Εικονικά κοπάδια – Τρύπια συστήματα

16 June 2025

Εικονικά κοπάδια – Τρύπια συστήματα

Πίσω από τις επίσημες δηλώσεις των παραγωγικών ζώων (αγελάδες, πρόβατα, χοίροι) υπάρχει ένα περίπλοκο και αδιαφανές σύστημα.

Από τη στιγμή που γεννιέται ένα ζώο, μέχρι να φτάσει στο σφαγείο ή να εξαχθεί, πρέπει να έχει καταγραφεί σωστά, να έχει πιστοποιητικά υγείας και εμβολιασμούς. Όμως, στην πράξη, το σύστημα αυτό αφήνει πολλά ερωτήματα.

Υπερβολικές δηλώσεις χωρίς εμβόλια

Παράδειγμα είναι η Κρήτη: από 2,2 εκατομμύρια αιγοπρόβατα το 2020, ξαφνικά δηλώθηκαν πάνω από 7,8 εκατομμύρια. Δηλαδή σχεδόν το 45% όλων των ζώων της χώρας! Όμως δεν φαίνεται να αυξήθηκαν ανάλογα οι προμήθειες εμβολίων. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν εμβολιάστηκαν όλα αυτά τα ζώα, όπως προβλέπει ο νόμος.

Εμβολιασμοί στο σκοτάδι

Τα εμβόλια για ζωικές ασθένειες χορηγούνται είτε από το κράτος μέσω ειδικών προγραμμάτων (όπως για βρουκέλλωση ή καταρροϊκό πυρετό), είτε ιδιωτικά από κτηνιάτρους. Παρότι υπάρχουν κανόνες για το ποια εμβόλια πρέπει να γίνονται, είναι ασαφές πώς και πότε εφαρμόζονται στην πράξη. Δεν υπάρχει πάντα διασταύρωση ανάμεσα στον αριθμό των δηλωμένων ζώων και στις δόσεις των εμβολίων που χορηγούνται.

Το βιβλιάριο είναι καθρέφτης ευθύνης

Το βιβλιάριο υγείας του ζώου δεν είναι απλώς ένα χαρτί – είναι εργαλείο ελέγχου. Περιέχει στοιχεία για τα εμβόλια, τις θεραπείες, τις κινήσεις του ζώου. Αν δεν είναι σωστά ενημερωμένο, το ζώο δεν μπορεί να ταξιδέψει, να πουληθεί ή να σφαγεί νόμιμα. Στις παραδοσιακές κτηνοτροφικές περιοχές, όπως η Ήπειρος και η Θεσσαλία, οι κτηνίατροι τονίζουν τη σημασία του σωστού βιβλιαρίου – όχι μόνο να υπάρχει, αλλά να είναι και πλήρως συμπληρωμένο.

Η νομοθεσία υπάρχει – Η εφαρμογή όχι πάντα

Ο νόμος προβλέπει πως όλα τα ζώα πρέπει να δηλώνονται στο Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) και να συνοδεύονται από εμβολιασμούς και αρχεία. Χωρίς αυτά, δεν μπορεί να εκδοθεί πιστοποιητικό υγείας. Παρά τις υποχρεώσεις αυτές, οι τοπικές κτηνιατρικές υπηρεσίες βρίσκουν συχνά ανακολουθίες και παρατυπίες. Ζώα χωρίς σωστά στοιχεία ή βιβλιάρια καταλήγουν να κατασχέονται, ή οι πιστοποιήσεις να καθυστερούν υπερβολικά.

Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή χωλαίνει

Το κράτος προσπαθεί να προχωρήσει από το χειρόγραφο βιβλιάριο στο ψηφιακό «προφίλ» κάθε ζώου, μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος TRACES-NT. Ωστόσο, υπάρχουν προβλήματα στη διασύνδεση των υπηρεσιών: τα μητρώα του Υπουργείου, τα σφαγεία, τα τελωνεία και οι ΔΑΟΚ (τοπικές υπηρεσίες) δεν επικοινωνούν σωστά μεταξύ τους. Ακόμα και η χρήση της πλατφόρμας gov.gr για την έκδοση πιστοποιητικών είναι περιορισμένη.

Τεχνολογία υπάρχει – πολιτική βούληση όχι

Ένα στέλεχος του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης δηλώνει πως η τεχνολογία είναι έτοιμη. Όμως, λείπει η απόφαση να γίνει πλήρως υποχρεωτική η χρήση της από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Όσο αυτό δεν συμβαίνει, το διοικητικό χάος συνεχίζεται: κάποιοι κτηνοτρόφοι δηλώνουν ζώα που δεν υπάρχουν, κάποιοι άλλοι κάνουν σωστά τη δουλειά τους αλλά δεν ανταμείβονται, και η δημόσια υγεία και η εξαγωγική εικόνα της χώρας μένουν εκτεθειμένες.

Αυτό το περίπλοκο σύστημα, που φαίνεται τεχνικό και γραφειοκρατικό, έχει σοβαρές συνέπειες: από αδικίες μεταξύ κτηνοτρόφων μέχρι κινδύνους για την υγεία των καταναλωτών. Το ερώτημα που προκύπτει είναι σαφές: ποιος ελέγχει πραγματικά το κράτος, όταν το ίδιο υποτίθεται πως ελέγχει τα ζώα;
Πηγή: agrocapital.gr

16 June 2025
Banner