει ο κίνδυνος η υψηλή απορρόφηση να λειτουργήσει περισσότερο ως λογιστικό επίτευγμα και λιγότερο ως ουσιαστική ώθηση προς μια νέα εποχή για την ελληνική αγροτική οικονομία.

Η αποτίμηση, επομένως, πρέπει να γίνεται όχι μόνο στη βάση των αριθμών, αλλά και με βάση το αποτύπωμα των έργων στην καθημερινότητα των αγροτών και στις προοπτικές των τοπικών κοινωνιών.